I. BAŞVURUNUN KONUSU

1. Başvurular, makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiği iddiasına ilişkindir.

II. BAŞVURU SÜRECİ

2. Başvurular 18/3/2014 ve 25/8/2015 tarihlerinde yapılmıştır.

3. Başvurular, başvuru formları ve eklerinin idari yönden yapılan ön incelemesinden sonra Komisyona sunulmuştur.

4. Komisyonca makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiğine ilişkin iddia dışındaki iddialar yönünden kısmi kabul edilmezlik kararı verilerek makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiğine ilişkin iddia yönünden başvuruların kabul edilebilirlik incelemesinin Bölüm tarafından yapılmasına karar verilmiştir.

5. Bölüm Başkanı tarafından başvuruların kabul edilebilirlik ve esas incelemesinin birlikte yapılmasına karar verilmiştir.

6. Anayasa Mahkemesi tarafından kişi yönünden hukuki irtibat nedeniyle 2015/14692 numaralı bireysel başvuru dosyasının 2014/3726 numaralı bireysel başvuru dosyası ile birleştirilmesine, 2015/14692 numaralı bireysel başvuru dosyasının kapatılmasına, incelemenin 2014/3726 başvuru numaralı bireysel başvuru dosyası üzerinden yürütülmesine karar verilmiştir.

7. Başvuru belgelerinin bir örneği bilgi için Adalet Bakanlığına gönderilmiştir.

III. OLAY VE OLGULAR

8. Başvuru formu ve eklerinde ifade edildiği şekliyle olaylar özetle şöyledir:

A. 12/1/2009 Tarihinde Gerçekleştirilen Mülakata İlişkin Süreç Yönünden

9. Başvurucu, Kocaeli Barosuna kayıtlı avukat olarak çalışmakta iken Avukatlar İçin Adli Yargı Hakim ve Savcı Adaylığı Seçme Sınavı'nın yazılı aşamasında başarılı olduğunu, 12/1/2009 tarihinde gerçekleştirilen mülakat aşaması sonrasında başarısız sayıldığını beyan etmiştir.

10. Başvurucu tarafından belirtilen işlem aleyhine 26/2/2009 tarihinde iptal davası açılmıştır.

11. Ankara 7. İdare Mahkemesinin 30/9/2009 tarihli ve E.2009/276, K.2009/1256 sayılı kararı ile davanın reddine hükmedilmiştir.

12. Başvurucunun yürütmenin durdurulması istemli temyizi üzerine Danıştay Onikinci Dairesinin 29/5/2012 tarihli ve E.2009/9303, K.2012/3722 sayılı kararı ile İlk Derece Mahkemesi hükmünün onanmasına karar verilmiştir.

13. Başvurucunun karar düzeltme istemi, aynı Dairenin 23/12/2013 tarihli ve E.2012/10772, K.2013/12424 sayılı kararı ile reddedilmiştir. Bu karar 25/2/2014 tarihinde başvurucuya tebliğ edilmiştir.

14. Başvurucu 18/3/2014 tarihinde bireysel başvuruda bulunmuştur.

B. 5/4/2010 Tarihinde Gerçekleştirilen Mülakata İlişkin Süreç Yönünden

15. Başvurucu tarafından açılan ilk davada (bkz. § 10) davanın reddi kararının, yürütmesinin durdurulması istemli temyizi üzerine Danıştay Onikinci Dairesince 13/1/2010 tarihinde 12/1/2009 tarihli mülakatın yürütmesinin durdurulmasına karar verilmiş; bu karar akabinde başvurucu 5/4/2010 tarihinde tekrar mülakata alınmış, bu mülakat aşaması sonrasında da başvurucu başarısız sayılmıştır.

16. Başvurucu tarafından belirtilen işlem aleyhine 24/5/2010 tarihinde iptal davası açılmıştır.

17. Ankara 3. İdare Mahkemesinin 16/2/2011 tarihli ve E.2010/761, K.2011/247 sayılı kararı ile davanın reddine hükmedilmiştir.

18. Başvurucunun temyizi üzerine Danıştay Onikinci Dairesinin 5/12/2013 tarihli ve E.2011/6062, K.2013/9712 sayılı kararı ile İlk Derece Mahkemesi hükmünün onanmasına karar verilmiştir.

19. Başvurucunun karar düzeltme istemi, aynı Dairenin 17/6/2015 tarihli ve E.2015/8934, K.2015/3851 sayılı kararı ile reddedilmiştir. Bu karar 20/8/2015 tarihinde başvurucu vekiline tebliğ edilmiştir.

20. Başvurucu 25/8/2015 tarihinde bireysel başvuruda bulunmuştur.

IV. İNCELEME VE GEREKÇE

21. Mahkemenin 20/7/2017 tarihinde yapmış olduğu toplantıda başvuru incelenip gereği düşünüldü:

22. Başvurucu, makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiğini ileri sürmüştür.

A. Kabul Edilebilirlik Yönünden

23. Açıkça dayanaktan yoksun olmadığı ve kabul edilemezliğine karar verilmesini gerektirecek başka bir neden de bulunmadığı anlaşılan makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiğine ilişkin iddianın kabul edilebilir olduğuna karar verilmesi gerekir.

B. Esas Yönünden

24. Medeni hak ve yükümlülüklerle ilgili uyuşmazlıklara ilişkin idari yargılamanın süresi tespit edilirken sürenin başlangıç tarihi olarak davanın ikame edildiği tarih; sürenin sona erdiği tarih olarak -çoğu zaman icra aşamasını da kapsayacak şekilde- yargılamanın sona erdiği, yargılaması devam eden davalar yönünden ise Anayasa Mahkemesinin makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiğine ilişkin şikâyetle ilgili kararını verdiği tarih esas alınır (Selahattin Akyıl, B. No: 2012/1198, 7/11/2013, §§ 45, 47).

25. Medeni hak ve yükümlülüklerle ilgili uyuşmazlıklara ilişkin idari yargılama süresinin makul olup olmadığı değerlendirilirken yargılamanın karmaşıklığı ve kaç dereceli olduğu, tarafların ve ilgili makamların yargılama sürecindeki tutumu ve başvurucunun yargılamanın süratle sonuçlandırılmasındaki menfaatinin niteliği gibi hususlar dikkate alınır (Selahattin Akyıl, § 41).

26. Anılan ilkeler ve Anayasa Mahkemesinin benzer başvurularda verdiği kararlar dikkate alındığında somut olaylarda ilk dava yönünden yaklaşık 4 yıl 9 ay; ikinci dava yönünden yaklaşık beş yıllıkyargılama sürelerinin makul olmadığı sonucuna varmak gerekir.

27. Açıklanan gerekçelerle Anayasa’nın 36. maddesinde güvence altına alınan makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiğine karar verilmesi gerekir.

C. 6216 Sayılı Kanun'un 50. Maddesi Yönünden

28. 30/3/2011 tarihli ve 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun'un 50. maddesinin (1) numaralı fıkrası şöyledir:

“Esas inceleme sonunda, başvurucunun hakkının ihlal edildiğine ya da edilmediğine karar verilir. İhlal kararı verilmesi hâlinde ihlalin ve sonuçlarının ortadan kaldırılması için yapılması gerekenlere hükmedilir…”

29. Başvurucu, manevi tazminat talebinde bulunmuştur.

30. Somut olaylarda makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiği sonucuna varılmıştır.

31. Her iki yargılamada geçen süreler açısından ihlal tespitiyle giderilemeyecek olan manevi zararları karşılığında başvurucuya net 9.600 TL manevi tazminat ödenmesine karar verilmesi gerekir.

32. Dosyadaki belgelerden tespit edilen 433 TL harç ve 1.800 TL vekâlet ücretinden oluşan toplam 2.233 TL yargılama giderinin başvurucuya ödenmesine karar verilmesi gerekir.

V. HÜKÜM

Açıklanan gerekçelerle;

A. Makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiğine ilişkin iddianın KABUL EDİLEBİLİR OLDUĞUNA,

B. Anayasa’nın 36. maddesinde güvence altına alınan makul sürede yargılanma hakkının İHLAL EDİLDİĞİNE,

C. Başvurucuya net 9.600 TL manevi tazminat ÖDENMESİNE, tazminata ilişkin diğer taleplerin REDDİNE,

D. 433 TL harç ve 1.800 TL vekâlet ücretinden oluşan toplam 2.233 TL yargılama giderinin BAŞVURUCUYA ÖDENMESİNE,

E. Ödemenin, kararın tebliğini takiben başvurucunun Maliye Bakanlığına başvuru tarihinden itibaren dört ay içinde yapılmasına, ödemede gecikme olması hâlinde bu sürenin sona erdiği tarihten ödeme tarihine kadar geçen süre için yasal FAİZ UYGULANMASINA,

F. Kararın bir örneğinin Ankara 7. İdare Mahkemesine (E.2009/276, K.2009/1256) ve Ankara 3. İdare Mahkemesine (E.2010/761, K.2011/247) GÖNDERİLMESİNE,

G. Kararın bir örneğinin Adalet Bakanlığına GÖNDERİLMESİNE 20/7/2017 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.