I. BAŞVURUNUN KONUSU

1. Başvuru, delillerin eksik ve hatalı değerlendirilmesi ve yargılamanın uzun sürmesi nedenleriyle adil yargılanma hakkının ihlal edildiği iddiasına ilişkindir.

II. BAŞVURU SÜRECİ

2. Başvuru 12/12/2018 tarihinde yapılmıştır.

3. Başvuru, başvuru formu ve eklerinin idari yönden yapılan ön incelemesinden sonra Komisyona sunulmuştur.

4. Komisyonca başvurunun kabul edilebilirlik incelemesinin Bölüm tarafından yapılmasına karar verilmiştir.

5. Bölüm Başkanı tarafından başvurunun kabul edilebilirlik ve esas incelemesinin birlikte yapılmasına karar verilmiştir.

6. Başvuru belgelerinin bir örneği bilgi için Adalet Bakanlığına (Bakanlık) gönderilmiştir. Bakanlık görüş bildirmemiştir.

III. OLAY VE OLGULAR

7. Başvuru formu ve eklerinde ifade edildiği şekliyle ilgili olaylar özetle şöyledir:

8. Başvurucunun da aralarında bulunduğu bir kısım şüpheli hakkında İzmir (CMK mülga 250. madde ile yetkili) Cumhuriyet Başsavcılığının 4/3/2010 tarihli iddianamesi ile suç işlemek amacıyla örgüt kurma ve yönetme, örgüt faaliyeti çerçevesinde uyuşturucu ve uyarıcı madde ticareti yapma ve sair suçlardan kamu davası açılmıştır.

9. İzmir (kapatılan) 10. Ağır Ceza Mahkemesinin (CMK mülga 250. madde ile görevli) (Mahkeme) 8/3/2012 tarihli kararı ile başvurucu hakkında suç işlemek amacıyla kurulmuş örgüte üye olma suçundan 1 yıl hapis; suç işlemek için teşkil edilmiş bir örgütün faaliyeti çerçevesinde uyuşturucu madde ticareti yapma suçundan ise 18 yıl hapis ve 9.000 TL adli para cezasına hükmedilmiştir.

10. Yargıtay 10. Ceza Dairesinin 4/7/2013 tarihli kararı ile suç işlemek için kurulmuş örgüte üye olma suçundan kurulan mahkȗmiyet hükmünün onanmasına; suç işlemek için teşkil edilmiş bir örgütün faaliyeti çerçevesinde uyuşturucu madde ticareti yapma suçundan kurulan hükmün ise bozulmasına karar verilmiştir.

11. Bozma kararına uyularak devam edilen yargılama sonucunda Mahkemenin 29/1/2014 tarihli kararı ile başvurucunun örgüt faaliyeti çerçevesinde uyuşturucu madde ticareti yapma suçundan 13 yıl 6 ay hapis ve 9.000 TL adli para cezasıyla cezalandırılmasına hükmedilmiştir.

12. Temyiz üzerine Yargıtay 10. Ceza Dairesinin 30/6/2016 tarihli kararı ile hüküm bozulmuştur.

13. Dava dosyasının devredildiği İzmir 5. Ağır Ceza Mahkemesince bozma kararına uyularak devam edilen yargılama sonucunda başvurucu hakkında örgüt faaliyeti çerçevesinde uyuşturucu madde ticareti yapma suçundan 18 yıl hapis ve 9.000 TL adli para cezasına hükmedilmiştir.

14. Yargıtay 10. Ceza Dairesinin 13/9/2018 tarihli kararı ile hüküm onanmıştır.

15. Nihai karar olan Yargıtay 10. Ceza Dairesinin 13/9/2018 tarihli kararına ilişkin olarak Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi (UYAP) evrak işlem kütüğü üzerinde yapılan incelemede, yargılama sürecinde müdafi olarak görev yapan ve bireysel başvuruda da vekil olarak başvurucuyu temsil eden başvurucunun avukatı Atilla Ertekin tarafından ilgili kararın 11/10/2018 tarihinde saat 16.35'te açılarak okunduğu tespit edilmiştir.

16. Bununla birlikte başvurucunun vekili, nihai kararın 3/12/2018 tarihinde öğrenildiğini belirtmektedir.

17. 12/12/2018 tarihinde bireysel başvuruda bulunulmuştur.

IV. İNCELEME VE GEREKÇE

18. Mahkemenin 31/12/2020 tarihinde yapmış olduğu toplantıda başvuru incelenip gereği düşünüldü:

A. Başvurucunun İddiaları

19. Başvurucu, delillerin eksik ve hatalı değerlendirilmesi suretiyle mahkȗmiyetine hükmedildiğini ve yargılamanın makul sürede tamamlanamadığını belirterek adil yargılanma hakkının ihlal edildiğini ileri sürmüştür.

B. Değerlendirme

20. 30/3/2011 tarihli ve 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun'un "Bireysel başvuru usulü" kenar başlıklı 47. maddesinin (5) numaralı fıkrası şöyledir:

"Bireysel başvurunun, başvuru yollarının tüketildiği tarihten; başvuru yolu öngörülmemişse ihlalin öğrenildiği tarihten itibaren otuz gün içinde yapılması gerekir. Haklı bir mazereti nedeniyle süresi içinde başvuramayanlar, mazeretin kalktığı tarihten itibaren onbeş gün içinde ve mazeretlerini belgeleyen delillerle birlikte başvurabilirler ..."

21. Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü'nün "Başvuru süresi ve mazeret" kenar başlıklı 64. maddesinin (1) numaralı fıkrası şöyledir:

"Bireysel başvurunun, başvuru yollarının tüketildiği tarihten, başvuru yolu öngörülmemişse ihlalin öğrenildiği tarihten itibaren otuz gün içinde yapılması gerekir."

22. Anayasa Mahkemesi Hüseyin Aşkan (B. No:2017/15649, 21/7/2020) kararında otuz günlük süre kuralının bireysel başvurunun ön şartlarından biri olduğunu ve bu sürenin başlangıç tarihinin tespitinde kanun hükmü gereği öğrenme tarihinin esas alınacağını belirtmiştir (Hüseyin Aşkan, § 20). Anılan kararda bireysel başvuru süresinin işlemeye başlaması yönünden nihai kararın gerekçesinin tebliğinin öğrenme şekillerden biri olduğu, bununla birlikte başka şekillerde de öğrenmenin söz konusu olabileceği ifade edilmiştir (Hüseyin Aşkan, § 23).

23. Bu doğrultuda Hüseyin Aşkan kararında; kullanıcıların UYAP üzerinden yaptıkları işlemlerin (doküman oluşturma, düzenleme, imzalama, açma, okuma ve yazdırma gibi) kayıt altına alındığı evrak işlem kütüğünün Anayasa Mahkemesi tarafından incelenmesi sonucunda nihai kararın açılarak okunduğuna ilişkin bir işlemin tespiti hâlinde bu işlemi yapan ilgililerin işlem sırasında nihai kararın sonucunu öğrendiklerinin kabul edileceği, böyle bir durumda bireysel başvuru süresinin de bu tarihten itibaren başlatılması gerektiği belirtilmiştir (Hüseyin Aşkan, §§ 26-29).

24. Başvuru konusu olayda nihai karar olan Yargıtay 10. Ceza Dairesinin 13/9/2018 tarihli ilamına ilişkin olarak UYAP evrak işlem kütüğü üzerinde yapılan incelemede de ilgili kararın başvurucunun avukatı Atilla Ertekin tarafından 11/10/2018 günü saat 16.35'te açılarak okunduğu tespit edilmiştir. Buna göre Yargıtay 10. Ceza Dairesinin 13/9/2018 tarihli ilamının başvurucunun avukatı tarafından 11/10/2018 tarihinde UYAP üzerinden okunduğu, bu kapsamda en geç 11/10/2018 tarihinde bireysel başvuruya ilişkin nihai karardan haberdar olunduğunun ve bu doğrultuda bireysel başvuru süresinin 11/10/2018 tarihinden itibaren işlemeye başladığının kabul edilmesi gerekir. Nitekim ilgili usul kuralları uyarınca sürenin münhasıran tebliğden itibaren işlemeye başlayacağının kabul edildiği uygulamaların aksine bireysel başvuru yolunda başvuru süresi, ihlalin öğrenilmesi esasına bağlanmıştır (benzer yöndeki karar için bkz. Mehmet Özcan, B. No: 2019/6266, 15/1/2020, § 27).

25. Sonuç olarak bireysel başvuru konusu yargılama sürecine ilişkin nihai karardan 11/10/2018 tarihinde haberdar olduğu anlaşılan başvurucunun otuz günlük bireysel başvuru süresinden sonra, 12/12/2018 tarihinde gerçekleştirdiği bireysel başvurunun süre aşımı nedeniyle kabul edilemez olduğuna karar verilmesi gerekir.

V. HÜKÜM

Açıklanan gerekçelerle;

A. Başvurunun süre aşımı nedeniyle KABUL EDİLEMEZ OLDUĞUNA,

B. Yargılama giderlerinin başvurucu üzerinde BIRAKILMASINA 31/12/2020 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.