I. BAŞVURUNUN ÖZETİ

1. Başvuru, olağanüstü hâl döneminde kamu makamının toplantı ve gösterilere ilişkin kararına uymayarak toplantılara katılan başvurucular hakkında emre aykırı hareket ettikleri gerekçesiyle idari para cezası uygulanmasının başvurucuların toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme hakkını ihlal ettiği iddiasına ilişkindir.

2. Başvurucular nihai hükümleri öğrendikten sonra 15/3/2018, 21/3/2018, 16/4/2018, 4/6/2018 ve 4/2/2019 tarihlerinde bireysel başvuruda bulunmuştur. Başvurular süresi içinde yapılmıştır. 2018/12234, 2018/9394, 2018/17307, 2018/17240, 2018/12240, 2019/4258 ve 2019/5997 numaralı başvuruların 2018/8232 numaralı başvuru ile birleştirilmesine Komisyonca karar verilmiştir. Başvuruların kabul edilebilirlik incelemesinin Bölüm tarafından yapılmasına karar verilmiştir. Başvurucular Aysun Gençtanır, Dilara Doğanbaş, Furkan Bircan (2018/17240 numaralı bireysel başvurusu yönünden), Nebiye Merttürk ve Selda Alpay, Ataberk Mest ve Selahattin Geniş adli yardım talebinde bulunmuşlardır.

II. DEĞERLENDİRME

3. Anayasa Mahkemesi olay ve olguları somut başvuru ile benzer nitelikte olan Adnan Vural ve diğerleri ([GK], B. No: 2017/36237, 10/3/2022) kararında, uygulanacak anayasal ilkeleri belirlemiştir. Bu çerçevede, Ankara Valiliğinin toplantı ve gösteri yürüyüşünü yasaklamaya ilişkin kararlarında; terör tehdidi ve güncel bir tehlikenin varlığının somut olgulara dayalı gösterilmediği, kamu düzeni yönünden daha az sınırlayıcı uygulamalarla giderilemeyecek bir tehlike olduğu gösterilmeden yasaklama süresinin toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme hakkının kullanımını imkânsız kılacak şekilde uzatıldığı, anılan hakka yönelik gerçekleştirilen müdahalelerin olağanüstü hâlin gerektirdiği ölçüde olduğunun ortaya konulamadığı, süresi belli olmayan kategorik yasaklama kararları verildiği gerekçeleriyle toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme hakkının ihlal edildiği sonucuna ulaşmıştır. Somut başvuruda, anılan kararda açıklanan ilkelerden ve ulaşılan sonuçtan ayrılmayı gerektiren bir durum bulunmamaktadır. Bu doğrultuda başvurucuların Anayasa'nın 34. maddesinde güvence altına alınan toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme hakkının ihlal edildiğine karar verilmesi gerekir.

4. Başvurucuların toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme hakkının ihlal edildiği sonucuna ulaşıldığından diğer ihlal iddiaları yönünden inceleme yapılmasına gerek görülmemiştir.

III. GİDERİM

5. Başvurucular, ihlalin tespiti ve 5.000 TL manevi tazminat talebinde bulunmuştur. Başvuruda tespit edilen hak ihlalinin sonuçlarının ortadan kaldırılması için yeniden yargılama yapılmasında hukuki yarar bulunmaktadır. Bu kapsamda kararın gönderildiği yargı mercilerince yapılması gereken iş, yeniden yargılama işlemlerini başlatmak ve Anayasa Mahkemesini ihlal sonucuna ulaştıran nedenleri gideren, ihlal kararında belirtilen ilkelere uygun yeni bir karar vermektir (Mehmet Doğan [GK], B. No: 2014/8875, 7/6/2018, §§ 54-60; Aligül Alkaya ve diğerleri (2), B. No: 2016/12506, 7/11/2019, §§ 53-60, 66; Kadri Enis Berberoğlu (3) [GK], B. No: 2020/32949, 21/1/2021, §§ 93-100). İhlalin ve sonuçlarının ortadan kaldırılması için yeniden yargılama yapılmasının yeterli bir giderim sağlayacağı anlaşıldığından tazminat talebinin reddine karar verilmesi gerekir.

IV. HÜKÜM

Açıklanan gerekçelerle;

A. Adli yardım taleplerinin KABULÜNE,

B. Toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme hakkının ihlal edildiğine ilişkin iddianın KABUL EDİLEBİLİR OLDUĞUNA,

C. Anayasa’nın 34. maddesinde güvence altına alınan toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme hakkının İHLAL EDİLDİĞİNE,

D. Kararın bir örneğinin toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme hakkının ihlalinin sonuçlarının ortadan kaldırılması için yeniden yargılama yapılmak üzere Ankara Sulh Ceza Hâkimliklerine (Ankara 1. Sulh Ceza Hâkimliği 2017/9477 D.İş, 2017/9478 D.İş, 2018/7285 D.İş, Ankara 2. Sulh Ceza Hâkimliği 2017/10025 D.İş, Ankara 3. Sulh Ceza Hâkimliği 2017/10177 D.İş, Ankara 4. Sulh Ceza Hâkimliği 2017/7637 D.İş, Ankara 5. Sulh Ceza Hâkimliği 2017/9275 D.İş) GÖNDERİLMESİNE,

D. Başvurucuların tazminat talebinin REDDİNE,

E. 364,60 TL harcın başvurucular Emre Şimşek, Furkan Bircan, Necla Vuranok'a MÜŞTEREKEN, Av. Doğukan Tonguç Cankurt, Av. Deniz Özbilgin ve Av. Sercan Aran tarafından temsil edilen başvuruculara 9.900 TL vekâlet ücretinin MÜŞTEREKEN, Av. Linda Sevinç Hocaoğulları ve Av. Seçkin Türkoğlu tarafından temsil edilen başvuruculara 9.900 TL vekâlet ücretinin AYRI AYRI ÖDENMESİNE,

F. Ödemenin kararın tebliğini takiben başvurucuların Hazine ve Maliye Bakanlığına başvuru tarihinden itibaren dört ay içinde yapılmasına, ödemede gecikme olması hâlinde bu sürenin sona erdiği tarihten ödeme tarihine kadar geçen süre için yasal FAİZ UYGULANMASINA,

G. Kararın bir örneğinin Adalet Bakanlığına GÖNDERİLMESİNE 6/10/2022 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.