I. BAŞVURUNUN ÖZETİ

1. Başvuru, organ nakline izin verilmemesi nedeniyle maddi ve manevi varlığın korunması ve geliştirilmesi hakkının ihlal edildiği iddiasına ilişkindir.

2. Karaciğer kanseri ve siroz hastası olan başvurucu, karaciğer nakline izin verilmesi amacıyla İstanbul İl Sağlık Müdürlüğü Organ Nakli Etik Komisyonundan (Etik Kurul) talepte bulunmuştur. Etik Kurul 21/2/2018 tarihinde talebin reddine karar vermiştir.

3. Başvurucu 27/3/2018 tarihinde İstanbul 6. İdare Mahkemesinde (Mahkeme) iptal davası açmıştır. Mahkemece 30/10/2018 tarihinde davanın kabulü ile işlemin iptaline karar verilmiştir. Gerekçede; Etik Kurulun kararında, organ bağışının yasal hükümlere veya etik kurallara aykırı bir amaçla yapıldığı yönünde hukuken geçerli ve somut bir bilgi ve belgeye yer verilmediği vurgulanarak başvurucunun hastalığının tedavisinin sadece karaciğer nakli ile mümkün olduğu belirtilmiştir.

4. Davalı İdare istinaf talebinde bulunmuştur. İstanbul Bölge İdare Mahkemesi Yedinci İdari Dava Dairesi (Daire) 18/2/2019 tarihinde Mahkemenin kararının kaldırılmasına ve davanın kesin olarak reddine karar vermiştir. Gerekçede; Etik Kurul dosyasında bulunan başvurucunun ve bağışçının beyanlarına yer verilerek, tarafların beyanları arasında çelişkiler bulunduğu gibi başvurucu ile bağışçı arasında organ nakli yapılması için gönüllü olunabilecek düzeyde yakınlık bulunmadığı tespitine yer verilmiştir.

5. Nihai karar, başvurucu vekili tarafından Ulusal Elektronik Tebligat Sistemi (UETS) üzerinden elektronik ortamda 19/3/2019 tarihinde açılmıştır.

6. Başvurunun kabul edilebilirlik incelemesinin Bölüm tarafından yapılmasına karar verilmiştir.

II. DEĞERLENDİRME

7. Bireysel başvurunun ön şartlarından biri de başvuru süresidir. Süre, başvurunun her aşamasında dikkate alınması gereken bir usul hükmüdür (Deniz Baykal, B. No: 2013/7521, 4/12/2013, § 32). 30/3/2011 tarihli ve 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun’un 47. maddesinin (5) numaralı fıkrası ile Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü'nün 64. maddesinin (1) numaralı fıkrası gereği bireysel başvurunun başvuru yollarının tüketildiği, başvuru yolu öngörülmemiş ise ihlalin öğrenildiği tarihten itibaren otuz gün içinde yapılması gerekir.

8. Anayasa Mahkemesi Mehmet Özcan (B. No: 2019/6266, 15/1/2020, § 27) kararında, tebligatın elektronik tebliğ yöntemi ile yapıldığı hâllerde elektronik tebligatın açıldığı tarihte başvurucuların bireysel başvuruya ilişkin gerekçeli nihai karardan haberdar olunduğunu kabul etmiş ve bireysel başvuru süresinin bu tarihten başlayacağını belirtmiştir.

9. Somut olayda bireysel başvuruya konu edilen istinaf talebinin kabulü kararını içeren tebligat, UETS'te elektronik olarak 19/3/2019 tarihinde başvurucu vekili tarafından açılmıştır. Başvurucunun elektronik tebligatın yapıldığı 19/3/2019 tarihinden itibaren otuz gün içinde bireysel başvuruda bulunması gerekirken bu tarihi geçirdikten sonra 22/4/2019 tarihinde yaptığı bireysel başvurunun süre aşımı nedeniyle kabul edilemez olduğuna karar verilmesi gerekir.

10. Açıklanan gerekçelerle başvurunun diğer kabul edilebilirlik koşulları yönünden incelenmeksizin süre aşımı nedeniyle kabul edilemez olduğuna karar verilmesi gerekir.

III. HÜKÜM

Açıklanan gerekçelerle;

A. Maddi ve manevi varlığın korunması ve geliştirilmesi hakkının ihlal edildiğine ilişkin iddianın süre aşımı nedeniyle KABUL EDİLEMEZ OLDUĞUNA,

B. Yargılama giderlerinin başvurucu üzerinde BIRAKILMASINA 25/1/2024 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.