TÜRKİYE CUMHURİYETİ
ANAYASA MAHKEMESİ
İKİNCİ BÖLÜM
KARAR
BARIŞ AYTAÇ BAŞVURUSU
(Başvuru Numarası: 2019/19588)
Karar Tarihi: 8/1/2025
Başkan
:
Basri BAĞCI
Üyeler
Yıldız SEFERİNOĞLU
Kenan YAŞAR
Ömer ÇINAR
Metin KIRATLI
Raportör
Ayşe Didem ÖZDEMİR AKCA
Başvurucu
Barış AYTAÇ
Vekilleri
Av. Aslı KAZAN
Av. Serdar LAÇİN
I. BAŞVURUNUN KONUSU
1. Başvuru, kolluk görevlilerinin fiziksel şiddetine uğranması ve olay hakkında etkili bir ceza soruşturması yürütülmemesi nedeniyle kötü muamele yasağının ihlal edildiği iddiasına ilişkindir.
II. BAŞVURU SÜRECİ
2. Başvuru 14/6/2019 tarihinde yapılmıştır. Komisyon, başvurunun kabul edilebilirlik incelemesinin Bölüm tarafından yapılmasına karar vermiştir.
3. Başvuru belgelerinin bir örneği bilgi için Adalet Bakanlığına (Bakanlık) gönderilmiştir. Bakanlık, görüşünü bildirmiştir. Başvurucu, Bakanlığın görüşüne karşı süresinde beyanda bulunmuştur.
III. OLAY VE OLGULAR
4. Başvuru formu ve eklerinde ifade edildiği şekliyle ilgili olaylar özetle şöyledir:
5. Başvuru formundaki iddialarına göre başvurucu 18/5/2018 tarihinde çalışmakta olduğu dizi setinden çıkarak evine gitmek üzere servis aracına binmiş, trafiğin yoğun olması nedeniyle servis aracından inerek evine doğru yürümeye başlamıştır. Dolmabahçe yönüne doğru gitmekteyken resmî konvoy aracından inen ve sonradan Cumhurbaşkanlığı koruma görevlileri olduğunu öğrendiği kişiler tarafından durdurulmuştur. Cumhurbaşkanı'na hakaret ettiği gerekçesiyle fiziksel şiddet görmüş, bir süre alıkonduktan sonra polis memurlarına teslim edilmiştir. Düzenlenen tutanağa dayanılarak hakkında ceza soruşturması başlatılmıştır.
6. Başvurucu 11/6/2018 tarihinde İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığına (Başsavcılık) şikâyette bulunmuştur. Şikâyet dilekçesinde özetle yürüyerek evine gitmekte olduğu sırada fiziksel şiddete uğradığını, haksız olarak Cumhurbaşkanı'na hakaret fiili isnat edildiğini ileri sürmüştür.
7. Başsavcılık tarafından 21/2/2019 tarihinde şüpheliler hakkında kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verilmiştir. Kararda özetle şüphelilerin başvurucuya fiziksel şiddet uyguladığına ilişkin olarak kamu davası açmayı gerektirir kanıt bulunmadığı açıklanmıştır.
8. Başvurucu, kovuşturmaya yer olmadığına dair karara itiraz etmiştir.
9. Başvurucunun itirazını inceleyen İstanbul 11. Sulh Ceza Hâkimliği 8/4/2019 tarihinde itirazın reddine karar vermiştir.
10. Başvurucu, nihai kararı 18/5/2019 tarihinde öğrendiğini belirterek 14/6/2019 tarihinde bireysel başvuruda bulunmuştur.
11. Başsavcılık tarafından olay günü işlendiği belirtilen Cumhurbaşkanı'na hakaret suçundan açılan kamu davasında 21/4/2022 tarihinde başvurucunun 11 ay 20 gün hapis cezası ile cezalandırılmasına ve hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilmiştir. Başvurucunun karara yaptığı itiraz 7/7/2022 tarihinde reddedilmiştir.
12. Başvuru formu ekinde, nihai kararın başvurucu vekili avukat Aslı Kazan'a 18/5/2019 tarihinde bizzat tebliğ edildiğine ilişkin olan ve bilgi amacıyla sunulduğu belirtilen PTT A.Ş. gönderi takibi sayfasına ait ekran görüntü çıktısı yer almaktadır. Soruşturma dosyasında yer alan tebliğ mazbatası üzerinde 7/5/2019 tarihi ile muhatabın daimî çalışanı olduğu belirtilen T.K. isimli kişiye ait isim ve imza bulunması nedeniyle her iki belge arasındaki çelişkinin giderilmesi için ilgili posta dağıtım müdürlüğünden evrakın hangi tarihte tebliğ edildiğinin bildirilmesi istenmiştir. Yazıya verilen cevapta evrakın 7/5/2019 tarihinde T.K.ya tebliğ edildiği ancak sistemde yaşanan arıza nedeniyle 18/5/2019 tarihinde ekrana düştüğü belirtilerek tebliğ evrakı sunulmuştur.
IV. DEĞERLENDİRME
13. Başvurucu, kamu görevlilerinin kötü muamelesine maruz kaldığından şikâyet etmiştir. Bakanlık, görüşünü bildirmiştir. Başvurucu, Bakanlığın görüşüne karşı beyanda bulunmuştur.
14. Başvuru, kötü muamele yasağı kapsamında incelenmiştir.
15. 30/3/2011 tarihli ve 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun'un 47. maddesinin (5) numaralı fıkrası ile Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü'nün 64. maddesinin (1) numaralı fıkrası gereği bireysel başvurunun başvuru yollarının tüketildiği, başvuru yolu öngörülmemiş ise ihlalin öğrenildiği tarihten itibaren otuz gün içinde yapılması gerekir.
16. Somut olayda başvurucu vekilinin kovuşturmaya yer olmadığına dair karara yaptığı itiraz, İstanbul 11. Sulh Ceza Hâkimliğince 8/4/2019 tarihinde kesin olarak reddedilmiştir. Başvurucu vekili nihai kararın 18/5/2019 tarihinde tebliğ edildiğini belirterek 14/6/2019 tarihinde bireysel başvuru yapmış ise de kararı 7/5/2019 tarihinde yapılan tebligat ile öğrendiği anlaşılmıştır.
17. Açıklanan gerekçelerle başvurunun süre aşımı nedeniyle kabul edilemez olduğuna karar verilmesi gerekir.
V. HÜKÜM
Açıklanan gerekçelerle;
A. Başvurunun süre aşımı nedeniyle KABUL EDİLEMEZ OLDUĞUNA,
B. Yargılama giderlerinin başvurucu üzerinde BIRAKILMASINA 8/1/2025 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.