TÜRKİYE CUMHURİYETİ
ANAYASA MAHKEMESİ
BİRİNCİ BÖLÜM
KARAR
ŞÜKRAN ERDEM BAŞVURUSU
(Başvuru Numarası: 2019/3170)
Karar Tarihi: 1/11/2023
Başkan
:
Hasan Tahsin GÖKCAN
Üyeler
Muammer TOPAL
Yusuf Şevki HAKYEMEZ
Selahaddin MENTEŞ
Muhterem İNCE
Raportör
Kübra KAYA
Başvurucu
Şükran ERDEM
Vekili
Av. Abdullah Selim BABAOĞLU
I. BAŞVURUNUN ÖZETİ
1. Başvuru, pasaportuna zayi kaydı konulması işlemine karşı açılan iptal davasında uyuşmazlığın esasına etkili iddiaların ilgili ve yeterli gerekçeyle karşılanmaması nedeniyle gerekçeli karar hakkının ihlal edildiği iddiasına ilişkindir.
2. Başvurucu 17/8/2017 tarihli pasaport başvurusu sırasında pasaportuna Fetullahçı Terör Örgütü/Paralel Devlet Yapılanması (FETÖ/PDY) şüphelisi eşi şerhiyle idare tarafından zayi kaydı konulduğunu öğrenmiştir.
3. Başvurucu, pasaportuna zayi kaydı konulması işleminin iptali talebiyle İstanbul 3. İdare Mahkemesinde (Mahkeme) 18/10/2018 tarihinde iptal davası açmıştır. Yapılan yargılama sonucunda Mahkemece verilen davanın reddi kararı, 21/11/2018 tarihinde istinaf incelemesinden geçerek kesinleşmiştir.
4. Başvurucu, nihai hükmü 18/12/2018 tarihinde öğrendikten sonra 23/1/2019 tarihinde bireysel başvuruda bulunmuştur.
5. Başvurunun kabul edilebilirlik ve esas incelemesinin Bölüm tarafından yapılmasına karar verilmiştir.
6. Başvurucunun pasaportuna konulan zayi kaydı, yargılama süreci bittikten sonra kaldırılmıştır.
II. DEĞERLENDİRME
7. Başvurucu; kendisi hakkında herhangi bir soruşturma bulunmamasına rağmen eşi hakkında devam eden bir soruşturmaya bağlı olarak pasaportuna zayi kaydı konulduğunu, 667 sayılı KHK kapsamında yapılan bir işlem olduğu gerekçesiyle OHAL Bürosuna yaptığı başvurunun akıbetine ilişkin bilgi verilmediğini ve açılan davanın gerekçesiz bir kararla reddedildiğini belirterek adil yargılanma hakkı kapsamında gerekçeli karar hakkının, seyahat özgürlüğünün ve bilgi edinme hakkının ihlal edildiğini ileri sürmüştür. Adalet Bakanlığı görüşünde; başvurucunun iddialarının seyahat özgürlüğü kapsamında değerlendirilmesi hâlinde Anayasa ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin ortak koruma alanı dışında kalması nedeniyle konu bakımından yetki hususunun, özel hayata saygı hakkı kapsamında değerlendirilmesi hâlinde ise zayi kaydının sonradan kaldırılması nedeniyle mağdur sıfatının olup olmadığı hususunun dikkate alınması gerektiğini ileri sürmüştür. Başvurucu, Bakanlık görüşüne karşı beyanda bulunmamıştır.
8. Anayasa Mahkemesi, olay ve olguları somut başvuru ile benzer nitelikte olan Hüseyin Aşkan (B. No: 2017/15649, 21/7/2020) kararında uygulanacak anayasal ilkeleri belirlemiştir. Kararda Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi'nde (UYAP) evrak işlem kütüğü üzerinde yapılan incelemede başvurucu vekili tarafından nihai kararın açılarak okunduğu tespit edilen tarih, nihai kararın sonucunun öğrenildiği tarih kabul edilerek bireysel başvuru süresi bu tarihten itibaren başlatılmış ve başvurunun süre aşımı nedeniyle kabul edilemez olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Somut olayda 21/11/2018 tarihli nihai kararın başvurucu vekili tarafından UYAP üzerinden 18/12/2018 tarihinde açılarak okunduğu ve başvurunun otuz günlük bireysel başvuru süresi geçtikten sonra 23/1/2019 tarihinde yapıldığı anlaşıldığından başvurunun süre aşımı nedeniyle kabul edilemez olduğuna karar verilmesi gerekir.
III. HÜKÜM
Açıklanan gerekçelerle;
A. Başvurunun süre aşımı nedeniyle KABUL EDİLEMEZ OLDUĞUNA,
B. Yargılama giderlerinin başvurucu üzerinde BIRAKILMASINA 1/11/2023 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.