TÜRKİYE CUMHURİYETİ
ANAYASA MAHKEMESİ
BİRİNCİ BÖLÜM
KARAR
FELEKNAS UCA BAŞVURUSU
(Başvuru Numarası: 2019/39709)
Karar Tarihi: 1/2/2023
Başkan
:
Hasan Tahsin GÖKCAN
Üyeler
Muammer TOPAL
Yusuf Şevki HAKYEMEZ
İrfan FİDAN
Muhterem İNCE
Raportör
Mustafa Erdem ATLIHAN
Başvurucu
Feleknas UCA
Vekili
Av. Reyhan YALÇINDAĞ BAYDEMİR
I. BAŞVURUNUN ÖZETİ
1. Başvuru, basın açıklamasına yapılan polis müdahalesi nedeniyle yaralanma meydana gelmesi ve buna ilişkin şikâyetin kovuşturmaya yer olmadığı kararı ile sonuçsuz kalmasının kötü muamele yasağı ile toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme hakkını ihlal ettiği iddiasına ilişkindir.
2. 13/5/2019 tarihinde Halkların Demokratik Partisi (HDP) Batman İl Başkanlığınca birtakım parti üyeleri ve yakınlarınca devam ettirilen açlık grevi ve ölüm orucuna ilişkin basın açıklaması yapılması planlanmış ve 1976 doğumlu olan başvurucu da bu basın açıklamasına katılmak istemiştir.
3. Başvurucu saat 21.00 sıralarında yapılmak istenen basın açıklamasının polis tarafından engellendiğini, basın açıklamasını yapmadan alandan ayrılan grubun slogan atmalarının gerekçe gösterilerek katılımcılara müdahale edildiğini, gözaltına alınmaya çalışılırken kadın polis memuru tarafından sol koluna girilerek çekiştirilmesi üzerine sol kol pazu ve omuz bölgesinden yaralandığını ileri sürmüştür. Olayın ardından başvurucu 14/5/2019 günü saat 00.51 sıralarında özel bir sağlık kuruluşuna başvurarak yaralanmasına ilişkin rapor almış, daha sonra ise kolunda radius ucu kemiğinde kırık tanısı konulmuş olduğunu ifade etmiştir.
4. Başvurucu 14/5/2019 tarihinde yaralanması ile ilgili olarak şikâyetçi olmuştur. Cumhuriyet savcısı başvurucunun aynı gün müşteki sıfatıyla beyanını almıştır. Başvurucu, şikâyetinde gözaltına alınmaya çalışılırken polis memurunun zor kullanması üzerine yaralandığını ve sorumlu polislerin cezalandırılmasını talep etmiştir.
5. Cumhuriyet Başsavcılığı 23/9/2019 tarihli kararı ile kamu adına kovuşturma yapılmasına yer olmadığına karar vermiştir.
6. Anılan karara yapılan itiraz, sulh ceza hâkimliğinin 24/10/2019 tarihli kararı ile reddedilmiştir. Karar evrakı başvurucu vekili tarafından Ulusal Elektronik Tebligat Sistemi (UETS) üzerinden elektronik ortamda 26/10/2019 tarihinde açılmıştır.
7. Başvurucu 28/11/2019 tarihinde bireysel başvuruda bulunmuştur.
II. DEĞERLENDİRME
8. Bireysel başvurunun ön şartlarından biri de başvuru süresidir. Süre, başvurunun her aşamasında dikkate alınması gereken bir usul hükmüdür (Deniz Baykal, B. No: 2013/7521, 4/12/2013, § 32).
9. 30/3/2011 tarihli ve 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun’un 47. maddesinin (5) numaralı fıkrası ile Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü'nün 64. maddesinin (1) numaralı fıkrası gereği bireysel başvurunun başvuru yollarının tüketildiği, başvuru yolu öngörülmemiş ise ihlalin öğrenildiği tarihten itibaren otuz gün içinde yapılması gerekir.
10. Anayasa Mahkemesi Mehmet Özcan (B. No: 2019/6266, 15/1/2020, § 27) kararında, tebligatın elektronik tebliğ yöntemi ile yapıldığı hâllerde elektronik tebligatın açıldığı tarihte başvurucuların bireysel başvuruya ilişkin gerekçeli nihai karardan haberdar olunduğunu kabul etmiş ve bireysel başvuru süresinin bu tarihten başlayacağını belirtmiştir.
11. Somut olayda bireysel başvuruya konu edilen itirazın reddi kararını içeren tebligat, UETS'de elektronik olarak 26/10/2019 tarihinde başvurucu vekili tarafından açılmıştır. Başvurucunun elektronik tebligatın yapıldığı 26/10/2019 tarihinden itibaren otuz gün içinde bireysel başvuruda bulunması gerekirken bu tarihi geçirdikten sonra 28/11/2019 tarihinde yaptığı bireysel başvurunun süre aşımı nedeniyle kabul edilemez olduğuna karar verilmesi gerekir.
12. Açıklanan gerekçelerle başvurunun diğer kabul edilebilirlik koşulları yönünden incelenmeksizin süre aşımı nedeniyle kabul edilemez olduğuna karar verilmesi gerekir.
III. HÜKÜM
Açıklanan gerekçelerle;
A. Kötü muamele yasağı ile toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme hakkının ihlal edildiğine ilişkin iddianın süre aşımı nedeniyle KABUL EDİLEMEZ OLDUĞUNA,
B. Yargılama giderlerinin başvurucu üzerinde BIRAKILMASINA 1/2/2023 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.