GİZLİLİK TALEBİ KABUL

I. BAŞVURUNUN ÖZETİ

1. Başvuru, trans bir bireyin cinsel yönelimi nedeniyle öldürülebileceği veya zulme uğrama riski altında olduğu ülkeye sınır dışı etme kararı verilmesi nedeniyle yaşam hakkı ve kötü muamele yasağının ihlal edildiği iddialarına ilişkindir.

2. Başvurucu 2000 doğumlu bir erkek olup İran vatandaşıdır.

3. Balıkesir Valiliği (Valilik) 25/7/2019 tarihinde başvurucunun 4/4/2013 tarihli ve 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu’nun 54. maddesinin (1) numaralı fıkrasının (h) bendi (Türkiye’ye yasal giriş veya Türkiye’den yasal çıkış hükümlerini ihlal edenler) gereğince sınır dışı edilmesine karar vermiştir.

4. Başvurucu, hakkında alınan sınır dışı etme kararının iptali talebiyle Balıkesir 1. İdare Mahkemesinde (İdare Mahkemesi) dava açmış, İdare Mahkemesi 30/9/2020 tarihinde davanın kesin olarak reddine karar vermiştir.

5. Başvurucu 16/11/2020 tarihinde bireysel başvuruda bulunmuştur.

6. Komisyon, başvurunun kabul edilebilirlik incelemesinin Bölüm tarafından yapılmasına karar vermiştir.

7. Başvurucunun uluslararası koruma başvurusunda bulunması neticesinde Amasya Valiliği 24/10/2022 tarihinde başvurucuya şartlı mülteci statüsü tanımıştır.

8. Valilik 5/2/2025 tarihinde başvurucu hakkında 25/7/2019 tarihli sınır dışı etme kararının geri alınmasına karar vermiştir.

II. DEĞERLENDİRME

9. Anayasa Mahkemesi tarafından adli yardım talebinin kabul edilebilmesi için gerekli şartlar Mehmet Şerif Ay ([2. B.], B. No: 2012/1181, 17/9/2013, § 23) kararında, yabancıların adli yardım talepleri konusunda benimsenen ilkeler ise Nadali Agheli Kohne Shahri ([1. B.], B. No: 2014/12633, 9/9/2015, §§ 17, 18) kararında yer almaktadır. Anılan ilkelere göre adli yardım için gerekli şartlar mevcutsa karşılıklılık şartı gerçekleşmese bile yabancının adli yardım talebi kabul edilmelidir. Somut başvuruda yargılama giderlerini ödeme gücünden yoksun olduğu anlaşılan başvurucunun adli yardım talebinin kabulüne karar verilmesi gerekir.

10. Başvurucu; trans bir birey olduğunu, ülkesinde trans bireylerin cinsiyet değiştirme ameliyatına zorlandığını, aksi takdirde istismar, baskı, cinsel ve fiziksel şiddete uğrama ve ölüm cezası alma gibi ihtimallerle karşı karşıya kaldıklarını, ülkesinde yalnızca devletin değil toplumun da translara zulmettiğini, bu zulme karşı şikâyet mekanizmalarının çalışmadığını, devletin bu duruma açıkça kayıtsız kaldığını, İdare Mahkemesince hiçbir araştırma ve değerlendirme yapılmadığını belirterek yaşam hakkı, kötü muamele yasağı, kişi hürriyeti ve güvenliği hakkı, maddi ve manevi bütünlüğü koruma hakkı ile adil yargılanma hakkının ihlal edildiğini ileri sürmüştür.

11. Adalet Bakanlığı (Bakanlık) görüşünde, başvuruda yapılacak incelemede Anayasa, mevzuat hükümleri ve tespitlerin dikkate alınması gerektiği bildirilmiştir. Başvurucu Bakanlık görüşüne karşı beyanında başvuru formundaki iddialarını yinelemiştir.

12. Sınır dışı etme kararının uygulanmasının olası sonuçları ve/veya bu kararın iptali için açılan davayla ilgili yargı sürecine yönelik iddiaların incelenebilmesi için sınır dışı kararının uygulanması ya da uygulanmasının önünde bir engel bulunmaması gerekir (benzer değerlendirme için bkz. M.L. ve diğerleri [1. B.], B. No: 2019/20735, 28/12/2021, § 23).

13. Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü’nün 80. maddesinin (1) numaralı fıkrasında başvurunun incelenmesinin sürdürülmesini haklı kılan bir neden görülmemesi hâlinde de düşme kararı verilebileceği belirtilmiş ancak aynı maddenin (2) numaralı fıkrasında Anayasa’nın uygulanması ve yorumlanması veya temel hakların kapsamının ve sınırlarının belirlenmesi ya da insan haklarına saygının gerekli kıldığı hâllerde incelemeye devam edilebileceği hüküm altına alınmıştır.

14. Başvurucu hakkında alınan sınır dışı etme kararı 5/2/2025 tarihinde Valilik tarafından kaldırıldığı için başvuruya konu edilen sınır dışı etme kararının uygulanması mümkün değildir. Dolayısıyla başvurunun incelenmesinin sürdürülmesini haklı kılan bir neden bulunmamaktadır. Ayrıca Anayasa’nın uygulanması ve yorumlanması veya temel hakların kapsamının ve sınırlarının belirlenmesi ya da insan haklarına saygı, başvurunun incelenmesini gerekli kılmamaktadır.

15. Açıklanan gerekçelerle başvurunun incelenmesinin sürdürülmesini haklı kılan bir neden görülmemesi nedeniyle düşmesine karar verilmesi gerekir.

III. HÜKÜM

Açıklanan gerekçelerle;

A. Adli yardım talebinin KABULÜNE,

B. Kamuya açık belgelerde başvurucunun kimliğinin gizli tutulması talebinin KABULÜNE,

C. Başvurunun incelenmesinin sürdürülmesini haklı kılan bir neden görülmemesi nedeniyle DÜŞMESİNE,

D. 12/1/2011 tarihli ve 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 339. maddesinin (2) numaralı fıkrası uyarınca adli yardım talebi kabul edilen başvurucunun yargılama giderlerini ödemekten TAMAMEN MUAF TUTULMASINA 14/10/2025 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.