TÜRKİYE CUMHURİYETİ
ANAYASA MAHKEMESİ
BİRİNCİ BÖLÜM
KARAR
ŞAHİN AKİN BAŞVURUSU
(Başvuru Numarası: 2020/39801)
Karar Tarihi: 30/3/2023
Başkan
:
Hasan Tahsin GÖKCAN
Üyeler
Muammer TOPAL
Recai AKYEL
Yusuf Şevki HAKYEMEZ
İrfan FİDAN
Raportör
Yusuf Enes KAYA
Başvurucu
Şahin AKİN
Vekili
Av. Servet BİLEN
I. BAŞVURUNUN ÖZETİ
1. Başvuru, yargılamanın uzun sürmesi nedeniyle makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiği iddiasına ilişkindir.
2. Başvurucu, İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı (Başsavcılık) tarafından yürütülen bir soruşturma kapsamında 3/7/2009 tarihinde gözaltına alınmış 6/7/2009 tarihinde tutuklanmıştır.
3. Başvurucu hakkında 26/11/2009 tarihinde iddianame düzenlenmiştir.
4. Yapılan yargılama sonucunda 23/10/2019 tarihinde başvurucunun kişiyi hürriyetinden yoksun kılma ve ruhsatsız ateşli silahlarla mermileri satın alma, bulundurma suçlarından mahkûmiyetine, yağma ve suç işlemek amacıyla kurulan örgüte üye olma suçlarından ise beraatine karar verilmiştir.
5. Bölge Adliye Mahkemesi 9/9/2020 tarihine yaptığı istinaf incelemesi sonucunda ruhsatsız ateşli silahlarla mermileri satın alma, bulundurma suçundan verilen mahkûmiyet kararının ve suç işlemek amacıyla kurulan örgüte üye olma suçlarından verilen beraat kararının onanmasına, kişiyi hürriyetinden yoksun kılma suçundan verilen mahkûmiyet kararının ve yağma suçundan verilen beraat kararının ise bozulmasına karar vermiştir. Onanmasına karar verilen hükümler aynı tarihte kesinleşmiştir.
6. Bozma kararı üzerine yapılan yargılama ilk derece mahkemesinde devam etmektedir.
7. Başvurucu 17/12/2020 tarihinde bireysel başvuruda bulunmuştur.
8. Başvurunun kabul edilebilirlik incelemesinin Bölüm tarafından yapılmasına karar verilmiştir.
II. DEĞERLENDİRME
9. Başvurucu, yargılamanın uzun sürmesi nedeniyle makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiğini ileri sürmüştür. Başvuru belgelerinin bir örneği bilgi için Adalet Bakanlığına gönderilmiştir.
10. Başvuru adil yargılanma hakkı kapsamında incelenmiştir.
11. Açıkça dayanaktan yoksun olmadığı ve kabul edilemezliğine karar verilmesini gerektirecek başka bir neden de bulunmadığı anlaşılan makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiğine ilişkin iddianın kabul edilebilir olduğuna karar verilmesi gerekir.
12. Ceza yargılamasının süresinin makul olup olmadığı değerlendirilirken dikkate alınacak kriterler B.E. (B. No: 2012/625, 9/1/2014) kararında ortaya konulmuştur.
13. Anılan ilkeler ve Anayasa Mahkemesinin benzer başvurularda verdiği kararlar dikkate alındığında somut olaydaki 13 yıllık yargılama süresinin makul olmadığı sonucuna varmak gerekir.
14. Açıklanan gerekçelerle Anayasa’nın 36. maddesinde güvence altına alınan makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiğine karar verilmesi gerekir.
III. GİDERİM
15. Başvurucu; 300.000 TL maddi, 1.000.000 TL manevi tazminat talebinde bulunmuştur.
16. Somut olayda makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiği sonucuna varılmıştır.
17. İhlal tespitiyle giderilemeyecek olan manevi zararı karşılığında başvurucuya net 36.000 TL manevi tazminatın ödenmesine karar verilmesi gerekir. Başvurucu, maddi zarara ilişkin olarak bilgi/belge sunmadığından maddi tazminat talebinin reddine karar verilmesi gerekir.
IV. HÜKÜM
Açıklanan gerekçelerle;
A. Makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiğine ilişkin iddianın KABUL EDİLEBİLİR OLDUĞUNA,
B. Anayasa’nın 36. maddesinde güvence altına alınan makul sürede yargılanma hakkının İHLAL EDİLDİĞİNE,
C. Başvurucuya net 36.000 TL manevi tazminat ÖDENMESİNE, tazminata ilişkin diğer taleplerin REDDİNE,
D. 446,90 TL harç ve 9.900 TL vekâlet ücretinden oluşan toplam 10.346,90 yargılama giderinin başvurucuya ÖDENMESİNE,
E. Ödemelerin kararın tebliğini takiben başvurucunun Hazine ve Maliye Bakanlığına başvuru tarihinden itibaren dört ay içinde yapılmasına, ödemelerde gecikme olması hâlinde bu sürenin sona erdiği tarihten ödeme tarihine kadar geçen süre için yasal FAİZ UYGULANMASINA,
F. Kararın bir örneğinin bilgi için İstanbul 20. Ağır Ceza Mahkemesine (E.2020/327) GÖNDERİLMESİNE,
G. Kararın bir örneğinin Adalet Bakanlığına GÖNDERİLMESİNE 30/3/2023 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.