I. BAŞVURUNUN ÖZETİ

1. Başvuru, güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasının olumsuz sonuçlandığından bahisle atamanın yapılmamasına ilişkin işlemin iptali amacıyla açılan davanın süre aşımı gerekçesiyle reddedilmesi nedeniyle mahkemeye erişim hakkının, kişisel verilerin güvenlik soruşturmasına esas alınması nedeniyle özel hayata saygı hakkı kapsamındaki kişisel verilerin korunmasını isteme hakkının ihlal edildiği iddialarına ilişkindir.

2. Sağlık Bakanlığı tarafından Diyarbakır Çocuk Hastalıkları Hastanesine sözleşmeli hemşire olarak yerleştirilen başvurucunun ataması güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasının olumsuz sonuçlandığından bahisle gerçekleştirilmemiştir.

3. Başvurucu vekili 24/3/2018 tarihinde anılan işlemin iptali istemiyle Ankara 4. İdare Mahkemesinde (Mahkeme) dava açmıştır. Mahkeme 7/3/2019 tarihinde davayı reddetmiştir. Kararın gerekçesinde, başvurucunun yürüteceği kamu görevinin özelliği dikkate alındığında, güvenlik soruşturması sonucu olumsuz kabul edilerek atamanın gerçekleştirilmemesine ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı vurgulanmıştır.

4. Karara karşı yapılan istinaf başvurusu, Ankara Bölge İdare Mahkemesi 1. İdari Dava Dairesi (İstinaf Mahkemesi) tarafından 31/12/2019 tarihinde süre aşımı nedeniyle reddedilmiştir. Kararın gerekçesinde; mahkeme kararının başvurucu vekiline 27/4/2019 tarihinde tebliğ edildiği, incelemeye konu istinaf başvurusunun ise 25/6/2019 tarihinde yapıldığı, otuz günlük yasal süre geçtikten sonra istinaf başvurusunda bulunulduğu ifade edilmiştir. Kararda ayrıca; başvurucunun 20/5/2019 tarihinde yürütmenin durdurulması adı altında yatırdığı harcın istinaf harcı olarak yatırıldığı kabul edilse dahi anılan tarihte istinaf başvurusu dilekçesinin bulunmadığı vurgulanmıştır.

5. Başvurucu, nihai hükmü 29/1/2020 tarihinde öğrendikten sonra 4/3/2020 tarihinde bireysel başvuruda bulunmuştur.

6. Komisyonca başvurunun kabul edilebilirlik ve esas incelemesinin Bölüm tarafından yapılmasına karar verilmiştir.

II. DEĞERLENDİRME

7. Başvurucu kişisel verilerin güvenlik soruşturmasına esas alınması nedeniyle özel hayata saygı hakkı kapsamındaki kişisel verilerin korunmasını isteme hakkının ve masumiyet karinesinin ihlal edildiğini ileri sürmüştür. Başvurucu ayrıca benzer davaların kabul edilmesine rağmen kendisinin davasının reddedilmesi nedeniyle ayrımcılık yasağının ve adil yargılanma hakkının, istinaf başvurusunun süre yönünden reddedilmesi nedeniyle ise etkili başvuru hakkının ihlal edildiğini iddia etmiştir.

8. Anayasa Mahkemesi Hüseyin Aşkan (B. No: 2017/15649, 21/7/2020) kararında otuz günlük süre kuralının bireysel başvurunun ön şartlarından biri olduğunu ve bu sürenin başlangıç tarihinin tespitinde kanun hükmü gereği öğrenme tarihinin esas alınacağını belirtmiştir (Hüseyin Aşkan, § 20). Anılan kararda bireysel başvuru süresinin işlemeye başlaması yönünden nihai kararın gerekçesinin tebliğinin öğrenme şekillerden biri olduğu, bununla birlikte başka şekillerde de öğrenmenin söz konusu olabileceği ifade edilmiştir (Hüseyin Aşkan, § 23). Bu doğrultuda Hüseyin Aşkan kararında; kullanıcıların Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi (UYAP) üzerinden yaptıkları işlemlerin (doküman oluşturma, düzenleme, imzalama, açma, okuma ve yazdırma vb.) kayıt altına alındığı evrak işlem kütüğünün Anayasa Mahkemesi tarafından incelenmesi sonucunda nihai kararın açılarak okunduğuna ilişkin bir işlemin tespiti hâlinde bu işlemi yapan ilgililerin işlem sırasında nihai kararın sonucunu öğrendiklerinin kabul edileceği, böyle bir durumda bireysel başvuru süresinin de bu tarihten itibaren başlatılması gerektiği belirtilmiştir (Hüseyin Aşkan, §§ 26-29).

9. Somut olayda da nihai kararın başvurucu tarafından UYAP üzerinden 29/1/2020 tarihinde okunduğu ve başvurunun otuz günlük bireysel başvuru süresi geçtikten sonra 4/3/2020 tarihinde yapıldığı anlaşıldığından başvurunun süre aşımı nedeniyle kabul edilemez olduğuna karar verilmesi gerekir.

III. HÜKÜM

Açıklanan gerekçelerle;

A. Başvurunun süre aşımı nedeniyle KABUL EDİLEMEZ OLDUĞUNA,

B. Yargılama giderlerinin başvurucu üzerinde BIRAKILMASINA 4/10/2023 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.