I. BAŞVURUNUN ÖZETİ

1. Başvuru; Kamu İhale Kurumuna yapılan itirazen şikâyet başvurusunun süre yönünden reddi işleminin iptali talebiyle açılan davanın reddedilmesi nedeniyle mahkemeye erişim hakkının, temyiz kanun yoluna başvuru sonucunda verilen kararın yeterli gerekçe içermemesi nedeniyle gerekçeli karar hakkının ihlal edildiği iddialarına ilişkindir.

2. Başvurucu; Karayolları 16. Bölge Müdürlüğü tarafından 4/5/2020 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen Karayolları 16. Bölge Müdürlüğü 165 (Kangal) Şube Şefliği, 166 (İliç) Şube Şefliği ve bölge dâhili yollarda konkasörle kırılmış asfalt mıcırı temini, nakli, temel yapılması ile sathi kaplama yapılması işi ihalesine istekli olarak teklif vermiştir. Başvurucunun söz konusu ihale kapsamında tesis edilen 3/11/2020 tarihli ihale komisyonu kararına ilişkin olarak yaptığı itirazen şikâyet başvurusu Kamu İhale Kurulu (Kurul) tarafından süre yönünden reddedilmiştir. Bunun üzerine başvurucu anılan Kurul kararının iptali talebiyle Ankara 12. İdare Mahkemesinde (Mahkeme) dava açmıştır.

3. Mahkeme, davanın reddine karar vermiştir. Kararın gerekçesinde 3/7/2020 tarihli ilk ihale komisyonu kararında isteklilerin fiyat ve fiyat dışı unsur puanlamasının hesaplandığı, bu hesaplamanın başvurucuya Elektronik Kamu Alımları Platformu üzerinden aynı tarihte tebliğ edildiği ancak başvurucunun 16/11/2020 tarihinde idareye şikâyet başvurusunda bulunduğu belirtilmiştir. Şikâyete konu işlem veya eylemin farkına varıldığı veya farkına varılması gereken tarihin 3/7/2020 tarihi olduğu, 4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu'nun 55. maddesi gereğince idareye şikâyet başvurusunun şikâyete konu işlem veya eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılması gereken tarihi izleyen günden itibaren on gün içinde yapılması gerektiği ifade edilmiştir. Buna göre on günlük şikâyet süresi geçirildikten sonra 16/11/2020 tarihinde yapılan başvurunun süre yönünden reddedilmesine ilişkin Kurul kararı hukuka uygun bulunmuştur.

4. Başvurucunun bu karara karşı temyiz kanun yoluna başvurması üzerine Danıştay Onüçüncü Dairesi (Daire) Mahkeme kararının onanmasına kesin olarak karar vermiştir. Ayrıca kararda, başvurucu tarafından hatalı olduğu iddia edilen fiyat dışı unsur puanlarının 3/7/2020 tarihli ilk ihale komisyonu kararında hesaplandığı, başvurucunun teklif ettiği bedelin 38.624.647,41 TL, fiyat dışı unsurlar dikkate alınarak değerlendirilmiş teklif bedelinin ise 85,32 olarak hesaplandığı, bu ihale komisyonu kararına yönelik Kurula itirazen şikâyet başvurusunda bulunmadığı açıklamasına yer verilmiştir.

5. Başvurucu vekili, nihai hükmü 6/7/2021 tarihinde öğrendikten sonra 9/8/2021 tarihinde bireysel başvuruda bulunmuştur.

6. Başvurunun kabul edilebilirlik incelemesinin Bölüm tarafından yapılmasına karar verilmiştir.

II. DEĞERLENDİRME

7. 30/3/2011 tarihli ve 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun'un "Bireysel başvuru usulü" kenar başlıklı 47. maddesinin (5) numaralı fıkrası şöyledir:

"Bireysel başvurunun, başvuru yollarının tüketildiği tarihten; başvuru yolu öngörülmemişse ihlalin öğrenildiği tarihten itibaren otuz gün içinde yapılması gerekir. Haklı bir mazereti nedeniyle süresi içinde başvuramayanlar, mazeretin kalktığı tarihten itibaren onbeş gün içinde ve mazeretlerini belgeleyen delillerle birlikte başvurabilirler [...]"

8. Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü'nün "Başvuru süresi ve mazeret" kenar başlıklı 64. maddesinin (1) numaralı fıkrası şöyledir:

"Bireysel başvurunun, başvuru yollarının tüketildiği tarihten, başvuru yolu öngörülmemişse ihlalin öğrenildiği tarihten itibaren otuz gün içinde yapılması gerekir."

9. Anayasa Mahkemesinin Hüseyin Aşkan (B. No: 2017/15649, 21/7/2020) kararında otuz günlük süre kuralının bireysel başvurunun ön şartlarından biri olduğu ve bu sürenin başlangıç tarihinin tespitinde kanun hükmü gereği öğrenme tarihinin esas alınacağı belirtilmiş; bireysel başvuru süresinin işlemeye başlaması yönünden nihai kararın gerekçesinin tebliğinin öğrenme şekillerinden biri olduğu, bununla birlikte başka şekillerde de öğrenmenin söz konusu olabileceği ifade edilmiştir (Hüseyin Aşkan, §§ 20-23).

10. Bu doğrultuda anılan kararda; kullanıcıların Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi (UYAP) üzerinden yaptıkları işlemlerin (doküman oluşturma, düzenleme, imzalama, açma, okuma ve yazdırma gibi) kayıt altına alındığı evrak işlem kütüğünün Anayasa Mahkemesi tarafından incelenmesi sonucunda nihai kararın açılarak okunduğuna ilişkin bir işlemin tespiti hâlinde bu işlemi yapan ilgililerin işlem sırasında nihai kararın sonucunu öğrendiklerinin kabul edileceği, böyle bir durumda bireysel başvuru süresinin de bu tarihten itibaren başlatılması gerektiği belirtilmiştir (Hüseyin Aşkan, §§ 26-29).

11. Başvuruya konu olayda nihai karar olan Daire kararına ilişkin olarak UYAP evrak işlem kütüğü üzerinde yapılan inceleme neticesinde ilgili kararın, başvurucuyu yargılamada temsil eden vekili tarafından 6/7/2021 günü saat 15.23'te açılarak okunduğu tespit edilmiştir. Dolayısıyla bu işlemi yapan ilgililerden işlem sırasında nihai kararın sonucunu öğrenmeleri beklenir. Böyle bir durumda işlem yapılırken nihai kararın sonucunun öğrenildiği kabul edileceğinden bireysel başvuru süresinin bu tarihten itibaren başlatılması gerekir. Nitekim ilgili usul kuralları uyarınca sürenin münhasıran tebliğden itibaren işlemeye başlayacağının kabul edildiği uygulamaların aksine bireysel başvuru yolunda başvuru süresi, ihlalin öğrenilmesi esasına bağlanmıştır (benzer yöndeki karar için bkz. Mehmet Özcan, B. No: 2019/6266, 15/1/2020, § 27).

12. Bu itibarla bireysel başvuru konusu yargılama sürecine ilişkin nihai karardan 6/7/2021 tarihinde haberdar olduğu anlaşılan başvurucunun bu tarihten itibaren otuz gün içinde ve en geç 5/8/2021 tarihine kadar bireysel başvuruda bulunması gerekirken bu tarihi geçirdikten sonra 9/8/2021 tarihinde başvuru yaptığı anlaşılmıştır. Başvuru süresinin son gününün resmî tatil gününe denk gelmediği ve herhangi bir mazeret de bildirilmediği görülmüştür.

13. Açıklanan gerekçelerle başvurunun süre aşımı nedeniyle kabul edilemez olduğuna karar verilmesi gerekir.

III. HÜKÜM

Açıklanan gerekçelerle;

A. Başvurunun süre aşımı nedeniyle KABUL EDİLEMEZ OLDUĞUNA,

B. Yargılama giderlerinin başvurucu üzerinde BIRAKILMASINA 23/10/2024 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.