I. BAŞVURUNUN ÖZETİ

1. Başvuru, Anayasa Mahkemesinin insan haysiyetiyle bağdaşmayan muamele yasağının maddi ve usul boyutunun ihlal edildiğine ilişkin kararı üzerine yeniden yapılan ceza soruşturması üzerine açılan kamu davasında ihlal kararında belirtilen eksikliklerin giderilmemesi nedeniyle insan haysiyetiyle bağdaşmayan muamele yasağının ihlal edildiği iddiasına ilişkindir.

2. Sivil polis memurları ilebaşvurucu arasında kimlik gösterme konusundan çıkan tartışma nedeniyle Konya Cumhuriyet Başsavcılığınca (Başsavcılık)şüpheli polis memurları hakkında basit yaralama, hakaret, kişiyi hürriyetinden yoksun kılma, resmî belgede sahtecilik, birden fazla kişi ile tehdit suçlarından soruşturma başlatılmış;şüphelipolis memurları M.D., M.A.H., A.Ç. ve İ.P. hakkında kovuşturmaya yer olmadığına karar verilmiştir. Başvurucu, kovuşturmaya yer olmadığı kararına karşı yaptığı itirazın reddi üzerine Anayasa Mahkemesine bireysel başvuruda bulunarak kötü muamele yasağının ihlal edildiğini ileri sürmüştür (Mehmet Uçar, B. No: 2015/7357, 3/4/2019, § 42). Anayasa Mahkemesi sözü edilen başvuruda Anayasa'nın 17. maddesinin üçüncü fıkrasında güvence altına alınan insan haysiyetiyle bağdaşmayan muamele yasağının maddi ve usul boyutlarının ihlal edildiği sonucuna varmış; kararın bir örneğinin insan haysiyetiyle bağdaşmayan muamele yasağının ihlalinin sonuçlarının ortadan kaldırılması için yeniden soruşturma yapılmak üzere başsavcılığa gönderilmesine, başvurucuya net 20.000 TL manevi tazminat ödenmesine karar vermiştir(anılan kararda bkz. §§ 42-77).

3. İhlal kararı sonrasında yeniden yürütülen soruşturma neticesinde şüpheli polis memurları M.D., M.A.H., A.Ç. ve İ.P. hakkında işkence suçundan kamu davası açılmıştır.

4. Yargılama sonucunda Konya 5. Ağır Ceza Mahkemesinin 4/3/2021 tarihli kararıyla sanık polis memurlarının değişen suç vasfına göre görevi kötüye kullanma suçundan 5 ay hapis cezası ile cezalandırılmalarına ve hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına (HAGB) karar verilmiştir.

5. Başvurucunun HAGB hükmüne karşı yaptığı itiraz Konya 6. Ağır Ceza Mahkemesinin 2/6/2021 tarihli kararıyla kesin olarak reddedilmiştir. Başvurucununitirazın reddine dair nihai kararı Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi'nden (UYAP) 2/6/2021 tarihinde saat 16.40'ta okuduğu görülmüştür. Başvurucu 22/11/2021 tarihinde bireysel başvuruda bulunmuştur.

6. Komisyon, başvurunun kabul edilebilirlik ve esas incelemelerinin Bölüm tarafından yapılmasına karar verilmiştir.

II. DEĞERLENDİRME

7. Başvurucu;Anayasa Mahkemesinin ihlal kararı doğrultusunda inceleme ve araştırma yapılmadığını, sanıkların eylemlerinin kötü muamele yasağını ihlal ettiğini, sanıklar hakkında görevi kötüye kullanma suçundan HAGB kararı verilerek eylemin cezasız bırakıldığını belirterek anayasal haklarının ihlal edildiğini ileri sürmüştür. Adalet Bakanlığı (Bakanlık) görüşünde; yargısal süreç özetlenerek başvurucunun usuli garantilerden yararlandığı ve itiraz hakkını kullanabildiği, başvuruya ilişkin olarak ekte gönderilen İçişleri Bakanlığından temin edilen görüş ve ilgili belgelerin yapılacak incelemede dikkate alınması gerektiği belirtilmiştir.

8. 30/3/2011 tarihli ve 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun’un 47. maddesinin (5) numaralı fıkrası ile Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü'nün 64. maddesinin (1) numaralı fıkrası uyarınca başvuru yollarının tüketildiği, başvuru yolu öngörülmemiş ise ihlalin öğrenildiği tarihten itibaren otuz gün içinde bireysel başvuru yapılması gerekir.

9. Anayasa Mahkemesi Hüseyin Aşkan (B. No: 2017/15649, 21/7/2020) kararında otuz günlük süre kuralının bireysel başvurunun ön şartlarından biri olduğunu ve bu sürenin başlangıç tarihinin tespitinde kanun hükmü gereği öğrenme tarihinin esas alınacağını belirtmiştir (Hüseyin Aşkan, § 20). Ayrıca bireysel başvuru süresinin işlemeye başlaması yönünden nihai kararın gerekçesinin tebliğinin öğrenme şekillerden biri olduğunu, bununla birlikte başka şekillerde de öğrenmenin söz konusu olabileceğini ifade etmiştir (Hüseyin Aşkan, § 23).

10. Bu doğrultuda anılan kararda kullanıcıların UYAP üzerinden yaptıkları işlemlerin (doküman oluşturma, düzenleme, imzalama, açma, okuma ve yazdırma gibi) kayıt altına alındığı evrak işlem kütüğünün Anayasa Mahkemesi tarafından incelenmesi sonucunda nihai kararın açılarak okunduğuna ilişkin bir işlemin tespiti hâlinde bu işlemi yapan ilgililerin işlem sırasında nihai kararın sonucunu öğrendiklerinin kabul edileceği, böyle bir durumda bireysel başvuru süresinin de bu tarihten itibaren başlatılması gerektiği belirtilmiştir (Hüseyin Aşkan, §§ 26-29).

11. Somut olayda başvurucunun Konya 6. Ağır Ceza Mahkemesinin HAGB hükmüne yönelik verdiği itirazın reddi kararını (vatandaş portal uygulaması) 2/6/2021 tarihinde saat 16.40'ta okuduğu görülmüştür. Bir başka ifadeyle başvurucu, ileri sürdüğü ihlal iddiaları bakımından nihai kararı 2/6/2021 tarihi itibarıyla öğrenmiştir. Başvurucunun bu tarihten itibaren en geç otuz gün içinde bireysel başvuruda bulunması gerekirken bu süre geçtikten sonra 22/11/2021 tarihinde yaptığı başvurunun süresinde olmadığı açıktır.

12. Açıklanan gerekçelerle başvurunun süre aşımı nedeniyle kabul edilemez olduğuna karar verilmesi gerekir.

III. HÜKÜM

Açıklanan gerekçelerle;

A. Başvurunun süre aşımı nedeniyle KABUL EDİLEMEZ OLDUĞUNA,

B. Yargılama giderlerinin başvurucu üzerinde BIRAKILMASINA 22/1/2025 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.