TÜRKİYE CUMHURİYETİ
ANAYASA MAHKEMESİ
İKİNCİ BÖLÜM
KARAR
MUSTAFA ÖZMEN BAŞVURUSU
(Başvuru Numarası: 2021/57692)
Karar Tarihi: 11/5/2023
Başkan
:
Kadir ÖZKAYA
Üyeler
M. Emin KUZ
Yıldız SEFERİNOĞLU
Basri BAĞCI
Kenan YAŞAR
Raportör
Zehra GAYRETLİ
Başvurucu
Mustafa ÖZMEN
Vekili
Av. Zaliha VARLI
I. BAŞVURUNUN ÖZETİ
1. Başvuru, ceza davasında uzun süren yargılama nedeniyle adil yargılanma hakkının ihlal edildiği iddiasına ilişkindir.
2. Başvurucu, Fetullahçı Terör Örgütü/Paralel Devlet Yapılanması (FETÖ/PDY) üyesi olduğu şüphesiyle 28/9/2016 tarihinde gözaltına alınmıştır.
3. Antalya Cumhuriyet Başsavcılığınca (Başsavcılık) yürütülen soruşturma sonucunda Başsavcılığın 22/2/2017 tarihli iddianamesi ile başvurucu hakkında silahlı terör örgütüne üye olma suçundan kamu davası açılmıştır.
4. Antalya 8. Ağır Ceza Mahkemesince (Mahkeme) görülen yargılama sonucunda başvurucunun atılı suçtan hapis cezasıyla cezalandırılmasına 29/11/2017 tarihinde karar verilmiştir.
5. Başvurucunun istinaf talebi Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 2. Ceza Dairesince 28/3/2018 tarihinde esastan reddedilmiştir.
6. Temyiz üzerine Yargıtay 16. Ceza Dairesi 21/6/2021 tarihinde istinaf talebinin esastan reddine ilişkin kararı onamıştır.
7. Başvurucu nihai kararı 6/10/2021 tarihinde öğrendikten sonra 22/10/2021 tarihinde bireysel başvuruda bulunmuştur.
8. Komisyon; makul sürede yargılanma hakkı dışındaki şikâyetlerin kabul edilemez olduğuna, anılan hakka ilişkin şikâyetin kabul edilebilirlik incelemesinin Bölüm tarafından yapılmasına karar vermiştir.
II. DEĞERLENDİRME
9. Başvurucu, yargılamanın makul sürede tamamlanmaması nedeniyle adil yargılanma hakkının ihlal edildiğini ileri sürmüştür.
10. Bakanlık görüşünde; yargılama süresinin makul olup olmadığı yönünden yapılacak incelemede başvurucu hakkında silahlı terör örgütüne üye olma suçundan yargılama yürütülmüş olmasının, yüklenen suçun organize nitelik taşımasının, başvurucunun tutumunun, toplanması ve değerlendirilmesi gereken delillerin çeşitliliğinin, kapsamının ve içeriğinin dikkate alınması gerektiği ifade edilmiştir.
11. Başvurucu Bakanlık görüşüne karşı beyanında bireysel başvuru formundaki iddialarını yinelemiştir.
12. Başvuru adil yargılanma hakkı kapsamındaki makul sürede yargılanma hakkı yönünden incelenmiştir.
13. Ceza yargılamasının süresi tespit edilirken sürenin başlangıç tarihi olarak bir kişiye suç işlediği iddiasının yetkili makamlar tarafından bildirildiği veya isnattan ilk olarak etkilendiği arama ve gözaltı gibi birtakım tedbirlerin uygulandığı tarih; sürenin sona erdiği tarih olarak ise suç isnadına ilişkin nihai kararın verildiği, yargılaması devam eden davalar yönünden ise Anayasa Mahkemesinin makul süre şikâyetiyle ilgili kararını verdiği tarih esas alınır (B.E., B. No: 2012/625, 9/1/2014, § 34).
14. Ceza yargılamasının süresinin makul olup olmadığı değerlendirilirken yargılamanın karmaşıklığı ve kaç dereceli olduğu, tarafların ve ilgili makamların yargılama sürecindeki tutumu ve başvurucunun yargılamanın süratle sonuçlandırılmasındaki menfaatinin niteliği gibi hususlar dikkate alınır (B.E., § 29).
15. Anılan ilkeler ve Anayasa Mahkemesinin benzer başvurularda verdiği kararlar ile başvuruya konu yargılama süreci bir bütün olarak değerlendirildiğinde üç dereceli yargılama sisteminde yaklaşık 4 yıl 9 ay sürdüğü anlaşılan yargılamada başvurucunun haklarını ihlal edecek bir gecikme olmadığı sonucuna ulaşılmıştır (üç dereceli yargılamalarda makul sürede yargılanma hakkı ile ilgili kararlar için bkz. Enver Sarısakaloğlu, B. No: 2022/81120, 18/1/2023; Bilgi Sever ve diğerleri, B. No: 2020/1325, 1/2/2023). Bu durumda, makul sürede yargılanma hakkı yönünden bir ihlalin olmadığının açık olduğu sonucuna varılmıştır.
16. Açıklanan gerekçeyle başvurunun açıkça dayanaktan yoksun olması nedeniyle kabul edilemez olduğuna karar verilmesi gerekir.
III. HÜKÜM
Açıklanan gerekçelerle;
A. Başvurunun açıkça dayanaktan yoksun olması nedeniyle KABUL EDİLEMEZ OLDUĞUNA,
B. Yargılama giderlerinin başvurucu üzerinde BIRAKILMASINA 11/5/2023 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.