I. BAŞVURUNUN KONUSU

1. Başvuru, makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiği iddiasına ilişkindir.

II. BAŞVURU SÜRECİ

2. Başvurular, muhtelif tarihlerde yapılmıştır.

3. Başvuru, başvuru formu ve eklerinin idari yönden yapılan ön incelemesinden sonra Komisyona sunulmuştur..

4. Komisyonca başvurunun kabul edilebilirlik incelemesinin Bölüm tarafından yapılmasına karar verilmiştir.

5. 2014/16856, 2014/16920, 2014/16985, 2014/16999, 2014/17019, 2014/17020, 2014/17021, 2014/17085, 2014/17152, 2014/17159, 2014/17161, 2014/17163, 2014/17168, 2014/17329, 2014/17394, 2014/17395, 2014/17401, 2014/17404, 2014/17430, 2014/17454, 2014/17460, 2014/17509, 2014/17524, 2014/17529, 2014/17555, 2014/17609 sayılı bireysel başvuru dosyaları konu yönünden hukuki irtibat nedeniyle 2014/16841 sayılı dosya üzerinde birleştirilmiştir.

6. Bölüm Başkanı tarafından başvurunun kabul edilebilirlik ve esas incelemesinin birlikte yapılmasına karar verilmiştir.

7. Başvuru belgelerinin bir örneği bilgi için Adalet Bakanlığına gönderilmiştir.

III. OLAY VE OLGULAR

8. Başvuru formu ve eklerinde ifade edildiği şekliyle ilgili olaylar özetle şöyledir:

9. Başvurucular Hatice Öztürk ve Süleyman Kavak aleyhine doğrudan, diğer başvurucuların ise her biri farklı olan murisleri aleyhine 1961 tarihinde kadastro tespitine itiraz davası açılmış; başvurucular Ramazan Yurtseven ile Hatice Önal, Mehmet Doğan ve Ömer Doğan'ın murisleri aleyhine ise sırasıyla 1964 ve 1966 tarihlerinde açılan kadastro tespitine itiraz davaları anılan 1961 tarihli dava dosyasıyla birleştirilmiştir. Söz konusu dava dosyası hakkında tefrik kararı verilerek dosya farklı parsellere göre değişik esas numaraları almışsa da bir kısmı temyiz incelemesinden de geçen başvuru konusu davaların tümü yeniden Burdur Kadastro Mahkemesinin 2015/11 esasında birleştirilmiş ve yargılama hâlen yerel Mahkeme aşamasında devam etmektedir.

IV. İNCELEME VE GEREKÇE

10. Mahkemenin 18/1/2017 tarihinde yapmış olduğu toplantıda başvuru incelenip gereği düşünüldü:

11. Başvurucular, makul sürede yargılanma ve mülkiyet haklarının ihlal edildiğini ileri sürmüştür.

A. Kabul Edilebilirlik Yönünden

12. Açıkça dayanaktan yoksun olmadığı ve kabul edilemezliğine karar verilmesini gerektirecek başka bir neden de bulunmadığı anlaşılan makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiğine ilişkin iddianın kabul edilebilir olduğuna karar verilmesi gerekir.

B. Esas Yönünden

13. Medeni hak ve yükümlülüklerle ilgili uyuşmazlıklara ilişkin yargılamanın süresi tespit edilirken sürenin başlangıç tarihi olarak davanın ikame edildiği tarih; sürenin sona erdiği tarih olarak -çoğu zaman icra aşamasını da kapsayacak şekilde- yargılamanın sona erdiği, yargılaması devam eden davalar yönünden ise Anayasa Mahkemesinin makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiğine ilişkin şikâyetle ilgili kararını verdiği tarih esas alınır (Güher Ergun ve diğerleri, B. No: 2012/13, 2/7/2013, §§ 50, 52).

14. Başvuruya konu dava, bir kısım başvurucuların murislerinden intikalle takip etmekte oldukları bir uyuşmazlık olup bu yönüyle makul süre değerlendirmesi bakımından dikkate alınacak sürenin başlangıç anı, mirasçının yargılamaya katıldığı an değil somut olayda muris açısından değerlendirmeye esas alınan sürenin başlangıç anıdır (Gülseren Gürdal ve diğerleri, B. No: 2013/1115, 5/12/2013, § 51).

15. Medeni hak ve yükümlülüklerle ilgili uyuşmazlıklara ilişkin yargılama süresinin makul olup olmadığı değerlendirilirken yargılamanın karmaşıklığı ve kaç dereceli olduğu, tarafların ve ilgili makamların yargılama sürecindeki tutumu ve başvurucunun yargılamanın süratle sonuçlandırılmasındaki menfaatinin niteliği gibi hususlar dikkate alınır (Güher Ergun ve diğerleri, §§ 41-45).

16. Anılan ilkeler ve Anayasa Mahkemesinin benzer başvurularda verdiği kararlar dikkate alındığında somut olayda başvurucu Ramazan Yurtseven yönünden yaklaşık 53 yıl; başvurucular Hatice Önal, Mehmet Doğan ve Ömer Doğan yönünden yaklaşık 51 yıl ve diğer başvurucular yönünden ise yaklaşık 56 yıllık yargılama süresinin makul olmadığı sonucuna varmak gerekir.

17. Açıklanan gerekçelerle Anayasa’nın 36. maddesinde güvence altına alınan makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiğine karar verilmesi gerekir.

18. Başvurucular, uzun süren yargılama nedeniyle taşınmazlarını kullanamadıklarını belirterek Anayasa’nın 35. maddesinde tanımlanan mülkiyet haklarının da ihlal edildiğini iddia etmişlerse de başvurucuların makul sürede yargılanma haklarının ihlal edildiği yönünde yukarıda yer verilen tespitler ışığında, mülkiyet haklarının ihlal edildiği yönündeki iddialarının ayrıca değerlendirilmesine gerek görülmemiştir.

C. 6216 Sayılı Kanun'un 50. Maddesi Yönünden

19. 30/3/2011 tarihli ve 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun’un 50. maddesinin (1) numaralı fıkrası şöyledir:

“Esas inceleme sonunda, başvurucunun hakkının ihlal edildiğine ya da edilmediğine karar verilir. İhlal kararı verilmesi hâlinde ihlalin ve sonuçlarının ortadan kaldırılması için yapılması gerekenlere hükmedilir…”

20. Başvurucular, manevi tazminat talebinde bulunmuştur.

21. Somut olayda makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiği sonucuna varılmıştır.

22. Başvurucular Ömer Yurtseven, Ömer Karakaya ve Süleyman Kavak ile Ayşe Hanım Uysal, Ahmet Uysal, Mehmet Uysal ve Necmi Uysal her ne kadar tefrik kararı verilerek farklı parseller yönünden değişik esaslara kaydedilen ve kendilerinin ya da murislerinin taraf oldukları davaları ayrı ayrı bireysel başvuru konusu yapmışlarsa da söz konusu davaların yukarıda da belirtildiği üzere tekrar aynı esasta birleştiği görüldüğünden, başvurucular lehine tek tazminata hükmedilmiştir.

23. İhlal tespitiyle giderilemeyecek olan manevi zararları karşılığında başvuruculara -Ramazan Yurtseven, Hatice Önal, Mehmet Doğan ve Ömer Doğan yönünden hariç olmak üzere- şikâyet konusu davadaki taraf sayısı da dikkate alınarak karara ekli tabloda gösterilen miktarlarda manevi tazminat ödenmesine karar verilmesi gerekir.

24. Dosyadaki belgelerden tespit edilen 206,10 TL harç bedelinin başvurucular Halil Ayçiçek, Abdurrahman Ayçiçek ve Ayşe Arık'a müştereken; Muhammet Arık, Ramazan Arık, Gülsüm Öztürk ve Zühra Dönmez'e müştereken; Veli Karakaya'ya münferiden; Ummahan Demirok'a münferiden; Kahraman Öz'e münferiden; Hatice Öztürk'e münferiden; Sabri Dere'ye münferiden; Ramazan Özeren ve Fatma Önal'a müştereken; Hanım Önal, İsmail Okatan, Süleyman Okatan, Ali Okatan, Bayram Okatan, Ramazan Okatan, Ayşe Okatan ve Şeref Okatan'a müştereken; Gülsüm Arık ve Nazire Demirok'a müştereken; Kerim Yılmaz ve Fatma Kılınç'a müştereken; Keziban Karagöz, Yadigar Okunakol, Rafet Şengün, İsmail Şengün ve Emine Sağlam'a müştereken; Ayşe Kırmızı'ya münferiden; İbrahim Çakmak ve Ramazan Çakmak'a müştereken; Ömer Karakaya'ya münferiden; Ahmet Ali Özkan ve Fatma Özkan'a müştereken; Mustafa Öcal'a münferiden; İsmet Gök, Adile Gök ve Ömer Gök'e müştereken; Ramazan Yurtseven'e münferiden; Hatice Önal, Mehmet Doğan ve Ömer Doğan'a müştereken ödenmesine karar verilmesi gerekir. Dosyadaki belgelerden tespit edilen 412,20 TL harç bedelinin ise başvurucu Ömer Yurtseven'e münferiden, başvurucu Ömer Karakaya'ya münferiden, başvurucu Süleyman Kavak'a münferiden ve başvurucular Ayşe Hanım Uysal, Ahmet Uysal, Mehmet Uysal ve Necmi Uysal'a ise müştereken ödenmesine karar verilmesi gerekir.

25. 1.800 TL vekâlet ücretinden oluşan yargılama giderinin tüm başvuruculara müştereken ödenmesine karar verilmesi gerekir.

V. HÜKÜM

Açıklanan gerekçelerle;

A. Makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiğine ilişkin iddianın KABUL EDİLEBİLİR OLDUĞUNA,

B. Anayasa’nın 36. maddesinde güvence altına alınan makul sürede yargılanma hakkının İHLAL EDİLDİĞİNE,

C. Başvuruculara karara ekli tabloda gösterilen miktarlarda manevi tazminat ÖDENMESİNE, tazminata ilişkin diğer taleplerin REDDİNE,

D. Dosyadaki belgelerden tespit edilen 206,10 TL harç bedelinin başvurucular Halil Ayçiçek, Abdurrahman Ayçiçek ve Ayşe Arık'a MÜŞTEREKEN ÖDENMESİNE; Muhammet Arık, Ramazan Arık, Gülsüm Öztürk ve Zühra Dönmez'e MÜŞTEREKEN ÖDENMESİNE; Veli Karakaya'ya MÜNFERİDEN ÖDENMESİNE; Ummahan Demirok'a MÜNFERİDEN ÖDENMESİNE; Kahraman Öz'e MÜNFERİDEN ÖDENMESİNE; Hatice Öztürk'e MÜNFERİDEN ÖDENMESİNE; Sabri Dere'ye MÜNFERİDEN ÖDENMESİNE; Ramazan Özeren ve Fatma Önal'a MÜŞTEREKEN ÖDENMESİNE; Hanım Önal, İsmail Okatan, Süleyman Okatan, Ali Okatan, Bayram Okatan, Ramazan Okatan, Ayşe Okatan ve Şeref Okatan'a MÜŞTEREKEN ÖDENMESİNE; Gülsüm Arık ve Nazire Demirok'a MÜŞTEREKEN ÖDENMESİNE; Kerim Yılmaz ve Fatma Kılınç'a MÜŞTEREKEN ÖDENMESİNE; Keziban Karagöz, Yadigar Okunakol, Rafet Şengün, İsmail Şengün ve Emine Sağlam'a MÜŞTEREKEN ÖDENMESİNE; Ayşe Kırmızı'ya MÜNFERİDEN ÖDENMESİNE; İbrahim Çakmak ve Ramazan Çakmak'a MÜŞTEREKEN ÖDENMESİNE; Ömer Karakaya'ya MÜNFERİDEN ÖDENMESİNE; Ahmet Ali Özkan ve Fatma Özkan'a MÜŞTEREKEN ÖDENMESİNE; Mustafa Öcal'a MÜNFERİDEN ÖDENMESİNE; İsmet Gök, Adile Gök ve Ömer Gök'e MÜŞTEREKEN ÖDENMESİNE; Ramazan Yurtseven'e MÜNFERİDEN ÖDENMESİNE; Hatice Önal, Mehmet Doğan ve Ömer Doğan'a MÜŞTEREKEN ÖDENMESİNE; dosyadaki belgelerden tespit edilen 412,20 TL harç bedelinin ise başvurucu Ömer Yurtseven'e MÜNFERİDEN ÖDENMESİNE, başvurucu Ömer Karakaya'ya MÜNFERİDEN ÖDENMESİNE, başvurucu Süleyman Kavak'a MÜNFERİDEN ÖDENMESİNE ve başvurucular Ayşe Hanım Uysal, Ahmet Uysal, Mehmet Uysal ve Necmi Uysal'a ise MÜŞTEREKEN ÖDENMESİNE,

E. 1.800 TL vekâlet ücretinden oluşan yargılama giderinin BAŞVURUCULARA MÜŞTEREKEN ÖDENMESİNE,

F. Ödemenin, kararın tebliğini takiben başvurucunun Maliye Bakanlığına başvuru tarihinden itibaren dört ay içinde yapılmasına, ödemede gecikme olması hâlinde bu sürenin sona erdiği tarihten ödeme tarihine kadar geçen süre için yasal FAİZ UYGULANMASINA,

G. Kararın bir örneğinin Burdur Kadastro Mahkemesine (E.2015/11) GÖNDERİLMESİNE,

H. Kararın bir örneğinin Adalet Bakanlığına GÖNDERİLMESİNE 18/1/2017 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.