TÜRKİYE CUMHURİYETİ
|
ANAYASA MAHKEMESİ
|
|
|
BİRİNCİ BÖLÜM
|
|
KARAR
|
|
ALKAN MAKİNE SANAYİ TESİSLERİ VE TİCARET A.Ş.
BAŞVURUSU
|
(Başvuru Numarası: 2014/20520)
|
|
Karar Tarihi: 12/4/2017
|
|
BİRİNCİ BÖLÜM
|
|
KARAR
|
|
Başkan
|
:
|
Burhan ÜSTÜN
|
Üyeler
|
:
|
Hicabi DURSUN
|
|
|
Hasan Tahsin
GÖKCAN
|
|
|
Kadir ÖZKAYA
|
|
|
Yusuf Şevki
HAKYEMEZ
|
Raportör Yrd.
|
:
|
Derya ATAKUL
|
Başvurucu
|
:
|
Alkan Makine
Sanayi Tesisleri ve Ticaret A.Ş.
|
Vekili
|
:
|
Av. Hasan
ALICI
|
|
|
|
I. BAŞVURUNUN KONUSU
1. Başvuru, makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiği
iddiasına ilişkindir.
II. BAŞVURU SÜRECİ
2. Başvuru 25/12/2014 tarihinde yapılmıştır.
3. Başvuru, başvuru formu ve eklerinin idari yönden yapılan ön
incelemesinden sonra Komisyona sunulmuştur.
4. Başvurucu tarafından yapılan 2014/20520 ve 2014/20558
numaralı başvurular, aralarında kişi yönünden irtibat bulunduğu anlaşıldığından
birleştirilmiş, incelemeye 2014/20520 numaralı bireysel başvuru dosyası
üzerinden devam edilmiştir.
5. Komisyonca başvurunun kabul edilebilirlik incelemesinin Bölüm
tarafından yapılmasına karar verilmiştir.
6. Bölüm Başkanı tarafından başvurunun kabul edilebilirlik ve
esas incelemesinin birlikte yapılmasına karar verilmiştir.
7. Başvuru belgelerinin bir örneği bilgi için Adalet Bakanlığına
gönderilmiştir.
III. OLAY VE OLGULAR
8. Başvuru formu ve eklerinde ifade edildiği şekliyle ilgili
olaylar özetle şöyledir:
9. Başvurucu 6/10/2003 tarihinde haksız rekabetin tespiti ile
ortaya çıkan maddi ve manevi zararının tazmini talebiyle dava açmıştır.
İstanbul 3. Asliye Ticaret Mahkemesi 7/9/2009 tarihli kararı ile davanın
reddine karar vermiştir. Karar, Yargıtay 11. Hukuk Dairesinin (Daire) 21/7/2011
tarihli ilamı ile bozulmuştur. Bozma üzerine yargılamaya İstanbul 20. Asliye
Ticaret Mahkemesinin E.2012/27 sayılı dosyası üzerinden devam edilmiş, bozma
ilamına uyularak yapılan yargılamada Mahkemece 9/7/2013 tarihli karar ile
davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir. Karar, Dairenin 20/11/2014 tarihli
ilamı ile bozulmuştur. Karar düzeltme talebi, Dairenin 5/11/2015 tarihli ilamı
ile kabul edilerek karar değişik gerekçe ile bozulmuştur. İstanbul 20. Asliye
Ticaret Mahkemesinin kapatılmasının ardından dava İstanbul 14. Asliye Ticaret
Mahkemesinin E.2015/1204 sayılı dosyasına kaydedilmiş olup yargılama devam
etmektedir.
10. Başvurucu aleyhine 23/2/2007 tarihinde alacak davası
açılmıştır. Bursa 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 22/1/2014 tarihli kararı ile
davanın reddine karar vermiştir. Karar, Yargıtay 19. Hukuk Dairesinin
11/11/2015 tarihli ilamı ile onanmıştır. Karar düzeltme talebi, aynı Dairenin
22/12/2016 tarihli ilamı ile reddedilmiştir.
IV. İNCELEME VE GEREKÇE
11. Mahkemenin 12/4/2017 tarihinde yapmış olduğu toplantıda
başvuru incelenip gereği düşünüldü:
12. Başvurucu 6/10/2003 ve 23/2/2007 tarihlerinde açılan
davalarda makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiğini ileri sürmüştür.
A. Kabul Edilebilirlik
Yönünden
13. Açıkça dayanaktan yoksun olmadığı ve kabul edilemezliğine
karar verilmesini gerektirecek başka bir neden de bulunmadığı anlaşılan makul
sürede yargılanma hakkının ihlal edildiğine ilişkin iddianın kabul edilebilir
olduğuna karar verilmesi gerekir.
B. Esas Yönünden
14. Medeni hak ve yükümlülüklerle ilgili uyuşmazlıklara ilişkin
yargılamanın süresi tespit edilirken sürenin başlangıç tarihi olarak davanın
ikame edildiği tarih; sürenin sona erdiği tarih olarak -çoğu zaman icra
aşamasını da kapsayacak şekilde- yargılamanın sona erdiği, yargılaması devam
eden davalar yönünden ise Anayasa Mahkemesinin makul sürede yargılanma hakkının
ihlal edildiğine ilişkin şikâyetle ilgili kararını verdiği tarih esas alınır (Güher Ergun ve diğerleri, B. No: 2012/13,
2/7/2013, §§ 50, 52).
15. Medeni hak ve yükümlülüklerle ilgili uyuşmazlıklara ilişkin
yargılama süresinin makul olup olmadığı değerlendirilirken yargılamanın
karmaşıklığı ve kaç dereceli olduğu, tarafların ve ilgili makamların yargılama
sürecindeki tutumu ve başvurucunun yargılamanın süratle sonuçlandırılmasındaki
menfaatinin niteliği gibi hususlar dikkate alınır (Güher Ergun ve diğerleri, §§ 41-45).
16. Anılan ilkeler doğrultusunda Anayasa Mahkemesinin benzer
başvurularda verdiği kararlar dikkate alındığında somut olayda 6/10/2003 ve
23/2/2007 tarihlerinde açılan davalarda sırasıyla 13 yıl 6 aydır devam eden
yargılamanın süresi ile 9 yıl 10 aylık yargılama süresinin makul olmadığı
sonucuna varmak gerekir.
17. Açıklanan gerekçelerle Anayasa’nın 36. maddesinde güvence
altına alınan makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiğine karar verilmesi
gerekir.
C. 6216 Sayılı Kanun'un
50. Maddesi Yönünden
18. 30/3/2011 tarihli ve 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin
Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun'un 50. maddesinin (1) numaralı
fıkrası şöyledir:
“Esas inceleme sonunda, başvurucunun hakkının
ihlal edildiğine ya da edilmediğine karar verilir. İhlal kararı verilmesi
hâlinde ihlalin ve sonuçlarının ortadan kaldırılması için yapılması gerekenlere
hükmedilir…”
19. Başvurucu, manevi tazminat talebinde bulunmuştur.
20. Somut olayda 6/10/2003 ve 23/2/2007 tarihlerinde açılan
davalarda makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiği sonucuna varılmıştır.
21. İhlal tespitiyle giderilemeyecek olan manevi zararları
karşılığında dava konusu hukuki menfaat dikkate alınarak başvurucuya net 23.500
TL manevi tazminat ödenmesine karar verilmesi gerekir.
22. Dosyadaki belgelerden tespit edilen 412,20 TL harç ve 1.800
TL vekâlet ücretinden oluşan toplam 2.212,20 TL yargılama giderinin başvurucuya
ödenmesine karar verilmesi gerekir.
V. HÜKÜM
Açıklanan gerekçelerle;
A. Makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiğine ilişkin
iddianın KABUL EDİLEBİLİR OLDUĞUNA,
B. Anayasa’nın 36. maddesinde güvence altına alınan makul sürede
yargılanma hakkının İHLAL EDİLDİĞİNE,
C. Başvurucuya net 23.500 TL manevi tazminat ÖDENMESİNE,
tazminata ilişkin diğer taleplerin REDDİNE,
D. 412,20 TL harç ve 1.800 TL vekâlet ücretinden oluşan toplam
2.212,20 TL yargılama giderinin BAŞVURUCUYA ÖDENMESİNE,
E. Ödemelerin, kararın tebliğini takiben başvurucunun Maliye
Bakanlığına başvuru tarihinden itibaren dört ay içinde yapılmasına, ödemede
gecikme olması hâlinde bu sürenin sona erdiği tarihten ödeme tarihine kadar
geçen süre için yasal FAİZ UYGULANMASINA,
F. Kararın birer örneğinin Bursa 2. Asliye Ticaret Mahkemesine
(E.2007/82, K.2014/9) ve İstanbul 14. Asliye Ticaret Mahkemesine (E.2015/1204)
GÖNDERİLMESİNE,
G. Kararın bir örneğinin Adalet Bakanlığına GÖNDERİLMESİNE
12/4/2017 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.