I. BAŞVURUNUN KONUSU

1. Başvuru, makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiği iddiasına ilişkindir.

II. BAŞVURU SÜRECİ

2. Başvuru 26/5/2014 tarihinde yapılmıştır.

3. Başvuru, başvuru formu ve eklerinin idari yönden yapılan ön incelemesinden sonra Komisyona sunulmuştur.

4. Komisyonca başvurunun kabul edilebilirlik incelemesinin Bölüm tarafından yapılmasına karar verilmiştir.

5.Bölüm Başkanı tarafından, başvurunun kabul edilebilirlik ve esas incelemesinin birlikte yapılmasına karar verilmiştir.

6. Başvuru belgelerinin bir örneği bilgi için Adalet Bakanlığına (Bakanlık) gönderilmiştir.

III. OLAY VE OLGULAR

7. Başvuru formu ve eklerinde ifade edildiği şekliyle ilgili olaylar özetle şöyledir:

 i. Alanya İş Mahkemesinde Yürütülen Yargılama

8. Başvurucu tarafından 18/7/2001 tarihinde Alanya Asliye Hukuk Mahkemesinde işçi işveren ilişkisinden kaynaklanan alacak ve tazminat davası açılmış; bu davanın davalı tarafınca da başvurucu aleyhine karşı dava açılmıştır. Her iki dava dosyası da ilerleyen aşamalarda birleştirilmiş ve yargılamaya Alanya İş Mahkemesinde devam edilmiş, yargılama sonunda Alanya İş Mahkemesinin 20/1/2009 tarihli hükmü ile başvurucunun açtığı davanın kısmen kabulüne, karşı davanın da kısmen kabulüne karar verilmiş, bu hüküm Yargıtay 9. Hukuk Dairesinin 29/11/2011 tarihli ilamı ile asıl dava yönünden onanmış, karşı dava yönünden bozulmuştur. Bozma üzerine yargılama halen Alanya İş Mahkemesinin E.2012/4 sıra sayısına kayden devam etmektedir.

 ii. Antalya 3. İcra Hukuk Mahkemesinde Yürütülen Yargılama

9. Başvurucu yukarıda belirtilen Alanya İş Mahkemesinin 20/1/2009 tarihli kararı ile lehine hükmedilen alacak ve tazminatların tahsili için Alanya 16. İcra Müdürlüğünde icra takibi başlatmış, bu takibe karşı borçlu tarafından 1/8/2013 tarihinde Antalya 3. İcra Hukuk Mahkemesinde takibin taliki veya iptali istemli dava açılmış, İlk Derece Mahkemesi 3/10/2013 tarihli kararı ile takibin iptaline hükmetmiş, bu karar Yargıtay 8. Hukuk Dairesinin 21/1/2014 tarihli ilamı ile bozulmuş, karar düzeltme istemi de 14/5/2014 tarihli ilam ile reddedilmiştir. Bozma üzerine yargılamaya Antalya 3. İcra Hukuk Mahkemesinde devam edilmiş, 9/2/2016 tarihli karar ile davanın kabulüne ve takibin iptaline hükmedilmiş, temyiz talebi üzerine dava dosyası Yargıtay 8. Hukuk Dairesine gönderilmiş, temyiz incelemesi henüz sonuçlanmamıştır.

IV. İNCELEME VE GEREKÇE

10. Mahkemenin 21/12/2016 tarihinde yapmış olduğu toplantıda başvuru incelenip gereği düşünüldü:

11. Başvurucu makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiğini ileri sürmüştür.

A. Kabul Edilebilirlik Yönünden

12. Açıkça dayanaktan yoksun olmadığı ve kabul edilemezliğine karar verilmesini gerektirecek başka bir neden de bulunmadığı anlaşılan makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiğine ilişkin iddianın kabul edilebilir olduğuna karar verilmesi gerekir.

B. Esas Yönünden

i. Alanya İş Mahkemesinin E.2012/4 Sıra Sayısında Devam Eden Yargılama Yönünden

13. Medeni hak ve yükümlülüklere ilişkin olan iş mahkemeleri nezdinde açılan davalarda yargılama süresi tespit edilirken sürenin başlangıç tarihi olarak uyuşmazlığı karara bağlayacak davanın açıldığı tarih; sürenin sona erdiği tarih olarak yargılamanın sona erdiği (Nesrin Kılıç, B. No: 2013/772, 7/11/2013 § 69), yargılaması devam eden davalar yönünden ise Anayasa Mahkemesinin makul süre şikâyetiyle ilgili kararını verdiği tarih esas alınır (Mehmet Salih Ayyıldız, B. No: 2012/397, 17/11/2014, § 25).

14. İş mahkemeleri nezdinde görülen davalarda yargılama süresinin makul olup olmadığı değerlendirilirken yargılamanın karmaşıklığı ve kaç dereceli olduğu, tarafların ve ilgili makamların yargılama sürecindeki tutumu ve başvurucunun yargılamanın süratle sonuçlandırılmasındaki menfaatinin niteliği gibi hususlar dikkate alınır (Nesrin Kılıç, §§ 57, 58).

15. Anılan ilkeler ve Anayasa Mahkemesinin benzer başvurularda verdiği kararlar dikkate alındığında somut olayda yaklaşık 15 yıl 5 aydır devam eden yargılama süresinin makul olmadığı sonucuna varmak gerekir.

16. Açıklanan gerekçelerle Anayasa’nın 36. maddesinde güvence altına alınan makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiğine karar verilmesi gerekir.

ii. Antalya 3. İcra Hukuk Mahkemesinin E.2015/673 Sıra Sayısında Devam Eden Yargılama Yönünden

17. Medeni hak ve yükümlülüklerle ilgili uyuşmazlıklara ilişkin yargılamanın süresi tespit edilirken, sürenin başlangıç tarihi olarak davanın ikame edildiği tarih; sürenin sona erdiği tarih olarak -çoğu zaman icra aşamasını da kapsayacak şekilde- yargılamanın sona erdiği, yargılaması devam eden davalar yönünden ise Anayasa Mahkemesinin makul süre şikâyetiyle ilgili kararını verdiği tarih esas alınır (Güher Ergun ve diğerleri, B. No: 2012/13, 2/7/2013, §§ 50, 52).

18. Medeni hak ve yükümlülüklerle ilgili uyuşmazlıklara ilişkin yargılama süresinin makul olup olmadığı değerlendirilirken yargılamanın karmaşıklığı ve kaç dereceli olduğu, tarafların ve ilgili makamların yargılama sürecindeki tutumu ve başvurucunun yargılamanın süratle sonuçlandırılmasındaki menfaatinin niteliği gibi hususlar dikkate alınır (Güher Ergun ve diğerleri, §§ 41- 45).

19. Anılan ilkeler ve Anayasa Mahkemesinin benzer başvurularda verdiği kararlar dikkate alındığında somut olayda yaklaşık 3 yıl 4 ay süren yargılama süresinin makul olduğu sonucuna varmak gerekir.

20. Açıklanan gerekçelerle Anayasa’nın 36. maddesinde güvence altına alınan makul sürede yargılanma hakkının ihlal edilmediğine karar verilmesi gerekir.

C. 6216 Sayılı Kanun'un 50. Maddesi Yönünden

16. 30/3/2011 tarihli ve 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun'un 50. maddesinin (1) numaralı fıkrası şöyledir:

“Esas inceleme sonunda, başvurucunun hakkının ihlal edildiğine ya da edilmediğine karar verilir. İhlal kararı verilmesi hâlinde ihlalin ve sonuçlarının ortadan kaldırılması için yapılması gerekenlere hükmedilir. …”

17. Başvurucu manevi tazminat talebinde bulunmuştur.

18. Somut olayda Alanya İş Mahkemesinde görülen yargılama yönünden makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiği sonucuna varılmıştır.

19. İhlal tespitiyle giderilemeyecek olan manevi zararları karşılığında başvurucuya net 26.000 TL manevi tazminat ödenmesine karar verilmesi gerekir.

20. Dosyadaki belgelerden tespit edilen 206,10 TL harç ve 1.800 TL vekâlet ücretinden oluşan toplam 2.006,10 TL yargılama giderinin başvurucuya ödenmesine karar verilmesi gerekir.

V. HÜKÜM

Açıklanan gerekçelerle;

A. Makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiğine ilişkin iddianın KABUL EDİLEBİLİR OLDUĞUNA,

B. Anayasa’nın 36. Maddesinde güvence altına alınan makul süre yargılanma hakkının Antalya 3. İcra Hukuk Mahkemesinde görülen yargılama yönünden İHLAL EDİLMEDİĞİNE,

C. Anayasa’nın 36. maddesinde güvence altına alınan makul süre yargılanma hakkının Alanya İş Mahkemesinde görülen yargılama yönünden İHLAL EDİLDİĞİNE,

D. Başvurucuya net 26.000 TL manevi tazminat ÖDENMESİNE, tazminata ilişkin diğer taleplerin REDDİNE,

E. 206,10 TL harç ve 1.800 TL vekâlet ücretinden oluşan toplam 2.006,10 TL yargılama giderinin BAŞVURUCUYA ÖDENMESİNE,

F. Ödemelerin, kararın tebliğini takiben başvurucunun Maliye Bakanlığına başvuru tarihinden itibaren dört ay içinde yapılmasına, ödemede gecikme olması hâlinde bu sürenin sona erdiği tarihten ödeme tarihine kadar geçen süre için yasal FAİZ UYGULANMASINA,

G. Kararın bir örneğinin Alanya İş Mahkemesine (E.2012/4) GÖNDERİLMESİNE,

H. Kararın bir örneğinin Adalet Bakanlığına GÖNDERİLMESİNE 21/12/2016 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.