GİZLİLİK TALEBİ KABUL

I. BAŞVURUNUN KONUSU

1. Başvuru, temyiz isteminin süre yönünden reddedilmesi nedeniyle mahkemeye erişim hakkının ihlal edildiği iddiasına ilişkindir.

II. BAŞVURU SÜRECİ

2. Başvuru 17/7/2017 tarihinde yapılmıştır.

3. Başvuru, başvuru formu ve eklerinin idari yönden yapılan ön incelemesinden sonra Komisyona sunulmuştur.

4. Komisyonca başvurunun kabul edilebilirlik incelemesinin Bölüm tarafından yapılmasına karar verilmiştir.

5. Başvuru belgelerinin bir örneği bilgi için Adalet Bakanlığına (Bakanlık) gönderilmiştir. Bakanlık, görüş bildirmemiştir.

III. OLAY VE OLGULAR

6. Başvuru formu ve eklerinde ifade edildiği ve Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi (UYAP) aracılığıyla erişilen bilgi ve belgeler çerçevesinde olaylar özetle şöyledir:

7. Başvurucular, 3T Çarşı Pazar Alışveriş Merkezinde bulunan dükkânın kiralanması konusunda üç aylık kira bedelini ödeyerek 1/12/2011 tarihinde kira sözleşmesi imzalamıştır.

8. Başvurucuların kiraladığı taşınmazın gerekli resmî açılışlarının yapılıp kiralananda faaliyette bulunmalarına karşın sözleşme tarihinde ödedikleri üç aylık kira parası dışında kira ödemediklerinden bahisle haklarında tahliye talepli icra takibi başlatılmıştır.

9. Başvurucular ise kiralanan taşınmazın henüz hazır olmadığından kira parası istenemeyeceğini belirterek icra takibine itiraz etmişlerdir. Alışveriş merkezinde altyapı sorunları olsa da sözleşme tarihinde açılışının yapıldığı, bu durumunda mahkemece yapılan incelemeyle tespit edildiği ileri sürülerek başvurucular aleyhine itirazın iptali talepli dava açılmıştır.

10. İstanbul 14. Sulh Hukuk Mahkemesi (Mahkeme) 28/3/2013 tarihli kararla kiralanandan beklenen amaç doğrultusunda açılışının yapılmadığı, bu şekilde takibe konu aylar bedelinin istenemeyeceği gerekçesiyle davanın reddine karar vermiştir.

11. Taraflarca temyiz isteminde bulunulması üzerine Yargıtay 6. Hukuk Dairesi 11/3/2014 tarihli kararla mahkeme kararını bozmuştur. Karar gerekçesinde alışveriş merkezinin sözleşme tarihinde açıldığı ve başvurucuların kiralanan dükkânda faaliyette bulundukları, bu nedenle kira bedelini ödemekle yükümlü oldukları belirtilmiştir.

12. Mahkeme 4/10/2016 tarihli kararla bozma kararına uymuş, itirazın iptaline ve takibin devamına karar vermiştir. Karar duruşmasında "...kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde temyiz kanun yolu açık olmak üzere..." şeklinde kanun yolu ve süresi belirtilip tutanağa yazılmışken gerekçeli kararda "...kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde istinaf yolu açık olmak üzere..." şeklinde kanun yolu gösterilmiştir. Başvurucular hak kaybı olmaması adına hem istinaf hem de temyiz yoluna başvurduklarını belirtmişlerdir.

13. Yargıtay 3. Hukuk Dairesi 6/6/2017 tarihli kararla sekiz günlük temyiz süresi geçirildikten sonra talepte bulunulduğu gerekçesiyle süre yününden temyiz talebinin reddine karar vermiştir.

14. Karar başvurucular vekiline 4/7/2017 tarihinde tebliğ edilmiş, başvurucular 17/7/2017 tarihinde süresi içinde bireysel başvuruda bulunmuştur.

15. Başvurucular, temyiz kararı üzerine karar düzeltme talebinde de bulunmuş, Yargıtay 3. Hukuk Dairesi 9/5/2018 tarihinde temyiz isteminin süre yönünden reddine dair kararı kaldırarak mahkeme kararının onanmasına karar vermiştir. Karar gerekçesinde Anayasa Mahkemesinin mahkemeye erişim hakkına yönelik verdiği ihlal kararına yer verilerek Mahkemenin karar gerekçesinde gösterdiği süre kapsamında inceleme yapılıp temyiz isteminin süresinde olduğu gerekçesiyle karar kaldırılmış, mahkeme kararının hukuka uygun olduğu gerekçesiyle onanmasına karar verilmiştir.

IV. İNCELEME VE GEREKÇE

16. Mahkemenin 3/6/2020 tarihinde yapmış olduğu toplantıda başvuru incelenip gereği düşünüldü:

A. Başvurucunun İddiaları

17. Başvurucular; Mahkemenin kanun yolu ve süresini yanlış gösterdiğini, bu nedenle süre yönünden temyiz taleplerinin reddedildiğini belirterek mahkemeye erişim haklarının ihlal edildiğini iddia etmişlerdir.

B. Değerlendirme

18. 30/3/2011 tarihli ve 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun’un “Bireysel başvuruların kabul edilebilirlik incelemesi ve şartları” kenar başlıklı 48. maddesinin (5) numaralı fıkrası şöyledir:

 “(5) Kabul edilebilirlik şartları ve incelemesinin usul ve esasları ile ilgili diğer hususlar İçtüzükle düzenlenir.”

19. Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü'nün (İçtüzük) “Düşme kararı” başlıklı 80. maddesinin (1) numaralı fıkrasının (ç) bendi şöyledir:

“(1) Bölümler ya da komisyonlarca yargılamanın her aşamasında aşağıdaki hallerde düşme kararı verilebilir:

…

(ç) Bölümler ya da Komisyonlarca saptanan herhangi bir başka gerekçeden ötürü, başvurunun incelenmesinin sürdürülmesini haklı kılan bir neden görülmemesi.”

20. Başvuru konusu olayda başvurucular aleyhine açılan tahliye talepli itirazın iptali davasında Mahkemece davanın kısmen kabulüyle itirazın iptaline, takibin devamına karar verilmiş ve karar Yargıtay tarafından temyiz incelemesinde süre yönünden reddedilmiştir. Daha sonra verilen karar düzeltme dilekçesi üzerine kararın Yargıtay 3. Hukuk Dairesinin 9/5/2018 tarihli ve E.2017/15384, K.2018/4875 sayılı kararıyla bozulduğu tespit edilmiştir.

21. Başvurucuların iddialarının özü, ilk derece mahkemesinin kararında yanlış kanun yolu ve süresinin gösterilmesi nedeniyle başvurulan temyiz yolunda taleplerinin süre yönünden reddedilmesinin adil yargılanma hakkını ihlal ettiğidir. Ancak başvurucular bireysel başvuruyu yaptıktan sonra Yargıtayca karar düzeltme talepleri kabul edilmiş ve temyiz incelemesinde verilen süre ret kararı kaldırılarak esas inceleme yapılmış, temyiz dilekçesinde ileri sürülen itirazların reddi ile ilk derece mahkemesi kararının onanmasına karar verilmiştir. Başvurucuların başka bir iddialarının da olmadığı dikkate alındığında başvurunun incelenmesinin sürdürülmesini haklı kılan bir neden görülmediğinden İçtüzük’ün 80. maddesinin (1) numaralı fıkrasının (ç) bendi uyarınca başvuru hakkında düşme karar verilmesi gerekir.

V. HÜKÜM

Açıklanan gerekçelerle;

A. Kamuya açık belgelerde başvurucuların kimliğinin gizli tutulması talebinin KABULÜNE,

B. Başvurunun incelenmesinin sürdürülmesini haklı kılan bir neden kalmadığından DÜŞMESİNE,

C. Yargılama giderlerinin başvurucular üzerinde BIRAKILMASINA 3/6/2020 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.