I. BAŞVURUNUN KONUSU

1. Başvuru, karar sonucunu değiştirebilecek nitelikteki esaslı iddiaların karşılanmaması nedeniyle gerekçeli karar hakkının ihlal edildiği iddiasına ilişkindir.

II. BAŞVURU SÜRECİ

2. Başvuru 23/1/2017 tarihinde yapılmıştır.

3. Başvuru, başvuru formu ve eklerinin idari yönden yapılan ön incelemesinden sonra Komisyona sunulmuştur.

4. Komisyonca başvurunun kabul edilebilirlik incelemesinin Bölüm tarafından yapılmasına karar verilmiştir.

5. Bölüm Başkanı tarafından başvurunun kabul edilebilirlik ve esas incelemesinin birlikte yapılmasına karar verilmiştir.

6. Başvuru belgelerinin bir örneği bilgi için Adalet Bakanlığına (Bakanlık) gönderilmiştir. Bakanlık görüş bildirmemiştir.

III. OLAY VE OLGULAR

7. Başvuru formu ve eklerinde ifade edildiği şekliyle ve Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi (UYAP) aracılığıyla erişilen bilgi ve belgeler çerçevesinde ilgili olaylar özetle şöyledir:

8. Başvurucu Şirket, Ankara Emniyet Müdürlüğü Kaçakçılık ve Örgütlü Suçlar Soruşturma Bürosu tarafından yapılan kontrollerde yetmiş dört yabancı uyruklu kadının izinsiz ve kaçak olarak çalıştırıldığının tespit edildiği iddiasıyla 563.288,00 TL idari para cezası ile cezalandırılmıştır.

9. Başvurucu Şirket; yabancı uyruklu çalışanların Çalışma Bakanlığından alınan yasal izinle getirildiğini, işyerinde sigortalı işçi olarak çalıştırıldıklarını, hatalı şekilde tanzim edilmiş İdari Para Cezası Tutanağı nedeniyle aleyhine idari para cezası uygulandığını belirterek idari yaptırım kararına karşı itirazda bulunmuştur.

10. Başvurucu Şirketin itirazı Ankara 8. Sulh Ceza Hâkimliğinin 16/11/2016 tarihli kararıyla reddedilmiştir. İtirazın reddi kararının ilgili kısmı şöyledir:

"... Kararına itiraz edilen kurumdan celp edilen evrak ekinde bulunan 21/12/2014 tarih ve 06:45 saatli iş yeri arama, yakalama ve muhafaza altına alma tutanağı başlıklı tutanak içeriğinden 74 yabancı uyruklu şahsın hiçbirinin kendilerini tanıtabilecek kimlik, pasaport ve çalışma izninin olmadığının tespit edilmesi karşısında itiraz eden şirket adına düzenlenen idari para cezasının usul ve yasaya uygun olarak düzenlenmiş olduğu, itiraz eden vekilinin itirazının 21/12/2014 tarihli tutanak içeriği ve kurumdan celp edilen evrakların içeriği çerçevesinde yerinde olmadığı anlaşılmakla itirazın reddine..."

11. Başvurucu Şirket Ankara 8. Sulh Ceza Hâkimliğinin vermiş olduğu itirazın reddi kararına itiraz etmiştir. Başvurucu Şirket itirazlarının ve delillerinin incelenmeden gerekçesiz şekilde itirazının reddedildiğini belirtmiştir.

12. Başvurucu Şirketin itirazını değerlendiren Ankara 9. Sulh Ceza Hâkimliği2/12/2016 tarihli ve 2016/2508 D. İş sayılı kararıyla 8. Sulh Ceza Hakimliğinin kararında isabetsizlik bulunmadığı gerekçesiyle itirazı kesin olarak reddetmiştir.

13. Başvurucu Şirket nihai karar olarak ifade ettiği Ankara 9. Sulh Ceza Hâkimliğinin 2/12/2016 tarihli ve 2016/2508 D. İş sayılı kararından 30/12/2016 tarihinde haberdar olduğunu beyan ederek 23/1/2017 tarihinde bireysel başvuruda bulunmuştur.

14. UYAP kayıtlarının incelenmesinden başvurucu Şirketin Ankara 9. Sulh Ceza Hâkimliğinin kesin olarak verdiği 2/12/2016 tarihli kararına 5/12/2016 tarihinde bir kez daha itirazda bulunduğu ve anılan Hâkimliğin 31/1/2017 tarihli ve 2017/3066 D. İş sayılı kararıyla itiraz kabul edilerek idari yaptırım kararının kaldırılmasına kesin olarak karar verildiği anlaşılmaktadır. UYAP kayıtlarında yer alan sözkonusu kararın ilgili kısmı şöyledir:

"...Ankara 8. Sulh Hakimliğininin 16/11/2016tarih ve 2015/670 D. İş sayılı idari para cezasına karşı yapılan itirazın reddine dair karara karşı davacı vekili ... tarafından 05/12/2016 havale tarihli dilekçe ile itiraz edilmiş olmakla dosya incelendi.

...

Ankara 8. Sulh Ceza Hakimliğince 16/12/2016 tarih ve 2015/670 D. İş sayılı kararının kaldırılmasına, T.C. Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü Ankara Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğü'nün 16/01/2015 tarihli 91717869-399-2850 sayılı (253584.06) idari para cezası konulu tutanakile kesilen 563,288,00 tl idari para cezasının kaldırılmasına, kararın bir suretinin Ankara 8. Sulh Ceza Hakimliğince taraflara tebliğine, dosyanın Ankara 8. Sulh Ceza Hakimliğine gönderilmesine, dair; dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda kesin olarak karar verildi..."

15. Yine UYAP kayıtlarının incelenmesinden Ankara 9. Sulh Ceza Hâkimliğince 1/2/2017 tarihinde UYAP uygulamaları düzeltme formu düzenlediği anlaşılmaktadır. Söz konusu formda, Ankara 8. Sulh Ceza Hâkimliği kararına yapılan itirazı değerlendirmek üzere sehven 2017/3066 D. İş ve 2016/2508 D. İş sayılı olmak üzere iki ayrı kayıt yapıldığı, bu nedenle de kayıtlarda iki çelişkili karar bulunduğu belirtilmiş ve UYAP'tan sorumlu birimden 2016/2508 D. İş sayılı kararın silinmesi talep edilmiştir.

16. Anayasa Mahkemesince UYAP kayıtlarındaki bu durumun tespiti üzerine 24/2/2020 tarihli müzekkereyle başvurucu Şirketten, bireysel başvuruya konu idari para cezasına itirazın Sulh Ceza Hakimliklerince sehven iki kere değerlendirildiğinin görüldüğü belirtilerek idari para cezasının iptal edilip edilmediğinin bildirilmesi, iptal edilmişse buna dair bilgi ve belgelerin gönderilmesi istenmiştir. Başvurucu Şirket tarafından gönderilen cevapta idari para cezasının sehven iki kere değerlendirilmediği ve cezanın iptal edilmediği bildirilmiştir.

IV. İNCELEME VE GEREKÇE

17. Mahkemenin 21/7/2020 tarihinde yapmış olduğu toplantıda başvuru incelenip gereği düşünüldü:

18. 30/3/2011 tarihli ve 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun'un "Başvuru hakkının kötüye kullanılması" kenar başlıklı 51. maddesi şöyledir:

"Bireysel başvuru hakkını açıkça kötüye kullandığı tespit edilen başvurucular aleyhine, yargılama giderlerinin dışında, ayrıca ikibin Türk Lirasından fazla olmamak üzere disiplin para cezasına hükmedilebilir."

19. Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü'nün (İçtüzük) "Başvuru hakkının kötüye kullanılması" kenar başlıklı 83. maddesi şöyledir:

"Başvurucunun istismar edici, yanıltıcı ve benzeri nitelikteki davranışlarıyla bireysel başvuru hakkını açıkça kötüye kullandığının tespit edilmesi hâlinde incelemenin her aşamasında başvuru reddedilir ve yargılama giderleri dışında, ilgilinin ikibin Türk Lirasından fazla olmamak üzere disiplin para cezasıyla cezalandırılmasına karar verilebilir."

20. İçtüzük'ün "Bireysel başvuru formu ve ekleri" kenar başlıklı 59. maddesinin (5) numaralı fıkrası şöyledir:

"Başvuru formunda belirtilen bilgilerde ve başvuruyla ilgili koşullarda herhangi bir değişiklik olduğunda bunun Mahkemeye bildirilmesi zorunludur."

21. Genel olarak bir hakkın öngörüldüğü amaç dışında ve başkalarını zarara sokacak şekilde kullanılmasının hukuk düzenince himaye edilmeyeceğini ifade eden hakkın kötüye kullanılmasının bireysel başvuru alanında özel olarak ele alındığı açıkça görülmektedir. Bu bağlamda bireysel başvuru usulünün amacına açıkça aykırı olan ve Anayasa Mahkemesinin başvuruyu gereği gibi değerlendirmesini engelleyen davranışların başvuru hakkının kötüye kullanılması olarak değerlendirilmesi mümkündür (Mehmet Güven Ulusoy [GK], B. No: 2013/1013, 2/7/2015, § 31; S.Ö., B. No: 2013/7087, 18/9/2014, § 28).

22. Bu kapsamda özellikle Anayasa Mahkemesini yanıltmak amacıyla gerçek olmayan maddi vakıalara dayanılması veya Anayasa Mahkemesine bu nitelikte bilgi ve belge sunulması, başvurunun değerlendirilmesinde esaslı olan bir unsur hakkında bilgi verilmemesi, başvurunun değerlendirilmesi sürecinde vuku bulan ve söz konusu değerlendirmeyi etkileyecek nitelikte yeni ve önemli gelişmeler hakkında Anayasa Mahkemesinin bilgilendirilmemesi suretiyle başvuru hakkında doğru bir kanaat oluşmasının engellenmesi durumunda başvuru hakkının kötüye kullanıldığı kabul edilebilecektir (Mehmet Güven Ulusoy, § 32; S.Ö., § 29).

23. Başvurucu vekili bireysel başvuru formunda başvuruyla ilgili koşullarda herhangi bir değişiklik meydana geldiğinde bunu Anayasa Mahkemesine bildireceğini beyan etmesine rağmen İçtüzük'ün 59. maddesinin (5) numaralı fıkrasında belirtilen yükümlülüklere aykırı olarak bireysel başvuru konusu idari para cezasının iptal edildiğine ilişkin herhangi bir bildirimde bulunmamıştır. İdari para cezasının iptal edilmesi başvurunun değerlendirilmesini önemli ölçüde etkileyebilecek nitelikte bir husustur. Dolayısıyla başvurucunun başvurunun sonucunu etkileyecek hususta -dava kesinleşmese bile- Anayasa Mahkemesini bilgilendirmesi gerekir (Engin Çırakoğlu, B. No: 2014/8520, 10/10/2018, § 27; Bayram Türk, B. No: 2014/15613, 18/4/2018, § 29).

24. UYAP kayıtları üzerinde yapılan incelemede başvuruya konu idari para cezasının başvurucu Şirket vekili tarafından ikinci kez yapılan itiraz üzerine Ankara 9. Sulh Ceza Hakimliğinin 31/1/2017 tarihli ve 2017/3066 D. İş sayılı kararıyla kaldırıldığının anlaşılması üzerine başvurucudan cezanın iptal edilip edilmediği sorulmuş, iptal edilmişse buna dair bilgi ve belgeleri temin ederek gönderilmesi istenmiştir. Ancak başvurucu tarafından herhangi bir araştırma yapılmaksızın, UYAP'taki mükerrer kayıtların sebebi ilgili mahkemesinden sorulmaksızın Anayasa Mahkemesine gönderilen cevapta idari para cezasının iptal edilmediği belirtilmiştir. Şu halde başvurucunun Anayasa Mahkemesinin müzekkeresine cevap verme hususunda yeterli özeni göstermediği açıktır.

25. Anayasa Mahkemesinin müzekkeresine özenli bir şekilde cevap verilmemesi kural olarak başvuru hakkının kötüye kullanımı olarak yorumlanmamalıdır. Ancak somut olayda UYAP kayıtlarında yer alan Ankara 9. Sulh Ceza Hakimliğinin 31/1/2017 tarihli ve 2017/3066 D. İş sayılı kararının başvuru Şirket vekilinin talebi üzerine verildiği gözetildiğinde başvurucunun Anayasa Mahkemesinin müzekkeresine gerekli araştırmaları yapmadan, eksik olarak cevap vermiş olması başvuru hakkının kötüye kullanımı olarak kabul edilmiştir. Bu durumda başvurunun başvuru hakkının kötüye kullanımı nedeniyle reddine karar verilmesi gerekmiştir.

26. Başvurucu Şirket aleyhine başvuru hakkının kötüye kullanılması nedeniyle 6216 sayılı Kanun'un 51. maddesi ve İçtüzük’ün 83. maddesi uyarınca takdiren 2.000 TL disiplin para cezasına hükmedilmesi gerekir.

V. HÜKÜM

Açıklanan gerekçelerle;

A. Başvurunun başvuru hakkının kötüye kullanılması nedeniyle REDDİNE,

B. Başvurucunun 30/3/2011 tarihli ve 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun'un 51. maddesi ve Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü'nün 83. maddesi uyarınca 2.000 TL disiplin para cezası ile CEZALANDIRILMASINA,

C. Yargılama giderlerinin başvurucu üzerinde BIRAKILMASINA 21/7/2020 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.