I. BAŞVURUNUN ÖZETİ

1. Başvuru, ceza infaz kurumunda tutuklu olan başvurucunun odadaki çöplerin her gün alınması talebinin reddedilmesi nedeniyle kişinin maddi ve manevi varlığını koruma ve geliştirme hakkının ihlal edildiği iddiasına ilişkindir.

2. Başvurucu, silahlı terör örgütüne üye olma suçundan Düzce T Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumunda (Kurum) tutuklu olarak bulunmaktadır. Başvurucunun 16/8/2017 tarihli dilekçesiyle odadaki çöplerin her gün alınması talebi Kurum tarafından 17/8/2017 tarihli kararla reddedilmiştir. Kararın gerekçesinde, Kurumun çöp çıkışının ve kantin malzemesi girişinin mutfak X-Ray alanından yapıldığı, Kuruma Salı günü kantin manav malzemesi, Perşembe günü ise kantin su malzemesi girişi olduğu belirtilmiştir. Bu nedenle aynı anda çöp çıkışı ve malzeme girişinin mümkün olmadığı, belediye çöp arabasının sadece Pazartesi, Çarşamba ve Cuma günleri Kuruma geldiği, hafta sonu mesai olmaması nedeniyle çöp arabasının Kuruma gelmediği ve hafta sonu nedeniyle gündüz personelinin Kurumda olmadığı vurgulanmıştır.

3. Başvurucu Düzce İnfaz Hâkimliğine (İnfaz Hâkimliği) başvurarak söz konusu kararının kaldırılması talebinde bulunmuştur. İnfaz Hâkimliği 13/10/2017 tarihli kararıyla başvurucunun talebini reddetmiştir. Kararda Kurumun anılan kararında yer verilen gerekçelere yer verilmiş ve çöp çıkış kapısı ile malzeme giriş kapısının birbirine çok yakın olduğu ve iki kapının aynı anda açılarak kullanılmasının güvenlik riski oluşturacağı bu nedenle aynı anda açılmadığı, Kurumda çöp kamyonunun girişine uygun başka bir alanın da bulunmadığı belirtilerek Kurum kararının usul ve yasaya uygun olduğu ifade edilmiştir. Kurum, İnfaz Hakimliği'ne gönderdiği 24/11/2017 tarihli yazısında yazı tarihi itibarıyla ceza infaz kurumunda her gün düzenli çöp toplanılmakta olduğunu belirtmiştir.

4. Başvurucunun itirazı Düzce 1. Ağır Ceza Mahkemesinin 24/11/2017 tarihli kararıyla reddedilmiştir. Kararda usul ve yasaya uygun olan kararda bir isabetsizlik bulunmadığı belirtilmiştir.

5. Başvurucu nihai kararı 8/12/2017 tarihinde tebellüğ ettikten sonra 13/12/2017 tarihinde bireysel başvuruda bulunmuştur.

6. Başvurunun kabul edilebilirlik ve esas incelemesinin Bölüm tarafından yapılmasına karar verilmiştir.

II. DEĞERLENDİRME

7. Ödeme gücünden yoksun olduğu anlaşılan başvurucunun adli yardım talebinin kabulüne karar verilmesi gerekir.

8. Başvurucu; odadaki çöplerin her gün alınmaması nedeniyle beden ve ruh sağlığının korunmadığını belirterek eşitlik ilkesinin, işkence ve insanlık dışı kötü muamele yasağının, adil yargılanma ve kişinin maddi ve manevi varlığını koruma haklarının ihlal edildiğini ileri sürmüştür.

9. Bakanlık görüş yazısında özetle Kurum tarafından 24/11/2017 tarihinde İnfaz Hakimliğine gönderilen yazıda yazı tarihi itibarıyla ceza infaz kurumunda her gün düzenli çöp toplanılmakta olduğunu belirtmiştir. Başvurucunun, barındırıldığı ceza infaz kurumunda ortaya çıkan ve kendi lehine olan bu yeni gelişmeyi Anayasa Mahkemesine bildirmeyerek özen yükümlülüğünü yerine getirmediği ve başvurucu tarafından ileri sürülen iddianın yanıltıcı beyan niteliğinde olduğunun kabul edilerek başvurunun reddine kararı verilmesi gerektiği ifade edilmiştir. Başvurucu Bakanlık görüşüne karşı beyanda bulunmamıştır.

10. 30/3/2011 tarihli ve 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun’un 48. maddesinin (5) numaralı fıkrası şöyledir:

“Kabul edilebilirlik şartları ve incelemesinin usul ve esasları ile ilgili diğer hususlar İçtüzükle düzenlenir.”

11. Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü'nün (İçtüzük) 80. maddesi şöyledir:

“(1) Bölümler ya da komisyonlarca yargılamanın her aşamasında aşağıdaki hallerde düşme kararı verilebilir:

…

ç) Bölümler ya da Komisyonlarca saptanan herhangi bir başka gerekçeden ötürü, başvurunun incelenmesinin sürdürülmesini haklı kılan bir neden görülmemesi.

(2) Bölümler ya da Komisyonlar; yukarıdaki fıkrada belirtilen nitelikteki bir başvuruyu, Anayasanın uygulanması ve yorumlanması veya temel hakların kapsamının ve sınırlarının belirlenmesi ya da insan haklarına saygının gerekli kıldığı hâllerde incelemeye devam edebilir.”

12. Başvurucu odadaki çöplerin her gün alınması talebinin reddedilmesi nedeniyle kişinin maddi ve manevi varlığını koruma ve geliştirme hakkının ihlal edildiğinden şikâyet etmektedir. Ancak Kurum tarafından İnfaz Hakimliğine gönderilen 24/11/2017 tarihli yazıda yazı tarihi itibarıyla ceza infaz kurumunda her gün düzenli çöp toplanılmakta olduğu belirtilmiştir. Başvurucunun 16/8/2017 tarihinde odadaki çöplerin her gün alınması talebini Kuruma ilettiği ve Kurumun üç ay gibi kısa bir süre içinde talebi karşılamak suretiyle mağduriyeti giderdiği gözönüne alındığında başvurunun incelenmesinin sürdürülmesini gerekli kılan bir nedenin bulunmadığı anlaşılmıştır.

13. Öte yandan İçtüzük'ün 80. maddesinin (2) numaralı fıkrasında öngörülen başvurunun incelenmesinin devamında Anayasa'nın uygulanması veya temel hakların kapsamının ve sınırlarının belirlenmesi ya da insan haklarına saygının gerekli kıldığı herhangi bir durumun da söz konusu olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

14. Açıklanan gerekçelerle başvurunun incelenmesinin sürdürülmesini haklı kılan bir nedenin kalmadığı anlaşıldığından İçtüzük’ün 80. maddesinin (1) numaralı fıkrasının (ç) bendi gereğince başvurunun düşmesine karar verilmesi gerekir.

III. HÜKÜM

Açıklanan gerekçelerle;

A. Başvurunun incelenmesinin sürdürülmesini haklı kılan bir neden kalmamış olması nedeniyle DÜŞMESİNE,

B. 12/1/2011 tarihli ve 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 339. maddesinin (2) numaralı fıkrası uyarınca tahsil edilmesi mağduriyetine neden olacağından adli yardım talebi kabul edilen başvurucunun yargılama giderlerini ödemekten TAMAMEN MUAF TUTULMASINA 1/3/2023 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.