TÜRKİYE CUMHURİYETİ
ANAYASA MAHKEMESİ
İKİNCİ BÖLÜM
KARAR
MURAT KORKMAZ BAŞVURUSU
(Başvuru Numarası: 2019/25141)
Karar Tarihi: 27/7/2022
Başkan
:
Kadir ÖZKAYA
Üyeler
Engin YILDIRIM
Rıdvan GÜLEÇ
Yıldız SEFERİNOĞLU
Kenan YAŞAR
Raportör
Ayşe Didem ÖZDEMİR AKCA
Başvurucu
Murat KORKMAZ
I. BAŞVURUNUN ÖZETİ
1. Başvuru, kolluk görevlilerince gerçekleştirilen fiziksel saldırı yönünden etkili bir ceza soruşturması yürütülmemesi nedeniyle kötü muamele yasağının ihlal edildiği iddiasına ilişkindir.
2. Başvurucu başvuru formunda özetle piyade albay rütbesi ile Genelkurmay Özel Kuvvetler Komutanlığında tabur komutanı olarak görev yapmakta iken Fetullahçı Terör Örgütü/Paralel Devlet Yapılanmasına (FETÖ/PDY) üye olma suçundan 16/7/2016 tarihinde teslim olması üzerine gözaltına alındığını, gözaltına alma işlemi sırasında ters kelepçe takıldığını, kolluk görevlilerinin darp, sövme ve hakaretlerine maruz kaldığını, ters kelepçe görünecek şekilde bindirildiği halk otobüsünün kasıtlı olarak vatandaşların yoğun olarak bulunduğu cadde ve sokaklarından geçirildiğini, vatandaşların taşlı sopalı saldırısı ile linç edildiğini, nezarethanede kaldığı dört gün boyunca kötü muameleye maruz kaldığını, atılı suç sebebiyle yargılamasının yürütüldüğü mahkemeye yaptığı suç duyurusundan netice alamadığını, Ankara Cumhuriyet Başsavcılığına (Başsavcılık) yaptığı suç ihbarı neticesinde başlatılan soruşturmada kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verildiğini, etkili soruşturma yürütülmediğini belirterek kötü muamele yasağının ihlal edildiğini ileri sürmüştür.
3. Başvurucu vekili 16/3/2017 tarihli dilekçe ile başvurucunun gözaltına alınması sürecinde kolluk görevlileri tarafından kasti olarak halkın saldırılarına maruz bırakıldığını, kolluk görevlilerinin kötü muamele, hakaret ve tehditlerine maruz kaldığını belirterek Başsavcılığa suç ihbarında bulunmuştur.
4. Başvurucu 6/4/2018 tarihli dilekçe ile 16/7/2016 tarihinde kendi iradesi ile kolluk kuvvetlerine teslim olduğu halde emniyet görevlileri tarafından ters kelepçe takılarak hakarete maruz bırakılmak suretiyle gözaltına alındığını, askerî üniforma ile bindirildiği halk otobüsünde hedef gösterilecek şekilde cam kenarına oturtulduğunu, vatandaşların linç girişimine maruz kaldığını, otobüsten inmeden merdivende girdiği linç koridorunda burnuna atılan tekme sebebiyle dişlerinin kırıldığını belirterek Başsavcılığa suç ihbarında bulunmuştur.
5. Başvurucunun ve vekilinin ihbar dilekçeleri üzerine Başsavcılık tarafından başlatılan soruşturmalar 18/4/2018 tarihinde birleştirilmiş olup 26/7/2018 tarihinde kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verilmiştir. Karar gerekçesinde her iki ihbar dilekçesi içeriğine yer verilmiştir.
6. Başvurucu vekilinin kovuşturmaya yer olmadığına dair karara yapmış olduğu itiraz Ankara 2. Sulh Ceza Hâkimliğinin 24/10/2018 tarihli kararıyla reddedilmiştir. Anılan karar başvurucu vekiline 17/12/2018 tarihinde tebliğ edilmiştir.
7. Başvurucu 9/7/2019 tarihinde bireysel başvuruda bulunmuştur.
8. Adli yardım talebinin kabulüne, başvurucunun yargılama giderlerini ödemekten geçici olarak muaf tutulmasına Komisyonca karar verilmiştir.
II. DEĞERLENDİRME
9. Başvurucu gözaltında kötü muameleye maruz kaldığından şikâyet etmiştir. Adalet Bakanlığı (Bakanlık) 17/12/2020 tarihinde görüşünü bildirmiştir. Başvurucu, Bakanlığın görüşüne karşı beyanda bulunmuştur.
10. Başvuru kötü muamele yasağı kapsamında incelenmiştir.
11. 30/3/2011 tarihli ve 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun’un 47. maddesinin (5) numaralı fıkrası ile Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü'nün 64. maddesinin (1) numaralı fıkrası gereği bireysel başvurunun başvuru yollarının tüketildiği, başvuru yolu öngörülmemiş ise ihlalin öğrenildiği tarihten itibaren otuz gün içinde yapılması gerekir.
12. Somut olayda başvurucu vekilinin kovuşturmaya yer olmadığına karara karşı yapmış olduğu itiraz, Ankara 2. Sulh Ceza Hâkimliğinin 24/10/2018 tarihli kararıyla kesin olarak reddedilmiş; ret kararı başvurucu vekiline 17/12/2018 tarihinde tebliğ edilmiştir. Başvuru 9/7/2019 tarihinde yapılmıştır.
13. Açıklanan gerekçelerle başvurunun süre aşımı nedeniyle kabul edilemez olduğuna karar verilmesi gerekir.
III. HÜKÜM
Açıklanan gerekçelerle;
A. Kötü muamele yasağının ihlal edildiğine ilişkin iddianın süre aşımı nedeniyle KABUL EDİLEMEZ OLDUĞUNA,
B. 12/1/2011 tarihli ve 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 339. maddesinin (2) numaralı fıkrası uyarınca tahsil edilmesi mağduriyetine neden olacağından başvurucunun yargılama giderlerini ödemekten TAMAMEN MUAF TUTULMASINA 27/7/2022 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.