I. BAŞVURUNUN ÖZETİ

1. Başvuru, olağanüstü hâl döneminde çıkarılan KHK ile kapatılmış olan üniversitenin isminin diplomada yazılı olmasının ayrımcılık yasağının ihlal edildiği iddiasına ilişkindir.

2. Başvurucu, Gediz Üniversitesi Hukuk Fakültesinde 4. sınıf öğrencisiyken adı geçen üniversite, 667 sayılı KHK ile kapatılmıştır. Kapatılan Gediz Üniversitesinde eğitim gören hukuk fakültesi öğrencileri için koordinatör üniversite Dokuz Eylül Üniversitesi olarak belirlenmiş, başvurucu eksik dersleri bu üniversitede tamamlayarak mezun olmuştur.

3. Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi tarafından başvurucu adına düzenlenen lisans diplomasında, "gerekli çalışmalarını, kapatılan Gediz Üniversitesinde başarı ile tamamlayarak" ibaresine yer verilmiştir.

4. Başvurucu, diplomada yer alan söz konusu ibarenin kaldırılması için idareye başvuruda bulunmuş, bu talebinin reddedilmesi üzerine idare mahkemesinde dava açmıştır. Mahkeme, bahsi geçen ifadenin diplomalarda yer almasının Yükseköğretim Yürütme Kurulu kararına dayandığını, anılan kararda kapatılan üniversitelerde mezuniyet aşamasında olup da eksik derslerini koordinatör üniversitelerde tamamlayan öğrencilerin diplomalarına bu ibarenin yazılacağının belirtildiğini, başvurucunun da eksik dersleri olan miras hukuku ve icra iflas hukuku II derslerini Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesinde tamamlandıktan sonra mezun olduğunu, dolayısıyla dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığını belirterek davanın reddine karar vermiştir. Anılan karar, başvurucu tarafından istinafa taşınmış, bölge idare mahkemesi başvurucunun istinaf talebini kesin olarak reddetmiştir.

5. Başvurucu, bölge idare mahkemesinin nihai kararını 21/9/2019 tarihinde Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi (UYAP) üzerinden öğrenmiş, anılan karara karşı 22/10/2019 tarihinde bireysel başvuruda bulunmuştur.

6. Başvurunun kabul edilebilirlik ve esas incelemesinin Bölüm tarafından yapılmasına karar verilmiştir.

II. DEĞERLENDİRME

7. Başvurucu, diplomasında kapatılan üniversitenin isminin yazılması nedeniyle iş bulmakta zorlandığını, staj başvurularının olumsuz sonuçlandığını, diplomada kapatılan üniversite isminin yer almasının Fetullahçı Terör Örgütü/Paralel Devlet Yapılanmasına (FETÖ/PDY) bağlı üniversite isimlerinin yaşatılması anlamına geldiğini, Gediz Üniversitesinin isminin diplomasında yazmasının şeref ve haysiyetini ihlal edici nitelikte olduğunu belirterek adil yargılanma, eğitim, mülkiyet ve çalışma hakları ile eşitlik ilkesinin ihlal edildiğini iddia etmiştir.

8. Başvurucunun şikâyetlerinin tamamı eğitim hakkıyla bağlantılı olarak ayrımcılık yasağı kapsamında incelenmiştir.

9. 30/3/2011 tarihli ve 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun'un "Bireysel başvuru usulü" kenar başlıklı 47. maddesinin (5) numaralı fıkrasının ilgili kısmı şöyledir:

"Bireysel başvurunun, başvuru yollarının tüketildiği tarihten; başvuru yolu öngörülmemişse ihlalin öğrenildiği tarihten itibaren otuz gün içinde yapılması gerekir. Haklı bir mazereti nedeniyle süresi içinde başvuramayanlar, mazeretin kalktığı tarihten itibaren onbeş gün içinde ve mazeretlerini belgeleyen delillerle birlikte başvurabilirler ... "

10. Bireysel başvurunun ön şartlarından biri de otuz günlük süre kuralıdır. Sürenin başvurunun her aşamasında dikkate alınması gerekir (Deniz Baykal, B. No: 2013/7521, 4/12/2013, § 32).

11. Anayasa Mahkemesi Hüseyin Aşkan (B. No: 2017/15649, 21/7/2020) kararında otuz günlük süre kuralının bireysel başvurunun ön şartlarından biri olduğunu ve bu sürenin başlangıç tarihinin tespitinde kanun hükmü gereği öğrenme tarihinin esas alınacağını belirtmiştir (Hüseyin Aşkan, § 20). Anılan kararda bireysel başvuru süresinin işlemeye başlaması yönünden nihai kararın gerekçesinin tebliğinin öğrenme şekillerden biri olduğu, bununla birlikte başka şekillerde de öğrenmenin söz konusu olabileceği ifade edilmiştir (Hüseyin Aşkan, § 23).

12. Bu doğrultuda Hüseyin Aşkan kararında; kullanıcıların UYAP üzerinden yaptıkları işlemlerin (doküman oluşturma, düzenleme, imzalama, açma, okuma ve yazdırma gibi) kayıt altına alındığı evrak işlem kütüğünün Anayasa Mahkemesi tarafından incelenmesi sonucunda nihai kararın açılarak okunduğuna ilişkin bir işlemin tespiti hâlinde bu işlemi yapan ilgililerin işlem sırasında nihai kararın sonucunu öğrendiklerinin kabul edileceği, böyle bir durumda bireysel başvuru süresinin de bu tarihten itibaren başlatılması gerektiği belirtilmiştir (Hüseyin Aşkan, §§ 26-29).

13. Başvuru konusu olayda nihai karar olan İzmir Bölge İdare Mahkemesi 5. İdari Dava Dairesinin 11/9/2019 tarihli kararına ilişkin olarak UYAP evrak işlem kütüğü üzerinde yapılan incelemede ilgili kararın başvurucu vekili Tayfun Öz tarafından ilk kez 21/9/2019 tarihinde saat 19.26’da açılarak okunduğu tespit edilmiştir.

14. Buna göre bireysel başvuruya konu nihai karardan 21/9/2019 tarihinde haberdar olduğu anlaşılan başvurucu vekilinin, otuz günlük bireysel başvuru süresinden sonra -22/10/2019 tarihinde- gerçekleştirdiği bireysel başvurunun süre aşımı nedeniyle kabul edilemez olduğuna karar verilmesi gerekir.

III. HÜKÜM

Açıklanan gerekçelerle;

A. Eğitim hakkıyla bağlantılı olarak ayrımcılık yasağının ihlal edildiğine ilişkin iddianın süre aşımı nedeniyle KABUL EDİLEMEZ OLDUĞUNA,

B. Yargılama giderlerinin başvurucu üzerinde BIRAKILMASINA 12/7/2023 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.