TÜRKİYE CUMHURİYETİ
ANAYASA MAHKEMESİ
BİRİNCİ BÖLÜM
KARAR
ÇAĞATAY KURT VE DİĞERLERİ BAŞVURUSU
(Başvuru Numarası: 2020/37533)
Karar Tarihi: 21/6/2023
Başkan
:
Hasan Tahsin GÖKCAN
Üyeler
Recai AKYEL
Yusuf Şevki HAKYEMEZ
Selahaddin MENTEŞ
İrfan FİDAN
Raportör
Mehmet AKTEPE
Başvurucular
1. Çağatay KURT
2. Dolunay Cem KURT
3. İsmail Hakkı SANCAK
4. Selcan KURT
5. Serpil YEDİPINAR
Başvurucular Vekili
Av. Kemaleddin Vehbi BAĞDATLI
I. BAŞVURUNUN ÖZETİ
1. Başvuru, varsayıma dayalı şekilde idari para cezası kesilmesi nedeniyle adil yargılanma hakkı ile cezaların şahsiliği ilkesinin ihlal edildiği iddialarına ilişkindir.
2. Belediye encümeni kararı ile başvuruculara ait yapının onaylı projeye aykırı olarak yapıldığının tespit edildiği gerekçesiyle 39.911 TL tutarında idari para cezası uygulanmıştır.
3. Başvurucu tarafından söz konusu idari para cezasına ilişkin işlemin iptali talebiyle Kocaeli 1. İdare Mahkemesinde (Mahkeme) dava açılmıştır. Mahkeme, 18/5/2016 tarihli kararıyla davayı reddetmiştir.
4. Başvurucuların temyizi üzerine Danıştay Altıncı Dairesinin (Daire) 25/2/2020 tarihli kararıyla hükmün onanmasına karar verilmiştir.
5. Başvurucuların karar düzeltme talebi, Dairenin 16/9/2020 tarihli kararıyla reddedilmiştir. Başvurucular 25/11/2020 tarihinde bireysel başvuruda bulunmuştur.
II. DEĞERLENDİRME
6. Başvurucular, yapı sahibi olmadıkları yönündeki itirazlarına rağmen neden inşai faaliyet yapanlarla aynı statüde değerlendirildiklerine gerekçeli kararda yer verilmediğini, davalı idarece inşai faaliyet yürüten kişilerin tespit edilerek bu kişilere yaptırım uygulanması gerekirken sadece söz konusu taşınmazda hisse sahibi oldukları için varsayıma dayalı olarak cezalandırıldıklarını beyan ederek adil yargılanma hakkı ile suç ve cezaların kanuniliği ilkesinin ihlal edildiğini ileri sürmüştür.
7. Bireysel başvurunun ön şartlarından biri de başvuru süresidir. Süre, başvurunun her aşamasında dikkate alınması gereken bir usul hükmüdür (Deniz Baykal, B. No: 2013/7521, 4/12/2013, § 32).
8. 30/3/2011 tarihli ve 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun’un 47. maddesinin (5) numaralı fıkrası ile Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü'nün 64. maddesinin (1) numaralı fıkrası gereği bireysel başvurunun başvuru yollarının tüketildiği, başvuru yolu öngörülmemiş ise ihlalin öğrenildiği tarihten itibaren otuz gün içinde yapılması gerekir.
9. Bireysel başvuru süresinin işlemeye başlaması yönünden nihai kararın gerekçesinin tebliği, öğrenme şekillerinden biridir (Mehmet Ali Kurtuldu, B. No: 2013/5504, 28/5/2014, § 27). Ancak öğrenme, gerekçeli kararın tebliği ile sınırlı olarak gerçekleşmez; başka şekillerde de öğrenme söz konusu olabilir. Başvurucunun kendisi de nihai kararın gerekçesini bir vesileyle öğrendiğini beyan edebilir. Başvurucuların nihai kararın gerekçesini öğrendiklerini beyan ettikleri tarih de bireysel başvuru süresinin başlangıcı olarak ele alınabilir (İlyas Türedi, B. No: 2013/1267, 13/6/2013, §§ 21, 22).
10. Somut olayda, başvurucuların avukatı tarafından imzalanan başvuru formu Gebze Hukuk Mahkemeleri Ön Bürosuna 25/11/2020 tarihinde ibraz edilerek bireysel başvuruda bulunulmuştur. Ayrıca bireysel başvuru harcı da 25/11/2020 tarihinde yatırılmıştır. Formda nihai kararın 21/10/2020 tarihinde öğrenildiği beyan edilmiştir. Bu durumda nihai kararı öğrenme tarihinden itibaren otuz günlük başvuru süresi geçtikten sonra 25/11/2020 tarihinde bireysel başvuruda bulunulduğu anlaşılmıştır.
11. Açıklanan gerekçelerle başvurunun diğer kabul edilebilirlik koşulları yönünden incelenmeksizin süre aşımı nedeniyle kabul edilemez olduğuna karar verilmesi gerekir.
III. HÜKÜM
Açıklanan gerekçelerle;
A. Başvurunun süre aşımı nedeniyle KABUL EDİLEMEZ OLDUĞUNA,
B. Yargılama giderlerinin başvurucular üzerinde BIRAKILMASINA 21/6/2023 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.