logo
Bireysel Başvuru Kararları Kullanıcı Kılavuzu English

(Alpaslan Şahintürk [2. B.], B. No: 2021/65262, 17/9/2025, § …)
Kararlar Bilgi Bankasında yayınlanan karar metni
editöryal düzeltmelere tabi tutulmuş olabilir.
   


 

 

 

 

TÜRKİYE CUMHURİYETİ

ANAYASA MAHKEMESİ

 

 

İKİNCİ BÖLÜM

 

KARAR

 

ALPASLAN ŞAHİNTÜRK BAŞVURUSU

(Başvuru Numarası: 2021/65262)

 

Karar Tarihi: 17/9/2025

 

İKİNCİ BÖLÜM

 

KARAR

 

 

Başkan

:

Basri BAĞCI

Üyeler

:

Engin YILDIRIM

 

 

Rıdvan GÜLEÇ

 

 

Yıldız SEFERİNOĞLU

 

 

Metin KIRATLI

Raportör

:

Tuğba YILDIZ

Başvurucu

:

Alpaslan ŞAHİNTÜRK

 

I. BAŞVURUNUN ÖZETİ

1. Başvuru; ceza infaz kurumu disiplin kurulu kararına karşı yapılan şikâyetin infaz hâkimliği tarafından kabul edilerek cezanın kaldırılmasının ardından Cumhuriyet savcısı tarafından yapılan itiraz üzerine yeterli inceleme yapılmadan kararın kaldırılması nedeniyle gerekçeli karar hakkının ihlal edildiği iddiasına ilişkindir.

2. Afyonkarahisar T Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumunda (Ceza İnfaz Kurumu) hükümlü olan başvurucu hakkında 21/9/2021 tarihinde koğuşta yapılan aramada kurum kantininden temin ettiği radyo kulaklığını bir başka kulaklık kablosuyla birleştirerek çoğaltıcı yaptığı ve bu materyalin arama esnasında bulunduğu belirtilerek tutanak tanzim edilmiştir. Anılan tutanağa dayanılarak Ceza İnfaz Kurumu Müdürlüğü Disiplin Kurulunun (Kurul) 8/10/2021 tarihli kararıyla idarece verilen eşya ve benzeri şeyleri kötü kullanmak eylemini işlediğinden bahisle kınama cezası tesis edilmiştir.

3. Başvurucunun şikâyeti üzerine yapılan inceleme sonucunda Afyonkarahisar İnfaz Hâkimliği (Hâkimlik) 17/11/2021 tarihinde kınama cezasının kaldırılmasına karar vermiştir. Kararın gerekçesinin ilgili kısmı şöyledir:

''... İnfaz Koruma Başmemuru ve İnfaz Koruma Memurları tarafından düzenlenen 21/9/2021 tarihli tutanak, 24/9/2021 tarih ve 2021/39362 sayılı disiplin soruşturması başlatıldığına ilişkin tutanak, hükümlünün 29/9/2021 tarihli savunması, 5/10/2021 tarihli disiplin soruşturma raporu, hükümlünün 22/10/2021 tarihli şikâyet dilekçesi ile Hâkimliğimizce 10/11/2021 tarihinde alınan savunmasından; hükümlüye isnat edilen disiplin suçunun yasal unsurları oluşturmadığı anlaşılmakla, hükümlü Alpaslan ŞAHİNTÜRK'ün şikâyetinin kabulüne ve usul ve yasaya aykırı olan Afyonkarahisar 1 Nolu T Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumu Müdürlüğü DisiplinKurulu Başkanlığının 8/10/2021 tarih ve 2021/505 sayılı kararı ile hükümlü Alpaslan ŞAHİNTÜRK hakkında verilen "Kınama" cezasının kaldırılmasına karar vermek gerekmiştir. ...''

4. Cumhuriyet savcısı, Hâkimlik kararına itiraz etmiştir. İtiraza ilişkin olarak Afyonkarahisar 2. Ağır Ceza Mahkemesi (Ağır Ceza Mahkemesi) tarafından 26/11/2021 tarihinde Hâkimlik kararının kaldırılmasına kesin olarak karar verilmiştir. Anılan kararın gerekçesinin ilgili kısmı şöyledir:

''Dosyada yer alan 21/9/2021 tarihli tutanak, hükümlünün görevli memurlar geldiğinde kulaklığı kendisinin kullanıyor olduğuna dair beyanları gözönüne alındığında hükümlünün çoğaltıcının kendisine ait olmadığına dair savunmalarına itibar edilemeyeceği, bu nedenle Afyonkarahisar İnfaz Hâkimliği'nin 17/11/2021 tarih ve 2021/6144 esas ve 2021/610 karar sayılı kararı usul ve yasaya aykırı olduğundan C. Savcısının itirazının kabulüne karar verilmiş ...''

5. Başvurucu, nihai hükmü 1/12/2021 tarihinde öğrendikten sonra 29/12/2021 tarihinde bireysel başvuruda bulunmuştur.

6. Komisyon; adli yardım talebinin kabulüne, başvurunun kabul edilebilirlik ve esas incelemesinin Bölüm tarafından yapılmasına karar vermiştir.

II. DEĞERLENDİRME

7. Başvurucu; Hâkimlik kararının Ağır Ceza Mahkemesi tarafından yeterli araştırma yapılmadan kaldırıldığını, kamera kayıtlarının izlenmediğini, Kurul kararında böyle bir eşya bulundurulmasının değil bunun kuruma bildirilmemesinin suç olarak sayıldığını, lehine olan hususların dikkate alınmadığını belirterek kanunsuz suç ve ceza olmaz ve eşitlik ilkelerinin, savunma hakkı ile adil yargılanma hakkının ihlal edildiğini ileri sürmüştür.

8. Adalet Bakanlığı (Bakanlık) görüşünde, konuya ilişkin olarak Anayasa Mahkemesi içtihatlarına yer verdikten sonra söz konusu içtihatların değerlendirilmesi gerektiğini belirtmiştir. Başvurucu, Bakanlık görüşüne karşı bireysel başvuru formunda ileri sürdüğü hususları tekrarlamıştır.

9. Başvurucunun şikâyetleri adil yargılanma hakkı kapsamındaki gerekçeli karar hakkı yönünden incelenmiştir.

10. Açıkça dayanaktan yoksun olmadığı ve kabul edilemezliğine karar verilmesini gerektirecek başka bir neden de bulunmadığı anlaşılan gerekçeli karar hakkının ihlal edildiğine ilişkin iddianın kabul edilebilir olduğuna karar verilmesi gerekir.

11. Anayasa Mahkemesi, İnan Gök ([1. B.], B. No: 2018/1936, 28/1/2021) kararında gerekçeli karar hakkı yönünden inceleme yapmış ve uygulanacak ilkeleri belirlemiştir. Söz konusu kararda; disiplin cezasının kaldırılmasına ilişkin infaz hâkimliği kararını inceleyen itiraz merciinin Cumhuriyet savcısının itirazını kabul ederek başvurucunun şikâyetini kesin olarak reddederken gerekçe gösterme yükümlülüğünden muaf olmadığı vurgulanmıştır. Kararda, itiraz mercii kararında şikâyetin kabul edilmesine ilişkin infaz hâkimliği kararında yer alan gerekçelerin neden hukuka uygun olmadığının açıklanmadığı, dolayısıyla infaz hâkimliği kararı karşısında hükme ulaşmayı sağlayan sebepler ve sonuca götüren nedensellik kurgusu değerlendirmelerinin yeterli açıklıkta yapılmadığı ifade edilmiştir. Sonuç olarak kararda, gerek hükmün dayanağını oluşturan gerekçeli kararın, gerekse dosyanın incelenmesinde anılan kabul gerekçesinin adalet gereksinimini giderecek ölçü ve nitelikte, yeterli ve ilgili olduğunun söylenemeyeceği belirtilerek gerekçeli karar hakkının ihlal edildiği sonucuna ulaşılmıştır (İnan Gök, §§ 64-66).

12. Bu bağlamda Ağır Ceza Mahkemesi kararının, Hâkimlik kararında yer verilen suçun yasal unsurlarının oluşmaması nedeniyle kınama cezasının hukuka aykırı olduğuna ilişkin gerekçesinin neden hukuka uygun olmadığına dair herhangi bir değerlendirme içermediği gözetildiğinde somut başvuruda İnan Gök kararında belirtilen ilkelerden ve ulaşılan sonuçtan ayrılmayı gerektiren bir durumun olmadığı sonucuna varılmıştır.

13. Açıklanan gerekçelerle Anayasa'nın 36. maddesinde güvence altına alınan adil yargılanma hakkı kapsamındaki gerekçeli karar hakkının ihlal edildiğine karar verilmesi gerekir.

III. GİDERİM

14. Başvurucu, ihlalin tespiti ile tür ve miktar belirtmeksizin tazminat talebinde bulunmuştur.

15. Başvuruda tespit edilen anayasal hak ihlalinin sonuçlarının ortadan kaldırılması için yeniden yargılama yapılmasında hukuki yarar ve zorunluluk bulunmaktadır. Anayasa'nın 148. ve 153. maddeleri ile 30/3/2011 tarihli ve 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun'un 50. ve 66. maddeleri uyarınca ihlal kararının gönderildiği yargı mercilerince yapılması gereken iş, yeniden yargılama işlemlerini başlatıp Anayasa Mahkemesinin ihlal kararında belirtilen ilkelere ve gerekçelere uygun biçimde yürütülecek yargılama sonunda hak ihlalinin nedenlerini gidererek yeni bir karar vermektir (yeniden yargılama konusunda bkz. Mehmet Doğan [GK], B. No: 2014/8875, 7/6/2018, §§ 54-60; Aligül Alkaya ve diğerleri (2) [1. B.], B. No: 2016/12506, 7/11/2019, §§ 53-60, 66; Kadri Enis Berberoğlu (3) [GK], B. No: 2020/32949, 21/1/2021, §§ 93-100).

16. İhlalin ve sonuçlarının ortadan kaldırılması için yeniden yargılama yapılmasının yeterli bir giderim sağlayacağı anlaşıldığından tazminat talebinin reddine karar verilmesi gerekir.

IV. HÜKÜM

Açıklanan gerekçelerle;

A. Gerekçeli karar hakkının ihlal edildiğine ilişkin iddianın KABUL EDİLEBİLİR OLDUĞUNA,

B. Anayasa'nın 36. maddesinde güvence altına alınan adil yargılanma hakkı kapsamındaki gerekçeli karar hakkının İHLAL EDİLDİĞİNE,

C. Kararın bir örneğinin gerekçeli karar hakkının ihlalinin sonuçlarının ortadan kaldırılması amacıyla yeniden yargılama yapılmak üzere Afyonkarahisar 2. Ağır Ceza Mahkemesine (2021/724 D.İş) iletilmek üzere Afyonkarahisar İnfaz Hâkimliğine (E.2021/6144, K.2021/6310) GÖNDERİLMESİNE,

D. Başvurucunun tazminat talebinin REDDİNE,

E. Kararın bir örneğinin Adalet Bakanlığına GÖNDERİLMESİNE 17/9/2025 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.

I. KARAR KİMLİK BİLGİLERİ

Kararı Veren Birim İkinci Bölüm
Karar Türü (Başvuru Sonucu) Esas (İhlal)
Künye
(Alpaslan Şahintürk [2. B.], B. No: 2021/65262, 17/9/2025, § …)
   
Başvuru Adı ALPASLAN ŞAHİNTÜRK
Başvuru No 2021/65262
Başvuru Tarihi 29/12/2021
Karar Tarihi 17/9/2025

II. BAŞVURU KONUSU


Başvuru, ceza infaz kurumu disiplin kurulu kararına karşı yapılan şikâyetin infaz hâkimliği tarafından kabul edilerek cezanın kaldırılmasının ardından Cumhuriyet savcısı tarafından yapılan itiraz üzerine yeterli inceleme yapılmadan kararın kaldırılması nedeniyle gerekçeli karar hakkının ihlal edildiği iddiasına ilişkindir.

III. İNCELEME SONUÇLARI


Hak Müdahale İddiası Sonuç Giderim
Adil yargılanma hakkı (Suç İsnadı) Gerekçeli karar hakkı (ceza) İhlal Yeniden yargılama
  • pdf
  • udf
  • word
  • whatsapp
  • yazdir
T.C. Anayasa Mahkemesi