I. BAŞVURUNUN ÖZETİ

1. Başvuru; haksız gözaltı ve tutuklama dolayısıyla açılan tazminat davasının reddedilmesi nedeniyle adil yargılanma hakkının, masumiyet karinesinin ve etkili başvuru hakkının ihlal edildiği iddialarına ilişkindir.

2. Başvurucu, Fetullahçı Terör Örgütü/Paralel Devlet Yapılanması (FETÖ/PDY) soruşturması kapsamında anayasal düzeni değiştirmeye teşebbüs etme ve terör örgütüne üye olma suçlarından 18/7/2016 tarihinde gözaltına alınmış, 19/7/2016 tarihinde tutuklanmıştır.

3. Samsun Cumhuriyet Başsavcılığınca 26/5/2017 tarihinde başvurucu hakkında anayasal düzeni değiştirmeye teşebbüs etme suçundan kovuşturmaya yer olmadığına ve bu suçtan resen tahliyesine karar vermiştir.

4. Bu kararın kesinleşmesi üzerine başvurucu, hakkında haksız olarak uygulanan yakalama, gözaltı ve tutuklama nedeniyle uğradığı zarara karşılık 150.000 TL maddi, 1.000.000 TL manevi tazminatın tarafına verilmesi talebiyle dava açmıştır.

5. Amasya Ağır Ceza Mahkemesi 21/9/2018 tarihinde başvurucunun terör örgütüne üye olma suçundan da tutuklandığını, bu suçtan mahkûm edildiğini ve tutukluk sürelerinin mahsup edildiğini belirterek tazminat talebini reddetmiştir.

6. Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 2. Ceza Dairesi 22/2/2019 tarihinde başvurucunun yokluğunda karar verildiği için Ağır Ceza Mahkemesinin kararını bozmuştur.

7. Bozma üzerine Amasya Ağır Ceza Mahkemesi 14/6/2019 tarihinde aynı gerekçeyle davayı reddetmiştir.

8. Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 2. Ceza Dairesi 2/6/2020 tarihinde istinaf başvurusunun esastan reddine temyiz kanun yolu açık olmak üzere karar vermiştir.

9. Başvurucu 23/6/2020 tarihinde temyiz kanun yoluna başvurmuştur.

10. Başvurucu, bireysel başvuru dilekçesinde Yargıtay 12. Ceza Dairesindeki dosyanın esas numarasını vererek temyiz başvurusunun Yargıtay 12. Ceza Dairesi tarafından reddedildiğini, Yargıtay ilamının 31/1/2022 tarihinde kendisine tebliğ edildiğini belirtmiştir.

11. Başvurucu 28/2/2022 tarihinde bireysel başvuruda bulunmuştur.

12. Komisyon, başvurucunun adli yardım talebinin kabulüne, yargılama giderlerini ödemekten geçici olarak muaf tutulmasına ve iddiaların kabul edilebilirlik ve esas incelemesinin Bölüm tarafından yapılmasına karar vermiştir.

II. DEĞERLENDİRME

13. Başvurucu; haksız yakalama, gözaltı ve tutuklama dolayısıyla açtığı tazminat davasının reddedilmesi nedeniyle adil yargılanma hakkının, masumiyet karinesinin etkili başvuru hakkının ihlal edildiğini ileri sürmüştür. Adalet Bakanlığı (Bakanlık) görüşünde; ilgili mevzuat hükümleri, Anayasa Mahkemesi içtihatları ile somut olayın kendine özgü şartları gözönüne alınarak değerlendirme yapılması gerektiği belirtilmiştir. Başvurucu, Bakanlık görüşüne karşı beyanda bulunmamıştır.

14. Genel olarak bir hakkın açıkça öngörüldüğü amaç dışında ve başkalarını zarara sokacak şekilde kullanılmasının hukuk düzenince himaye edilmeyeceğini ifade eden hakkın kötüye kullanılmasının, bireysel başvuru alanında özel olarak ele alındığı görülmektedir. Bu bağlamda bireysel başvuru usulünün amacına açıkça aykırı olan ve mahkemenin başvuruyu gereği gibi değerlendirmesini engelleyen davranışların başvuru hakkının kötüye kullanılması olarak değerlendirilmesi mümkündür (Mehmet Güven Ulusoy, [GK], B. No: 2013/1013, 2/7/2015, § 31; S.Ö., B. No: 2013/7087, 18/9/2014, § 28).

15. Bu kapsamda özellikle mahkemeyi yanıltmak amacıyla gerçek olmayan maddi vakıalara dayanılması veya bu nitelikte bilgi ve belge sunulması, başvurunun değerlendirilmesi noktasında esaslı olan bir unsur hakkında bilgi verilmemesi, başvurunun değerlendirilmesi sürecinde vuku bulan ve söz konusu değerlendirmeyi etkileyecek nitelikte yeni ve önemli gelişmeler hakkında mahkemenin bilgilendirilmemesi suretiyle başvuru hakkında doğru bir kanaat oluşturulmasının engellenmesi, medeni ve meşru eleştiri sınırları saklı kalmak kaydıyla bireysel başvuru amacıyla bağdaşmayacak surette hakaret, tehdit veya tahrik edici bir üslup kullanılması ile söz konusu başvuru yolu kapsamında ihlalin tespiti ile ihlal ve sonuçlarının ortadan kaldırılmasına ilişkin amaçla bağdaşmayacak surette içeriksiz bir başvuruda bulunulması durumunda başvuru hakkının kötüye kullanıldığı kabul edilebilecektir (Mehmet Güven Ulusoy, § 32; S.Ö., § 29).

16. Somut olayda başvurucu Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 2. Ceza Dairesinin 2/6/2020 tarihli kararına karşı temyiz kanun yoluna başvurduğunu, Yargıtay 12. Ceza Dairesince temyiz talebinin reddedildiğini ve bu kararın 31/1/2022 tarihinde kendisine tebliğ edildiğini belirtmiştir. Ancak Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi (UYAP) sisteminden yapılan incelemede Yargıtay 12. Ceza Dairesi tarafından verilmiş bir karar bulunmadığı, temyiz incelemesinin devam ettiği anlaşılmaktadır. Bu nedenle başvurucu tarafından temyiz incelemesinin sonuçlandığına ilişkin yapılan beyanların Mahkemeyi yanıltıcı nitelikte olduğu, başvurunun başvuru hakkının kötüye kullanılması nedeniyle reddine karar verilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.

17. Başvurunun kapsamı dikkate alınarak 30/3/2011 tarihli ve 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu Ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun'un 51. maddesi ve İçtüzük’ün 83. maddesi uyarınca başvurucu aleyhine disiplin para cezasına hükmedilmesine gerek görülmemiştir.

III. HÜKÜM

Açıklanan gerekçelerle;

A. Başvurunun başvuru hakkının kötüye kullanılması nedeniyle REDDİNE,

B. Başvuru, başvuru hakkının kötüye kullanılması nedeniyle reddedildiğinden ve başvurucunun adli yardım talebinde bulunduğu anlaşıldığından yatırılmayan 664,10 TL harcın başvurucudan TAHSİLİNE 11/12/2024 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.