TÜRKİYE CUMHURİYETİ
ANAYASA MAHKEMESİ
İKİNCİ BÖLÜM
KARAR
HÜSNA KAYA BAŞVURUSU
(Başvuru Numarası: 2022/69230)
Karar Tarihi: 11/6/2025
Başkan
:
Basri BAĞCI
Üyeler
Engin YILDIRIM
Rıdvan GÜLEÇ
Kenan YAŞAR
Ömer ÇINAR
Raportör
Mehmet ALTUNDİŞ
Başvurucu
Hüsna KAYA
Vekili
Av. Mürsel EKİCİ
I. BAŞVURUNUN ÖZETİ
1. Başvuru, mülke ulaşılamamasından kaynaklanan zararın tazmini için yapılan idari başvurunun süresinde görülmemesi nedeniyle mülkiyet hakkıyla bağlantılı olarak etkili başvuru hakkının ihlal edildiği iddiasına ilişkindir.
2. Başvurucu, Hâkkari ili, Şemdinli ilçesi, Anadağ köyünde ikamet etmekteyken yaşanan terör olayları nedeniyle 1990'lı yıllarda köyünü terk etmek durumunda kaldığından, can ve mal güvenliği tehlikesi sebebiyle hâlen köyüne dönemediğinden bahisle köydeki mal varlığına ulaşamadığı ve mal varlığından yararlanamadığı için 30/5/2007 tarihi sonrasında oluştuğunu ileri sürdüğü zararlarının 17/7/2004 tarihli ve 5233 sayılı Terör ve Terörle Mücadeleden Doğan Zararların Karşılanması Hakkında Kanun uyarınca tazmini talebiyle 6/12/2017 tarihinde yapılan başvurunun zımnen reddine ilişkin işlemin iptali istemiyle dava açmıştır.
3. Van 2. İdare Mahkemesi, işlemin iptaline karar vermiştir. Erzurum Bölge İdare Mahkemesi 2. İdari Dava Dairesi istinaf incelemesinde kararın 6/12/2016 tarihinden sonrasını kapsayan dönem için işlemin iptaline ilişkin kısmına dair istinaf başvurusunun reddine, 30/5/2007-6/12/2016 tarihleri arasındaki döneme ilişkin yapılan istinaf başvurusunun kabulüne, kararın bu kısmının kaldırılmasına, bu kısım yönünden davanın reddine kesin olarak karar vermiştir.
4. Başvurucu, 28/6/2022 tarihinde bireysel başvuruda bulunmuş, başvurunun devamı sırasında 31/12/2022 tarihinde vefat etmiştir.
II. DEĞERLENDİRME
5. Başvurucu, adli yardım talebinde bulunmuştur. Adli yardım talebinin kabul edilebilmesi için başvurucunun kendisinin ve ailesinin geçimini önemli ölçüde güçleştirmeksizin yargılama giderlerini kısmen veya tamamen ödeme gücünden yoksun olması, ikinci olarak da taleplerinin dayanaksız olmaması gerekir (Mehmet Şerif Ay [2. B.], B. No: 2012/1181, 17/9/2013, § 23). Somut olayda başvurucunun yargılama giderlerini ödeme gücünden yoksun olduğu Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi üzerinden temin edilen bilgilerden anlaşılmıştır. Bu sebeple adli yardım talebinin kabulü gerekir.
6. Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü'nün (İçtüzük) 80. maddesinin (1) numaralı fıkrasının (ç) bendine göre başvurunun incelenmesinin sürdürülmesini haklı kılan bir sebep olmadığı kanaatine varılması hâlinde başvurunun düşmesine karar verilebilir. Bununla birlikte İçtüzük'ün 80. maddesinin (2) numaralı fıkrasında Anayasa'nın uygulanması ve yorumlanması, temel hakların kapsamının ve sınırlarının belirlenmesi ya da insan haklarına saygının gerekli kıldığı hâllerde başvurunun incelenmesine devam edilebileceği öngörülmüştür.
7. Somut olayda başvurucu, başvuru sonrası ölmüş; başvuruya mirasçılar tarafından devam edilip edilmeyeceğinin bildirilmesi için başvurucu vekiline gönderilen bildirime ilişkin tebligat, vekile 26/12/2023 tarihinde tebliğ edilmiş ancak başvurucunun vekili veya mirasçıları verilen süre içinde başvuruya devam etme yönündeki iradelerini Anayasa Mahkemesine bildirmemiştir. Başvurunun incelenmesine devam etmeyi gerekli kılan ve İçtüzük'ün 80. maddesinin (2) numaralı fıkrasında öngörülen nedenlerden biri de bulunmamaktadır (benzer yöndeki kararlar için bkz. Enver Karabey [2. B.], B. No: 2021/36984, 22/1/2025; Emin Kırmızıgül [1. B.], B. No: 2023/13689, 18/12/2024).
8. Açıklanan gerekçelerle başvurunun düşmesine karar verilmesi gerekir.
III. HÜKÜM
Açıklanan gerekçelerle;
A. Adli yardım talebinin KABULÜNE,
B. Başvurunun başvurucunun ölümü nedeniyle DÜŞMESİNE,
C. 12/1/2011 tarihli ve 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 339. maddesinin (2) numaralı fıkrası uyarınca tahsil edilmesi mağduriyetine neden olacağından adli yardım talebi kabul edilen başvurucunun yargılama giderlerini ödemekten TAMAMEN MUAF TUTULMASINA 11/6/2025 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.