TÜRKİYE CUMHURİYETİ
|
ANAYASA MAHKEMESİ
|
|
|
BİRİNCİ BÖLÜM
|
|
KARAR
|
|
RAMAZAN ÖZLÜ BAŞVURUSU
|
(Başvuru Numarası: 2013/4187)
|
|
Karar Tarihi: 30/6/2014
|
|
BİRİNCİ BÖLÜM
|
|
KARAR
|
|
Başkan
|
:
|
Serruh KALELİ
|
Üyeler
|
:
|
Zehra
Ayla PERKTAŞ
|
|
|
Burhan
ÜSTÜN
|
|
|
Erdal
TERCAN
|
|
|
Zühtü
ARSLAN
|
Raportör
|
:
|
Yunus
HEPER
|
Başvurucu
|
:
|
Ramazan
ÖZLÜ
|
I. BAŞVURUNUN
KONUSU
1. Başvurucu, yargılandığı ceza davasında Kürtçe tercümandan
faydalandırılmamasının ve gizli tanığa soru soramamasının adil yargılanma
hakkına müdahale niteliğinde olduğunu ileri sürmüştür.
II. BAŞVURU
SÜRECİ
2. Başvuru, 5/6/2013 tarihinde Muş Cumhuriyet Başsavcılığı
vasıtasıyla yapılmıştır. İdari yönden yapılan ön incelemede başvurunun
Komisyona sunulmasına engel bir durumun bulunmadığı tespit edilmiştir.
3. Birinci Bölüm Üçüncü Komisyonunca 5/6/2013 tarihinde
kabul edilebilirlik incelemesinin Bölüm tarafından yapılmasına, dosyanın Bölüme
gönderilmesine karar verilmiştir.
III. OLAY VE
OLGULAR
A. Olaylar
4. Başvuru formu ve eklerinde ifade edildiği şekliyle
olaylar özetle şöyledir:
5. Başvurucu, PKK Kongra GEL/KCK
terör Örgütüne üye olmak suçlamasıyla 24/12/2009 tarihinde gözaltına alınmış ve
27/12/2009 tarihinde tutuklanmıştır.
6. Başvurucu hakkında Van Cumhuriyet Başsavcılığının
18/7/2010 tarihli iddianamesi ile kamu davası açılmıştır.
7. Van 3. Ağır Ceza Mahkemesinde yargılanan başvurucu,
Mahkemenin 7/8/2012 tarihli kararı ile PKK Kongra
GEL/ KCK terör Örgütüne üye olmak suçundan 12 yıl hapis cezası ile
cezalandırılmasına karar verilmiştir.
8. Anılan kararın temyizi üzerine Yargıtay 9. Ceza
Dairesinin 22/1/2013 tarihli ilamı ile ilk derece mahkemesi kararının
onanmasına karar verilmiştir.
B. İlgili Hukuk
9. 26/9/2004 tarih ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 314.
maddesi.
IV. İNCELEME VE
GEREKÇE
10. Mahkemenin 30/6/2014 tarihinde yapmış olduğu toplantıda,
başvurucunun 5/6/2013 tarih ve 2013/4187 numaralı bireysel başvurusu incelenip
gereği düşünüldü:
A. Başvurucunun İddiaları
11. Başvurucu, duruşmalarda savunmasını Kürtçe olarak yapma
talebinin reddedildiğini, ayrıca gizli tanığın duruşmada dinlenmediğini, ona
soru soramadığını ve bu nedenlerle savunma hakkının kısıtlandığını ileri
sürmüştür.
B. Değerlendirme
12. 30/11/2011 tarih ve 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin
Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun’un “Bireysel başvuru usulü” kenar başlıklı 47. maddesinin (3) ve
(6) numaralı fıkraları şöyledir:
“(3) Başvuru dilekçesinde başvurucunun ve varsa
temsilcisinin kimlik ve adres bilgilerinin, işlem, eylem ya da ihmal nedeniyle
ihlal edildiği ileri sürülen hak ve özgürlüğün ve dayanılan Anayasa
hükümlerinin, ihlal gerekçelerinin, başvuru yollarının tüketilmesine ilişkin
aşamaların, başvuru yollarının tüketildiği, başvuru yolu öngörülmemişse ihlalin
öğrenildiği tarih ile varsa uğranılan zararın belirtilmesi gerekir. Başvuru
dilekçesine, dayanılan deliller ile ihlale neden olduğu ileri sürülen işlem
veya kararların aslı ya da örneğinin ve harcın ödendiğine dair belgenin
eklenmesi şarttır.
…
(6) Başvuru evrakında herhangi bir eksiklik bulunması
hâlinde, Mahkeme yazı işleri tarafından eksikliğin giderilmesi için başvurucu
veya varsa vekiline onbeş günü geçmemek üzere bir
süre verilir ve geçerli bir mazereti olmaksızın bu sürede eksikliğin
tamamlanmaması durumunda başvurunun reddine karar verileceği bildirilir.”
13. 6216 sayılı Kanun’un “Bireysel
başvuruların kabul edilebilirlik şartları ve incelenmesi” kenar
başlıklı 48. maddesinin (1) ve (2) numaralı fıkraları şöyledir:
“(1)Bireysel başvuru hakkında
kabul edilebilirlik kararı verilebilmesi için 45 ila 47 nci
maddelerde öngörülen şartların taşınması gerekir.
(2) Mahkeme, Anayasanın uygulanması ve yorumlanması veya
temel hakların kapsamının ve sınırlarının belirlenmesi açısından önem taşımayan
ve başvurucunun önemli bir zarara uğramadığı başvurular ile açıkça dayanaktan
yoksun başvuruların kabul edilemezliğine karar verebilir.”
14. Anayasa
Mahkemesi İçtüzüğü’nün bireysel başvuruların
içeriğini düzenleyen “Bireysel başvuru formu
ve ekleri” başlıklı 59. maddesinin ilgili bölümü şöyledir:
“…
(2) Başvuru formunda aşağıdaki hususlar yer alır:
…
ç) Kamu gücünün ihlale neden olduğu iddia
edilen işlem, eylem ya da ihmaline dair olayların tarih sırasına göre özeti.
d) Bireysel başvuru kapsamındaki haklardan hangisinin hangi
nedenle ihlal edildiği ve buna ilişkin gerekçeler ve delillere ait özlü
açıklamalar.
e) Başvurucunun güncel ve kişisel bir temel hakkının
doğrudan zedelendiği iddiasının dayanakları.
…
h) Başvurucunun talepleri.
…
(3) Başvuru formuna aşağıdaki belgeler ya da onaylı
örnekleri eklenir:
…
e) Dayanılan belgelerin asılları ya da onaylı örnekleri.
…
(4) Başvurucu ihlal iddiasına dayanak gösterdiği üçüncü
fıkradaki belgelere herhangi bir nedenle erişememesi hâlinde bunun
gerekçelerini belirtir. Mahkeme gerekli gördüğü takdirde bu bilgi ve belgeleri
resen toplar.
…”
15. İçtüzüğün “Formun ve eklerinin hazırlanmasına ilişkin ilkeler”
başlıklı 60. maddesi şöyledir:
“(1) Başvuru formu, İçtüzüğün 59 uncu maddesine uygun olarak
düzenlenir ve aynı maddede belirtilen belgeler ya da onaylı örnekleri başvuru
formuna eklenir.
(2) Başvuru formu okunaklı ve başvurunun esasına yönelik
özlü bilgileri içerir şekilde hazırlanır. Başvuru formunun ekler hariç on
sayfayı geçmesi hâlinde başvurucunun ayrıca başvuru formuna olayların özetini
eklemesi gerekir.
(3) Başvurucu, başvuru formunun ekinde sunduğu belgeleri,
tarih sırasına göre numaralandırarak her bir belgeyi tanımlayıcı başlıklar
hâlinde dizi pusulasına bağlar.”
16. İçtüzüğün “Form ve eklerinin ön incelemesi ve eksiklikler”
başlıklı 66. maddesi şöyledir:
“(1)Bireysel Başvuru Bürosu gelen
başvuruları şeklî eksiklikler bulunup bulunmadığı yönünden inceler. Başvuru
formunda veya eklerinde herhangi bir eksiklik tespit edilmesi hâlinde, bunların
tamamlattırılması için başvurucuya, varsa avukatına veya kanuni temsilcisine onbeş günü geçmemek üzere bir süre verilir.
(2) Eksikliklerin tamamlattırılmasına dair yazıda
başvurucuya geçerli bir mazereti olmaksızın verilen sürede eksiklikleri
tamamlamadığı takdirde başvurusunun reddine karar verileceği bildirilir.
(3) Başvurunun; süresinde yapılmadığı, 59 uncu ve 60 ıncı maddelerdeki şekil şartlarına uygun olmadığı ve tespit
edilen eksikliklerin verilen kesin sürelerde tamamlanmadığı hâllerde
Komisyonlar Başraportörü tarafından reddine karar
verilir ve başvurucuya tebliğ edilir. Bu karara tebliğ tarihinden itibaren yedi
gün içinde Komisyona itiraz edilebilir. Bu konuda Komisyonların verdiği
kararlar kesindir.
17. 6216 sayılı
Kanun’un 47. maddesinin (3) numaralı, 48. maddesinin (1) ve (2) numaralı
fıkraları ile İçtüzüğün 59. maddesinin ilgili fıkraları uyarınca Anayasa
Mahkemesine başvuru konusu olaylarla ilgili delilleri sunmak suretiyle olaylar
hakkındaki iddialarını ve dayanılan Anayasa hükmünün kendilerine göre ihlal
edildiğine dair açıklamalarda bulunarak hukuki iddialarını kanıtlamak
başvurucuya düşer.
18. Başvurucunun,
kamu gücünün işlem, eylem ya da ihmali nedeniyle ihlal edildiğini ileri
sürdüğü hak ve özgürlük ile dayanılan Anayasa hükümlerini, ihlal gerekçelerini,
dayanılan deliller ile ihlale neden olduğu
ileri sürülen işlem veya kararların aslı ya da örneğini başvuru dilekçesine
eklemesi şarttır. Başvuru dilekçesinde kamu gücünün ihlale neden olduğu iddia
edilen işlem, eylem ya da ihmaline dair olayların tarih sırasına göre özeti
yapılmalı; bireysel başvuru kapsamındaki haklardan hangisinin hangi nedenle
ihlal edildiği ve buna ilişkin gerekçeler ve deliller açıklanmalıdır (B.
No: 2013/276, 9/1/2014, § 20).
19. 6216 sayılı
Kanun’un 47. maddesinin (6) numaralı fıkrasına göre başvuru evrakında herhangi
bir eksiklik bulunması hâlinde, Anayasa Mahkemesi başvurucudan, eksikliğin
tamamlanmasını ister. İçtüzüğün 66. maddesinin (1) numaralı fıkrasına göre
Mahkemenin başvurucudan giderilmesini isteyebileceği eksiklikler, “şekli eksiklikler”dir. 6216 sayılı Kanun’un
47. ve İçtüzüğün 66. maddesi birlikte değerlendirildiğinde Anayasa Mahkemesi
başvurucudan ilk olarak, usulünce doldurulmamış olan başvuru formunun usulüne
uygun olarak doldurulmasını isteyebilir. İkinci olarak ise başvurucunun “ihlal iddiasına dayanak gösterdiği” bilgi,
belge ve deliller başvuru dilekçesine eklenmemiş ise dayanılan bu belgelerin
tamamlanması istenebilir (B. No: 2013/276, 9/1/2014, § 21). Başka bir deyişle Anayasa Mahkemesi başvurucudan,
dilekçesinde dayandığı ancak Mahkemeye ibraz etmediği delillerini tamamlamasını
isteyebilir.
20. Öte yandan
İçtüzüğün 59. maddesinin (4) numaralı fıkrası uyarınca, başvurucunun
iddialarını dayandırdığı belgelerden bir bölümü başvurucunun elinde olmaması
nedeniyle sunulamamışsa bu durum ayrıca başvuru formunda açıklanmalıdır.
Başvurucunun, ilgililerin elinde olan belgeleri Anayasa Mahkemesinin yardımı
olmadan alamayacağını ikna edici şekilde açıklaması ve gerekli diğer bilgi ve
belgeleri de sunmasına bağlı olarak Anayasa Mahkemesi, gerekli gördüğü bilgi,
belge ve delilleri ilgililerden isteyebilir (B. No: 2013/276, 9/1/2014,
§ 22).
21. Yukarıda
belirtilen koşullar yerine getirilmediği takdirde Anayasa Mahkemesi başvuruyu
açıkça dayanaktan yoksun olduğu gerekçesiyle kabul edilemez bulabilir.
İddiaların dayanaktan yoksun olmadığı konusunda Anayasa Mahkemesinin ikna
edilmesi, başvurucu tarafından ileri sürülen iddiaların niteliğine bağlıdır.
Başvurucunun başlangıçta, başvuru hakkında kabul edilemezlik kararı verilmesini
önlemek için başvuru formu ve eklerinde iddialarını destekleyici belgeleri
sunması ve gerekli açıklamaları yapması zorunludur (B. No: 2013/276,
9/1/2014, § 23).
22. Somut başvuruda başvurucunun
şikâyetleri iki noktada toplanmaktadır. Bunlardan birincisi Van 3. Ağır Ceza
Mahkemesinin duruşmalarında savunmasını Kürtçe olarak vermesine mahkemece
müsaade edilmemesi ve ikincisi ise aleyhine beyanda bulunan gizli tanığın
duruşmada dinlenmemesi ve gizli tanığa soru soramamasıdır. Başvurucu Anayasa
Mahkemesine Van 3. Ağır Ceza Mahkemesinin gerekçeli kararı ile Yargıtay ilamını
ibraz etmiş, başka bir delile de dayanmamıştır.
23. Başvurucu, bireysel başvuruda ileri sürdüğü hususları ilk
derece mahkemesinde ve temyiz aşamasında ileri sürdüğünü ancak bu taleplerinin
dikkate alınmadığını gösterir duruşma zabıtları, dilekçeler ve mahkeme
kararları gibi iddiasının dayanaklarını Anayasa Mahkemesine ibraz etmemiştir.
Başvurucunun yargılamanın hangi aşamalarında Kürtçe savunma yapmak istediği,
taleplerini Mahkemeye iletip iletmediği, İlk Derece Mahkemesinin Kürtçe savunma
yapmak talebini reddedip reddetmediği, reddetmişse hangi gerekçelerle
reddettiği başvuru dilekçesinden anlaşılamamaktadır. Aynı şekilde, başvurucu
aleyhine ifade veren gizli tanığın beyanlarının hangi yargı makamı tarafından
alındığı, bu beyanların neler olduğu, gizli tanığın beyanlarının hükme esas
alınıp alınmadığı, başvurucunun gizli tanığa soru sorma talebini İlk derece
Mahkemesine iletip iletmediği ve başvurucu gizli tanığa soru sorma talebini İlk
Derece Mahkemesine iletmişse bu talebin reddedildiğine dair deliller de başvuru
dilekçesine eklenmemiştir. Ayrıca başvurucu, Anayasa Mahkemesinde ileri sürdüğü
hususları kanun yollarında ileri sürüp sürmediğini de belgelendirmemiştir.
24. Özetle başvuru dilekçesinde, ihlale neden olduğu iddia
edilen olaylar tarih sırasına göre özetlenmemiş; bireysel başvuru kapsamındaki
haklardan hangisinin hangi nedenle ihlal edildiği ve buna ilişkin gerekçeler ve
delillere ait açıklamalar yapılmamıştır. Öte yandan başvuru dilekçesinde
iddianın dayanağı belgeler açıkça belirtilmediği gibi başvurucu, herhangi bir
bilgi ve belgenin ilgililerden istenmesi için Mahkemeden bir talepte de
bulunmamıştır.
25. Anayasa Mahkemesine yapılan bireysel başvurularda
başvurucuların başvurularını titizlikle hazırlama ve takip etme yükümlülükleri
vardır. Bu yükümlülüğün bir gereği olarak başvurucu, Anayasa hükmünün ihlal
edildiğine ilişkin açıklamalarda bulunmak suretiyle hukuki iddialarını
kanıtlamak zorundadır. Başvurucu tarafından soyut şekilde birtakım Anayasa
hükümlerine atıfta bulunulması iddiaların ispatlandığı anlamına gelmez. Anayasa
Mahkemesine bireysel başvuru yolu, Anayasa’ya aykırılığının soyut biçimde ileri
sürülmesini sağlayan bir yol olarak düzenlenmemiştir.
26. Bundan başka başvuru formu özenle doldurulmalı, ihlal
iddiasının dayanağı olan tüm olaylar gösterilmeli, başvuruyu aydınlatacak ve
hükmün esasını etkileyecek argümanları destekleyici tüm belgeler başvuru
dilekçesine eklenmelidir. Şayet bir belge elde edilememişse, bunun da nedenleri
açıklanmalıdır. Somut başvuruda başvurucu bu koşulları yerine getirmeyerek
iddialarını temellendirmediğinden başvurusunun esasının incelenmesi imkânı
bulunmamaktadır (B. No: 2013/276, 9/1/2014, § 26).
27. Açıklanan
nedenlerle, başvurucu tarafından ileri sürülen ihlal iddialarının başvurucu
tarafından kanıtlanamamış olması nedeniyle, başvurunun, diğer kabul edilebilirlik koşulları yönünden incelenmeksizin
“açıkça dayanaktan yoksun olması”
nedeniyle kabul edilemez olduğuna karar verilmesi gerekir.
V. HÜKÜM
Açıklanan gerekçelerle başvurunun, “açıkça dayanaktan yoksun olması” nedeniyle KABUL EDİLEMEZ OLDUĞUNA, yargılama giderlerinin başvurucu üzerinde
bırakılmasına, 30/6/2014 tarihinde
OY BİRLİĞİYLE karar verildi.