I. BAŞVURUNUN KONUSU

1. Başvuru "terör örgütüne yardım etme, terör örgütü propagandası yapma" suçlarından yürütülen soruşturma kapsamında 3/9/2006 tarihinde gözaltına alınan başvurucu hakkında açılan kamu davasının makul sürede sonuçlandırılamaması nedeniyle adil yargılama hakkının ihlal edildiği iddiasına ilişkindir.

II. BAŞVURU SÜRECİ

2. Başvuru 25/10/2013 tarihinde İstanbul 21. Asliye Hukuk Mahkemesi vasıtasıyla yapılmıştır. Başvuru formu ve eklerinin idari yönden yapılan ön incelemesi neticesinde başvurunun Komisyona sunulmasına engel teşkil edecek bir eksikliğinin bulunmadığı tespit edilmiştir.

3. Birinci Bölüm Birinci Komisyonunca 27/2/2015 tarihinde, başvurunun kabul edilebilir olduğuna ve esas incelemesinin Bölüm tarafından yapılmasına karar verilmiştir.

4. Başvuru belgelerinin bir örneği bilgi için Adalet Bakanlığına (Bakanlık) gönderilmiştir.

III. OLAY VE OLGULAR

A. Olaylar

5. Başvuru formu ve eklerinde ifade edildiği şekliyle ilgili olaylar özetle şöyledir:

6. Başvurucu, İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığınca (CMK 250. madde ile görevli) yürütülen soruşturma kapsamında 3/9/2006 tarihinde gözaltına alınmış 5/9/2006 tarihinde tutuklanmıştır.

7. Başvurucu hakkında İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığının (CMK 250. madde ile görevli) 15/9/2006 tarihli iddianamesi ile "terör örgütüne yardım etme, terör örgütü propagandası yapma" suçlarından kamu davası açılmıştır.

8. İstanbul 9. Ağır Ceza Mahkemesi (CMK 250. madde ile görevli) 14/12/2006 tarihinde başvurucunun tahliyesine karar vermiştir.

9. İstanbul 9. Ağır Ceza Mahkemesi (CMK 250. madde ile görevli) 30/10/2008 tarihli ve E.2006/218, K.2008/234 sayılı kararı ile başvurucunun eyleminin örgüt propagandası olduğu gerekçesiyle 1 yıl 3 ay hapis cezasıyla cazalandırılmasına karar vermiştir.

10. Temyiz üzerine Yargıtay 9. Ceza Dairesinin 19/12/2012 tarihli ve E.2010/14041, K.2012/15347 sayılı ilamıyla İlk Derece Mahkemesi kararı bozulmuştur.

11. Bozmaya uyularak yürütülen yargılamada Mahkemenin 27/6/2013 tarihli ve E.2013/10, K.2013/124 sayılı kararıyla başvurucu hakkında kovuşturmanın ertelenmesine karar verilmiştir. İtiraz edilmemesi üzerine karar başvurucu yönünden kesinleşmiştir.

12. Karar, başvurucu vekiline tefhim edilmiştir.

13. Başvuru formunda ise kararının 1/10/2013 tarihinde tebliğ edildiği/öğrenildiği belirtilmektedir.

14. Başvurucu 25/10/2013 tarihinde bireysel başvuruda bulunmuştur.

15. Kararın bazı sanıklar yönünden temyizi üzerine Yargıtay 9. Ceza Dairesinin 7/9/2015 tarihli ve E.2015/5063, K.2015/2831 sayılı ilâmıyla hüküm onanmıştır.

B. İlgili Hukuk

16. 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 220. maddesi, 12/4/1991 tarihli ve 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu'nun 7. maddesinin (3) numaralı fıkrası.

IV. İNCELEME VE GEREKÇE

17. Mahkemenin 6/4/2016 tarihinde yapmış olduğu toplantıda başvuru incelenip gereği düşünüldü:

A. Başvurucunun İddiaları

18. Başvurucu "terör örgütüne yardım etme, terör örgütü propagandası yapma" suçlarından yürütülen soruşturma kapsamında haklarında açılan kamu davasının makul sürede sonuçlandırılamadığını belirterek adil yargılanma hakkının ihlal edildiğini ileri sürmüş, tazminat talep etmiştir.

B. Değerlendirme

19. 30/3/2011 tarihli ve 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun'un "Bireysel başvuru usulü" kenar başlıklı 47. maddesinin (5) numaralı fıkrası şöyledir:

"Bireysel başvurunun, başvuru yollarının tüketildiği tarihten; başvuru yolu öngörülmemişseihlalin öğrenildiği tarihten itibaren otuz gün içinde yapılması gerekir.."

20. Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü'nün "Başvuru süresi ve mazeret" kenar başlıklı 64. maddesinin (1) numaralı fıkrası şöyledir:

"Bireysel başvurunun, başvuru yollarının tüketildiği tarihten, başvuru yolu öngörülmemişse ihlalin öğrenildiği tarihten itibaren otuz gün içinde yapılması gerekir."

21. Bireysel başvurunun ön şartlarından biri de otuz günlük süre kuralıdır. Sürenin, başvurunun her aşamasında dikkate alınması gerekir (Deniz Baykal, B. No: 2013/7521, 4/12/2013, § 32).

22. Bireysel başvurunun süre koşuluna bağlanmasıyla başvuruculara bireysel başvuruda bulunmak için imkân tanımanın yanında hukuki belirlilik de sağlanmaktadır. Dolayısıyla dava açma ya da kanun yollarına başvuru için belli sürelerin öngörülmesi -bu süreler dava açmayı imkânsız kılacak ölçüde kısa olmadıkça- hukuki belirlilik ilkesinin bir gereğidir ve mahkemeye erişim hakkına aykırı değildir (Remzi Durmaz, B. No: 2013/1718, 2/10/2013, § 27).

23. Bireysel başvuruların, 6216 sayılı Kanun'un 47. maddesinin (5) numaralı fıkrası ile İçtüzük'ün 64. maddesinin (1) numaralı fıkrası uyarınca başvuru yollarının tüketildiği tarihten, başvuru yolu öngörülmemiş ise ihlalin öğrenildiği tarihten itibaren otuz gün içinde yapılması gerekmektedir. Anılan düzenlemelerde başvuru yolu öngörülen durumlarda bireysel başvuru süresinin başlangıcına ilişkin olarak "başvuru yollarının tüketildiği" tarihten söz edilmekte ise de haberdar olunmayan bir hususta başvuru yapılamayacağı dikkate alınarak bu ibarenin "nihai kararın gerekçesinin öğrenildiği" tarih olarak anlaşılması gerekir. Bu öğrenme somut olayın özelliklerine göre farklı şekillerde gerçekleşebilir (A.Ç. ve diğerleri, B. No: 2013/1827, 25/2/2016, § 25).

24. Bireysel başvuru süresi bakımından "nihai kararın gerekçesinin tebliği" öğrenme şekillerinden biridir (Mehmet Ali Kurtuldu, B. No: 2013/5504, 28/5/2014, § 27). Ancak öğrenme, gerekçeli kararın tebliği ile sınırlı olarak gerçekleşmez; başka şekillerde de öğrenme söz konusu olabilir ( İlyas Türedi, B. No: 2013/1267, 13/6/2013, §§ 21, 22).

25. Diğer yandan nihai kararın gerekçesi öğrenilmemiş olmakla birlikte sonucunun öğrenildiği durumlar da söz konusu olabilir (Aydın Selçuk, B. No: 2014/3194, 20/11/2014, § 24; Özgür Çapkın, B. No: 2014/2546, 30/12/2014, § 24; Halil Aslan, B. No: 2014/3038, 10/12/2014, § 38).

26. Somut olayda başvurucu isnat edilen suç nedeniyle 5/9/2006 tarihinde tutuklanmıştır. İstanbul 9. Ağır Ceza Mahkemesinin (CMK 250. madde ile görevli) 30/10/2008 tarihinde verdiği karar, Yargıtay 9. Ceza Dairesinin 19/12/2012 tarihli ilamıyla bozulmuştur. Bozmaya uyularak yürütülen yargılamada Mahkemenin 27/6/2013 tarihli kararıyla, başvurucunun terör örgütüne yardım etmek suçundan beraatine, terör örgütü propagandası yapmak suçu hakkında ise kovuşturmanın ertelenmesine karar verilmiştir. Karar başvurucuya tefhim edilmiş, itiraz veya temyiz yoluna gidilmemiş ve karar kesinleşmiştir. Bu durumda başvurucunun, nihai kararı 27/6/2013 tarihinde öğrendiği anlaşılmıştır.

27. Bireysel başvuru ise 25/10/2013 tarihinde, yani bireysel başvuru için öngörülen otuz günlük süreden sonra yapılmıştır.

28. Açıklanan nedenlerle başvurunun süre aşımı nedeniyle kabul edilemez olduğuna karar verilmesi gerekmiştir.

V. HÜKÜM

Açıklanan gerekçelerle;

A. Başvurunun süre aşımı nedeniyle KABUL EDİLEMEZ OLDUĞUNA,

B. Yargılama giderlerinin başvurucu üzerinde BIRAKILMASINA

6/4/2016/2016 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.