I. BAŞVURUNUN KONUSU

1. Başvuru, makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiği iddiasına ilişkindir.

II. BAŞVURU SÜRECİ

2. Başvurular 31/7/2014 tarihi ve devamında yapılmıştır.

3. Başvuru, başvuru formu ve eklerinin idari yönden yapılan ön incelemesinden sonra Komisyona sunulmuştur.

4. Komisyonca başvurunun kabul edilebilirlik incelemesinin Bölüm tarafından yapılmasına karar verilmiştir.

5. 2014/14836, 2014/17963 ve 2014/20329 sayılı bireysel başvuru dosyaları, konu yönünden hukuki irtibat nedeniyle 2014/12430 sayılı dosya üzerinde birleştirilmiştir.

6. Bölüm Başkanı tarafından başvurunun kabul edilebilirlik ve esas incelemesinin birlikte yapılmasına karar verilmiştir.

7. Başvuru belgelerinin bir örneği bilgi için Adalet Bakanlığına gönderilmiştir.

III. OLAY VE OLGULAR

8. Başvuru formu ve eklerinde ifade edildiği şekliyle ilgili olaylar özetle şöyledir:

9. Başvurucu Seydo Başçı'nın 1975 yılında Derik Kadastro Mahkemesinde başvurucular Aynur Mercen, Hatice Öz, Mehmet Sait Mercen, Şülan Mercen, Abdulkadir Mercen, Zeynep Yıldız ve Ayşe Bayraktaroğlu'nun babaları ve başvurucu Lamia Mercen'in eşi olan murisleri Mehmet Mercen; başvurucular Gülişah Mercan, Pervin Üstüner, Selda Araç ve Şükran Mercen'in babaları ve başvurucu Süreyya Mercen'in eşi olan murisleri İzzettin Mercen; başvurucu Reşit Mercan'ın babası olan murisi Mehmet Veysi Mercan; başvurucu Fevzi Mercan'ın babası ve başvurucu Mirhan Mercan'ın dedesi olan murisleri Abdulkadir Mercen ile başvurucular Orhan Mercen, Remzi Mercen, Zeynelabidin Mercen, Aynur Karaca, Ayten Erdem, Celal Mercen, Şerefhan Mercen ve Mülkiye Mercen'in babaları olan murisleri İbrahim Mercen aleyhine açtığı kadastro tespitine itiraz davası hakkında yerel Mahkemece verilen kararlar müteaddit kereler Yargıtayca bozulmuş, son bozma üzerine yerel Mahkemece tekrar verilen karar temyiz neticesinde Yargıtayca onanmış, onama kararına karşı da karar düzeltme talebinde bulunulması üzerine söz konusu dava hâlen karar düzeltme incelemesi için Yargıtay'a gönderilme aşamasındadır.

IV. İNCELEME VE GEREKÇE

10. Mahkemenin 13/4/2017 tarihinde yapmış olduğu toplantıda başvuru incelenip gereği düşünüldü:

11. Başvurucular, makul sürede yargılanma ve mülkiyet haklarının ihlal edildiğini ileri sürmüşlerdir.

A. Kabul Edilebilirlik Yönünden

12. Açıkça dayanaktan yoksun olmadığı ve kabul edilemezliğine karar verilmesini gerektirecek başka bir neden de bulunmadığı anlaşılan makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiğine ilişkin iddianın kabul edilebilir olduğuna karar verilmesi gerekir.

.

B. Esas Yönünden

13. Medeni hak ve yükümlülüklerle ilgili uyuşmazlıklara ilişkin yargılamanın süresi tespit edilirken sürenin başlangıç tarihi olarak davanın ikame edildiği tarih; sürenin sona erdiği tarih olarak -çoğu zaman icra aşamasını da kapsayacak şekilde- yargılamanın sona erdiği, yargılaması devam eden davalar yönünden ise Anayasa Mahkemesinin makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiğine ilişkin şikâyetle ilgili kararını verdiği tarih esas alınır (Güher Ergun ve diğerleri, B. No: 2012/13, 2/7/2013, §§ 50, 52).

14. Başvuruya konu dava, başvurucuların murislerinden intikalle takip etmekte oldukları bir uyuşmazlık olup bu yönüyle makul süre değerlendirmesi bakımından dikkate alınacak sürenin başlangıç anı, mirasçının yargılamaya katıldığı an değil somut olayda muris açısından değerlendirmeye esas alınan sürenin başlangıç anıdır (Gülseren Gürdal ve diğerleri, B. No: 2013/1115, 5/12/2013, § 51).

15. Medeni hak ve yükümlülüklerle ilgili uyuşmazlıklara ilişkin yargılama süresinin makul olup olmadığı değerlendirilirken yargılamanın karmaşıklığı ve kaç dereceli olduğu, tarafların ve ilgili makamların yargılama sürecindeki tutumu ve başvurucunun yargılamanın süratle sonuçlandırılmasındaki menfaatinin niteliği gibi hususlar dikkate alınır (Güher Ergun ve diğerleri, §§ 41-45).

16. Anılan ilkeler ve Anayasa Mahkemesinin benzer başvurularda verdiği kararlar dikkate alındığında somut olayda yaklaşık 42 yıllık yargılama süresinin makul olmadığı sonucuna varmak gerekir.

17. Açıklanan gerekçelerle Anayasa’nın 36. maddesinde güvence altına alınan makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiğine karar verilmesi gerekir.

18. Başvurucular, uzun süren yargılama nedeniyle taşınmazlarını kullanamadıklarınıbelirterek Anayasa’nın 35. maddesinde tanımlanan mülkiyet haklarının da ihlal edildiğini iddia etmişlerse de başvurucuların makul sürede yargılanma haklarının ihlal edildiği yönünde yukarıda yer verilen tespitler ışığında, mülkiyet haklarının ihlal edildiği yönündeki iddialarının ayrıca değerlendirilmesine gerek görülmemiştir.

C. 6216 Sayılı Kanun'un 50. Maddesi Yönünden

19. 30/3/2011 tarihli ve 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun’un 50. maddesinin (1) numaralı fıkrası şöyledir:

“Esas inceleme sonunda, başvurucunun hakkının ihlal edildiğine ya da edilmediğine karar verilir. İhlal kararı verilmesi hâlinde ihlalin ve sonuçlarının ortadan kaldırılması için yapılması gerekenlere hükmedilir…”

20. Başvurucular, manevi tazminat talebinde bulunmuşlardır.

21. Somut olayda makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiği sonucuna varılmıştır.

22. İhlal tespitiyle giderilemeyecek olan manevi zararları karşılığında şikâyet konusu yargılama sürecindeki taraf sayısı ile başvurucular murislerinin tüm mirasçılarının sayısı da dikkate alındığında başvurucu Seydo Başçı'ya 23.400 TL; başvurucu Fevzi Mercan'a net 4.700 TL; başvurucu Reşat Mercan'a net 7.800 TL; başvurucu Mirhan Mercan'a net 670 TL; başvurucular Aynur Mercen, Hatice Öz, Mehmet Sait Mercen, Şülan Mercen, Abdulkadir Mercen, Zeynep Yıldız, Ayşe Bayraktaroğlu ve Lamia Mercen'e ayrı ayrı net 2.900 TL; başvurucular Gülişah Mercan, Pervin Üstüner, Selda Araç, Şükran Mercen ve Süreyya Mercen'e ayrı ayrı net 3.900 TL, başvurucular Orhan Mercen, Remzi Mercen, Zeynelabidin Mercen, Aynur Karaca, Ayten Erdem, Celal Mercen, Şerefhan Mercen ve Mülkiye Mercen'a ise ayrı ayrı net 2.600 TL manevi tazminat ödenmesine karar verilmesi gerekir.

23. Dosyadaki belgelerden tespit edilen 206,10 TL harç bedelinin başvurucular Remzi Mercen, Aynur Karaca, Ayten Erdem, Celal Mercen, Orhan Mercen ve Zeynelabidin Mercen'e müştereken; 206,10 TL harç bedelinin başvurucular Fevzi Mercan, Abdulkadir Mercen, Ayşe Bayraktaroğlu, Reşat Mercan, Pervin Üstüner, Aynur Mercen, Lamia Mercen, Mehmet Sait Mercen, Selda Araç, Süreyya Mercen, Şükran Mercen, Zeynep Yıldız, Şülan Mercen, Gülişah Mercan, Hatice Öz ve Mirhan Mercan'a müştereken; 206,10 TL harç bedelinin başvurucular Şerefhan Mercen ve Mülkiye Mercen'e müştereken; 206,10 TL harç bedelinin başvurucu Seydo Başçı'ya ise münferiden ödenmesine karar verilmesi gerekir.

24. Dosyadaki belgelerden tespit edilen 1.800 TL vekâlet ücretinin başvurucular Remzi Mercen, Aynur Karaca, Ayten Erdem, Celal Mercen, Orhan Mercen, Zeynelabidin Mercen, Şerefhan Mercen ve Mülkiye Mercen'e müştereken; 1.800 TL vekâlet ücretinin başvurucular Fevzi Mercan, Abdulkadir Mercen, Ayşe Bayraktaroğlu, Reşat Mercan, Pervin Üstüner, Aynur Mercen, Lamia Mercen, Mehmet Sait Mercen, Selda Araç, Süreyya Mercen, Şükran Mercen, Zeynep Yıldız, Şülan Mercen, Gülişah Mercan, Hatice Öz, Mirhan Mercan ve Seydo Başçı'ya müştereken ödenmesine karar verilmesi gerekir.

V. HÜKÜM

Açıklanan gerekçelerle;

A. Makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiğine ilişkin iddianın KABUL EDİLEBİLİR OLDUĞUNA,

B. Anayasa’nın 36. maddesinde güvence altına alınan makul sürede yargılanma hakkının İHLAL EDİLDİĞİNE,

C. Başvurucu Seydo Başçı'ya 23.400 TL; başvurucu Fevzi Mercan'a net 4.700 TL; başvurucu Reşat Mercan'a net 7.800 TL; başvurucu Mirhan Mercan'a net 670 TL; başvurucular Aynur Mercen, Hatice Öz, Mehmet Sait Mercen, Şülan Mercen, Abdulkadir Mercen, Zeynep Yıldız, Ayşe Bayraktaroğlu ve Lamia Mercen'e ayrı ayrı net 2.900 TL; başvurucular Gülişah Mercan, Pervin Üstüner, Selda Araç, Şükran Mercen ve Süreyya Mercen'e ayrı ayrı net 3.900 TL; başvurucular Orhan Mercen, Remzi Mercen, Zeynelabidin Mercen, Aynur Karaca, Ayten Erdem, Celal Mercen, Şerefhan Mercen ve Mülkiye Mercen'a ise ayrı ayrı net 2.600 TL manevi tazminat ÖDENMESİNE, tazminata ilişkin diğer taleplerin REDDİNE,

D. 1. 206,10 TL harç bedelinin başvurucular Remzi Mercen, Aynur Karaca, Ayten Erdem, Celal Mercen, Orhan Mercen ve Zeynelabidin Mercen'e MÜŞTEREKEN ÖDENMESİNE; 206,10 TL harç bedelinin başvurucular Fevzi Mercan, Abdulkadir Mercen, Ayşe Bayraktaroğlu, Reşat Mercan, Pervin Üstüner, Aynur Mercen, Lamia Mercen, Mehmet Sait Mercen, Selda Araç, Süreyya Mercen, Şükran Mercen, Zeynep Yıldız, Şülan Mercen, Gülişah Mercan, Hatice Öz ve Mirhan Mercan'a MÜŞTEREKEN ÖDENMESİNE; 206,10 TL harç bedelinin başvurucular Şerefhan Mercen ve Mülkiye Mercen'e MÜŞTEREKEN ÖDENMESİNE; 206,10 TL harç bedelinin başvurucu Seydo Başçı'ya ise MÜNFERİDEN ÖDENMESİNE,

2. 1.800 TL vekâlet ücretinin başvurucular Remzi Mercen, Aynur Karaca, Ayten Erdem, Celal Mercen, Orhan Mercen, Zeynelabidin Mercen, Şerefhan Mercen ve Mülkiye Mercen'e MÜŞTEREKEN ÖDENMESİNE; 1.800 TL vekâlet ücretinin başvurucular Fevzi Mercan, Abdulkadir Mercen, Ayşe Bayraktaroğlu, Reşat Mercan, Pervin Üstüner, Aynur Mercen, Lamia Mercen, Mehmet Sait Mercen, Selda Araç, Süreyya Mercen, Şükran Mercen, Zeynep Yıldız, Şülan Mercen, Gülişah Mercan, Hatice Öz, Mirhan Mercan ve Seydo Başçı'ya MÜŞTEREKEN ÖDENMESİNE,

E. Ödemenin, kararın tebliğini takiben başvurucunun Maliye Bakanlığına başvuru tarihinden itibaren dört ay içinde yapılmasına, ödemede gecikme olması hâlinde bu sürenin sona erdiği tarihten ödeme tarihine kadar geçen süre için yasal FAİZ UYGULANMASINA,

F. Kararın bir örneğinin Derik Kadastro Mahkemesine (E.1988/27, K.2014/8) GÖNDERİLMESİNE,

G. Kararın bir örneğinin Adalet Bakanlığına GÖNDERİLMESİNE 13/4/2017 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.