TÜRKİYE CUMHURİYETİ
ANAYASA MAHKEMESİ
İKİNCİ BÖLÜM
KARAR
ERDAL YORGUN BAŞVURUSU
(Başvuru Numarası: 2014/1394)
Karar Tarihi: 4/10/2017
Başkan
:
Engin YILDIRIM
Üyeler
Serdar ÖZGÜLDÜR
Celal Mümtaz AKINCI
Muammer TOPAL
M. Emin KUZ
Raportör
Abuzer YAZICIOĞLU
Başvurucu
Erdal YORGUN
Vekili
Av. Mesut BEŞTAŞ
I. BAŞVURUNUN KONUSU
1. Başvuru, yargılamanın makul sürede sonuçlandırılmaması nedeniyle adil yargılanma hakkının ihlal edildiği iddiasına ilişkindir.
II. BAŞVURU SÜRECİ
2. Başvuru 4/2/2014 tarihinde yapılmıştır.
3. Başvuru, başvuru formu ve eklerinin idari yönden yapılan ön incelemesinden sonra Komisyona sunulmuştur.
4. Komisyonca makul sürede yargılanma hakkının ihlali dışındaki iddialar yönünden kısmi kabul edilemezlik kararı verilerek başvurunun anılan hakka ilişkin kısmının kabul edilebilirlik incelemesinin Bölüm tarafından yapılmasına karar verilmiştir.
5. Bölüm Başkanı tarafından başvurunun kabul edilebilirlik ve esas incelemesinin birlikte yapılmasına karar verilmiştir.
6. Başvuru belgelerinin bir örneği bilgi için Adalet Bakanlığına (Bakanlık) gönderilmiştir.
7. Bakanlık görüş bildirmemiştir.
III. OLAY VE OLGULAR
8. Başvuru formu ve eklerinde ifade edildiği şekliyle ve Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi (UYAP) aracılığıyla erişilen bilgi ve belgeler çerçevesinde ilgili olaylar özetle şöyledir:
9. 1989 doğumlu olan başvurucu, İzmit 1 No.lu T Tipi Kapalı Ceza ve İnfaz Kurumunda hükümlü olarak bulunmakta olduğunu belirtmektedir.
10. Başvurucu, 20/3/2008 tarihinde yaşanan olaylarla ilgili olarak Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığınca yürütülen soruşturma kapsamında terör örgütü propagandası yapma, silahlı terör örgütüne üye olmamakla birlikte örgüt adına suç işleme ve patlayıcı madde bulundurma suçlarından başlatılan soruşturma kapsamında 24/3/2008 tarihinde kollukta ifade vermiştir.
11. Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığının 12/3/2009 tarihli iddianamesi ile başvurucunun söz konusu suçlardan cezalandırılması istemiyle hakkında kamu davası açılmıştır. Diyarbakır 4. Ağır Ceza Mahkemesinin (CMK 250. madde ile görevli) 22/12/2009 tarihli kararıyla başvurucunun atılı suçlardan mahkûmiyetine karar verilmiştir.
12. Başvurucunun temyizi üzerine Yargıtay 9. Ceza Dairesinin 15/5/2013 tarihli kararıyla, patlayıcı madde bulundurma suçundan verilen karar onanmış; silahlı terör örgütü propagandası yapma ve silahlı terör örgütüne üye olmamakla birlikte örgüt adına suç işleme suçlarından verilen hükümler ise bozulmuştur.
13. Bozma sonrasında yapılan yargılamada, 19/11/2013 tarihinde başvurucu hakkında terör örgütü propagandası yapma suçundan hükmün açıklanmasının geri bırakılması, silahlı terör örgütüne üye olmamakla birlikte örgüt adına suç işleme suçundan ise5 yıl 2 ay 15 gün hapis cezası ile cezalandırılması kararı verilmiştir. Anılan karar, Yargıtay 16. Ceza Dairesinin 14/6/2016 tarihindeki onama kararıyla kesinleşmiştir.
14. Başvurucu 3/2/2014 tarihinde bireysel başvuruda bulunmuştur.
IV. İNCELEME VE GEREKÇE
15. Mahkemenin 4/10/2017 tarihinde yapmış olduğu toplantıda başvuru incelenip gereği düşünüldü:
16. Başvurucu, makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiğini ileri sürmüştür ve manevi tazminat talebinde bulunmuştur.
A. Kabul Edilebilirlik Yönünden
17. Açıkça dayanaktan yoksun olmadığı ve kabul edilemezliğine karar verilmesini gerektirecek başka bir nedeni de bulunmadığı anlaşılan makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiğine ilişkin iddianın kabul edilebilir olduğuna karar verilmesi gerekir.
B. Esas Yönünden
18. Ceza yargılamasının süresi tespit edilirken sürenin başlangıç tarihi olarak bir kişiye suç işlediği iddiasının yetkili makamlar tarafından bildirildiği veya isnattan ilk olarak etkilenildiği arama ve gözaltı gibi birtakım tedbirlerin uygulandığı tarih; sürenin sona erdiği tarih olarak suç isnadına ilişkin nihai kararın verildiği, yargılaması devam eden davalar yönünden ise Anayasa Mahkemesinin makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiğine ilişkin şikâyetle ilgili kararını verdiği tarih esas alınır (B.E., B. No: 2012/625, 9/1/2014, § 34)
19. Ceza yargılamasının süresinin makul olup olmadığı değerlendirilirken yargılamanın karmaşıklığı ve kaç dereceli olduğu, tarafların ve ilgili makamların yargılama sürecindeki tutumu ve başvurucunun yargılamanın süratle sonuçlandırılmasındaki menfaatinin niteliği gibi hususlar dikkate alınır (B.E., § 29).
20. Anılan ilkeler ve Anayasa Mahkemesinin benzer başvurularda verdiği kararlar dikkate alındığında somut olayda başvurucunun 24/3/2008 tarihinde kollukta ifade verdiği, hakkında başlatılan yargılamanın 14/6/2016 tarihli Yargıtay onama kararı ile kesinleştiği anlaşıldığından, terör örgütü propagandası yapma ve terör örgütüne üye olmamakla birlikte örgüt adına suç işleme suçlarına yönelik olarak yaklaşık 8 yıl 2 ay 21 günlük yargılama süresinin makul olmadığı sonucuna varmak gerekir.
21. Açıklanan gerekçelerle Anayasa’nın 36. maddesinde güvence altına alınan makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiğine karar verilmesi gerekir.
C. 6216 Sayılı Kanun'un 50. Maddesi Yönünden
22. 30/3/2011 tarihli ve 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun’un 50. maddesinin (1) numaralı fıkrası şöyledir:
“(1) Esas inceleme sonunda, başvurucunun hakkının ihlal edildiğine ya da edilmediğine karar verilir. İhlal kararı verilmesi hâlinde ihlalin ve sonuçlarının ortadan kaldırılması için yapılması gerekenlere hükmedilir…”
23. Başvurucu 50.000 TL manevi tazminat talebinde bulunmuştur.
24. Başvurucunun makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiği sonucuna varılmıştır.
25. İhlal nedeniyle yalnızca ihlal tespitiyle giderilemeyecek olan manevi zararları karşılığında başvurucuya net 8.400 TL manevi tazminat ödenmesine karar verilmesi gerekir.
26. Dosyadaki belgelerden tespit edilen 206,10 TL harç ve 1.800 TL vekâlet ücretinden oluşan toplam 2.006,10 TL yargılama giderinin başvurucuya ödenmesine karar verilmesi gerekir.
V. HÜKÜM
Açıklanan gerekçelerle;
A. Makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiğine ilişkin iddianın KABUL EDİLEBİLİR OLDUĞUNA,
B. Anayasa’nın 36. maddesinde güvence altına alınan makul sürede yargılanma hakkının İHLAL EDİLDİĞİNE,
C. Başvurucuya net 8.400 TL manevi tazminat ÖDENMESİNE, tazminata ilişkin diğer taleplerin REDDİNE,
D. 206,10 TL harç ve 1.800 TL vekalet ücretinden oluşan toplam 2.006,10 TL yargılama giderinin BAŞVURUCUYA ÖDENMESİNE,
E. Ödemenin, kararın tebliğini takiben başvurucunun Maliye Bakanlığına başvuru tarihinden itibaren dört ay içinde yapılmasına, ödemede gecikme olması hâlinde bu sürenin sona erdiği tarihten ödeme tarihine kadar geçen süre için yasal FAİZ UYGULANMASINA,
F. Kararın bir örneğinin Diyarbakır 4. Ağır Ceza Mahkemesine (E.2013/345, K.2013/523) GÖNDERİLMESİNE,
G. Kararın bir örneğinin Adalet Bakanlığına GÖNDERİLMESİNE 4/10/2017 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.