TÜRKİYE CUMHURİYETİ
|
ANAYASA MAHKEMESİ
|
|
|
İKİNCİ BÖLÜM
|
|
KARAR
|
|
ERDAL YORGUN BAŞVURUSU
|
(Başvuru Numarası: 2014/1394)
|
|
Karar Tarihi: 4/10/2017
|
|
İKİNCİ BÖLÜM
|
|
KARAR
|
|
Başkan
|
:
|
Engin
YILDIRIM
|
Üyeler
|
:
|
Serdar
ÖZGÜLDÜR
|
|
|
Celal Mümtaz
AKINCI
|
|
|
Muammer
TOPAL
|
|
|
M. Emin KUZ
|
Raportör
|
:
|
Abuzer
YAZICIOĞLU
|
Başvurucu
|
:
|
Erdal YORGUN
|
Vekili
|
:
|
Av. Mesut
BEŞTAŞ
|
I. BAŞVURUNUN KONUSU
1. Başvuru, yargılamanın makul sürede sonuçlandırılmaması
nedeniyle adil yargılanma hakkının ihlal edildiği iddiasına ilişkindir.
II. BAŞVURU SÜRECİ
2. Başvuru 4/2/2014 tarihinde yapılmıştır.
3. Başvuru, başvuru formu ve eklerinin idari yönden yapılan ön
incelemesinden sonra Komisyona sunulmuştur.
4. Komisyonca makul sürede yargılanma hakkının ihlali dışındaki
iddialar yönünden kısmi kabul edilemezlik kararı verilerek başvurunun anılan
hakka ilişkin kısmının kabul edilebilirlik incelemesinin Bölüm tarafından
yapılmasına karar verilmiştir.
5. Bölüm Başkanı tarafından başvurunun kabul edilebilirlik ve
esas incelemesinin birlikte yapılmasına karar verilmiştir.
6. Başvuru belgelerinin bir örneği bilgi için Adalet Bakanlığına
(Bakanlık) gönderilmiştir.
7. Bakanlık görüş bildirmemiştir.
III. OLAY VE OLGULAR
8. Başvuru formu ve eklerinde ifade edildiği şekliyle ve Ulusal
Yargı Ağı Bilişim Sistemi (UYAP) aracılığıyla erişilen bilgi ve belgeler
çerçevesinde ilgili olaylar özetle şöyledir:
9. 1989 doğumlu olan başvurucu, İzmit 1 No.lu T Tipi Kapalı Ceza
ve İnfaz Kurumunda hükümlü olarak bulunmakta olduğunu belirtmektedir.
10. Başvurucu, 20/3/2008 tarihinde yaşanan olaylarla ilgili
olarak Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığınca yürütülen soruşturma kapsamında
terör örgütü propagandası yapma, silahlı terör örgütüne üye olmamakla birlikte
örgüt adına suç işleme ve patlayıcı madde bulundurma suçlarından başlatılan
soruşturma kapsamında 24/3/2008 tarihinde kollukta ifade vermiştir.
11. Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığının 12/3/2009 tarihli iddianamesi
ile başvurucunun söz konusu suçlardan cezalandırılması istemiyle hakkında kamu
davası açılmıştır. Diyarbakır 4. Ağır Ceza Mahkemesinin (CMK 250. madde ile
görevli) 22/12/2009 tarihli kararıyla başvurucunun atılı suçlardan
mahkûmiyetine karar verilmiştir.
12. Başvurucunun temyizi üzerine Yargıtay 9. Ceza Dairesinin
15/5/2013 tarihli kararıyla, patlayıcı madde bulundurma suçundan verilen karar
onanmış; silahlı terör örgütü propagandası yapma ve silahlı terör örgütüne üye
olmamakla birlikte örgüt adına suç işleme suçlarından verilen hükümler ise
bozulmuştur.
13. Bozma sonrasında yapılan yargılamada, 19/11/2013 tarihinde
başvurucu hakkında terör örgütü propagandası yapma suçundan hükmün
açıklanmasının geri bırakılması, silahlı terör örgütüne üye olmamakla birlikte
örgüt adına suç işleme suçundan ise5 yıl 2 ay 15 gün hapis cezası ile
cezalandırılması kararı verilmiştir. Anılan karar, Yargıtay 16. Ceza Dairesinin
14/6/2016 tarihindeki onama kararıyla kesinleşmiştir.
14. Başvurucu 3/2/2014 tarihinde bireysel başvuruda bulunmuştur.
IV. İNCELEME VE GEREKÇE
15. Mahkemenin 4/10/2017 tarihinde yapmış olduğu toplantıda
başvuru incelenip gereği düşünüldü:
16. Başvurucu, makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiğini
ileri sürmüştür ve manevi tazminat talebinde bulunmuştur.
A. Kabul Edilebilirlik
Yönünden
17. Açıkça dayanaktan yoksun olmadığı ve kabul edilemezliğine
karar verilmesini gerektirecek başka bir nedeni de bulunmadığı anlaşılan makul
sürede yargılanma hakkının ihlal edildiğine ilişkin iddianın kabul edilebilir
olduğuna karar verilmesi gerekir.
B. Esas Yönünden
18. Ceza yargılamasının süresi tespit edilirken sürenin
başlangıç tarihi olarak bir kişiye suç işlediği iddiasının yetkili makamlar
tarafından bildirildiği veya isnattan ilk olarak etkilenildiği arama ve gözaltı
gibi birtakım tedbirlerin uygulandığı tarih; sürenin sona erdiği tarih olarak
suç isnadına ilişkin nihai kararın verildiği, yargılaması devam eden davalar
yönünden ise Anayasa Mahkemesinin makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiğine
ilişkin şikâyetle ilgili kararını verdiği tarih esas alınır (B.E., B. No: 2012/625, 9/1/2014, § 34)
19. Ceza yargılamasının süresinin makul olup olmadığı
değerlendirilirken yargılamanın karmaşıklığı ve kaç dereceli olduğu, tarafların
ve ilgili makamların yargılama sürecindeki tutumu ve başvurucunun yargılamanın
süratle sonuçlandırılmasındaki menfaatinin niteliği gibi hususlar dikkate
alınır (B.E., § 29).
20. Anılan ilkeler ve Anayasa Mahkemesinin benzer başvurularda verdiği
kararlar dikkate alındığında somut olayda başvurucunun 24/3/2008 tarihinde
kollukta ifade verdiği, hakkında başlatılan yargılamanın 14/6/2016 tarihli
Yargıtay onama kararı ile kesinleştiği anlaşıldığından, terör örgütü
propagandası yapma ve terör örgütüne üye olmamakla birlikte örgüt adına suç
işleme suçlarına yönelik olarak yaklaşık 8 yıl 2 ay 21 günlük yargılama
süresinin makul olmadığı sonucuna varmak gerekir.
21. Açıklanan gerekçelerle Anayasa’nın 36. maddesinde güvence
altına alınan makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiğine karar verilmesi
gerekir.
C. 6216 Sayılı Kanun'un
50. Maddesi Yönünden
22. 30/3/2011 tarihli ve 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin
Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun’un 50. maddesinin (1) numaralı
fıkrası şöyledir:
“(1) Esas inceleme sonunda, başvurucunun
hakkının ihlal edildiğine ya da edilmediğine karar verilir. İhlal kararı
verilmesi hâlinde ihlalin ve sonuçlarının ortadan kaldırılması için yapılması
gerekenlere hükmedilir…”
23. Başvurucu 50.000 TL manevi tazminat talebinde bulunmuştur.
24. Başvurucunun makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiği
sonucuna varılmıştır.
25. İhlal nedeniyle yalnızca ihlal tespitiyle giderilemeyecek
olan manevi zararları karşılığında başvurucuya net 8.400 TL manevi tazminat ödenmesine
karar verilmesi gerekir.
26. Dosyadaki belgelerden tespit edilen 206,10 TL harç ve 1.800
TL vekâlet ücretinden oluşan toplam 2.006,10 TL yargılama giderinin başvurucuya
ödenmesine karar verilmesi gerekir.
V. HÜKÜM
Açıklanan gerekçelerle;
A. Makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiğine ilişkin
iddianın KABUL EDİLEBİLİR OLDUĞUNA,
B. Anayasa’nın 36. maddesinde güvence altına alınan makul sürede
yargılanma hakkının İHLAL EDİLDİĞİNE,
C. Başvurucuya net 8.400 TL manevi tazminat ÖDENMESİNE, tazminata
ilişkin diğer taleplerin REDDİNE,
D. 206,10 TL harç ve 1.800 TL vekalet ücretinden oluşan toplam
2.006,10 TL yargılama giderinin BAŞVURUCUYA ÖDENMESİNE,
E. Ödemenin, kararın tebliğini takiben başvurucunun Maliye
Bakanlığına başvuru tarihinden itibaren dört ay içinde yapılmasına, ödemede
gecikme olması hâlinde bu sürenin sona erdiği tarihten ödeme tarihine kadar
geçen süre için yasal FAİZ UYGULANMASINA,
F. Kararın bir örneğinin Diyarbakır 4. Ağır Ceza Mahkemesine
(E.2013/345, K.2013/523) GÖNDERİLMESİNE,
G. Kararın bir örneğinin Adalet Bakanlığına GÖNDERİLMESİNE
4/10/2017 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.