I. BAŞVURUNUN KONUSU

1. Başvuru, makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiği iddiasına ilişkindir.

II. BAŞVURU SÜRECİ

2. Başvuru 11/9/2014 tarihinde yapılmıştır.

3. Başvuru, başvuru formu ve eklerinin idari yönden yapılan ön incelemesinden sonra Komisyona sunulmuştur.

4. Komisyonca başvurunun kabul edilebilirlik incelemesinin Bölüm tarafından yapılmasına karar verilmiştir.

5. Bölüm Başkanı tarafından başvurunun kabul edilebilirlik ve esas incelemesinin birlikte yapılmasına karar verilmiştir.

6. Başvuru belgelerinin bir örneği bilgi için Adalet Bakanlığına gönderilmiştir.

III. OLAY VE OLGULAR

7. Başvuru formu ve eklerinde ifade edildiği şekliyle ilgili olaylar özetle şöyledir:

8. Başvurucu Davut Dalay aleyhine doğrudan; başvurucular Hasine Gezer, İhsan Doğan, Fahriye Doğan, Hidayet Doğan, Fatma Doğan'ın babaları ve başvurucular Cafer Doğan, Müslüm Doğan, Mehmet Doğan, Sümeyya Doğan, Kasım Doğan, Rıza Doğan ve Ebuzer Doğan'ın dedeleri olan murisleri Mecit Doğan; başvurucu Fehime Baybars'ın mirasçısı olduğu eşi ve başvurucular Fedat Baybars, Fevzi Baybars ile Fatma Öztaş'ın babaları olan murisleri Selahattin Baybars; başvurucular Halim Aydın, Mehmet Salih Okuyucu, Mehmet Nazir Okuyucu ve Ali Okuyucu'nun babaları, başvurucular Celal Okuyucu, Ahmet Okuyucu, Cemal Okuyucu'nun dedeleri ve başvurucu Bedriye Okuyucu'nun mirasçısı olduğu eşinin babası olan murisleri Sait Okuyucu aleyhine 30/7/1985 tarihinde Gercüş Kadastro Mahkemesinde açılan kadastro tespitine itiraz davası yetkisizlik nedeniyle Batman Kadastro Mahkemesinde devredilmiş ve söz konusu dava yerel Mahkeme aşamasında derdest durumdadır.

IV. İNCELEME VE GEREKÇE

9. Mahkemenin 12/4/2017 tarihinde yapmış olduğu toplantıda başvuru incelenip gereği düşünüldü:

10. Başvurucular, makul sürede yargılanma ve mülkiyet haklarının ihlal edildiğini ileri sürmüşlerdir.

A. Kabul Edilebilirlik Yönünden

1. Başvurucular Hamdi Baybars, Zeynep Gönül, Fikriye Yavuz, Makbule Oğrak, Şükrü Doğan, Abdulaziz Doğan, Gazal Aksak, Hüseyin Doğan, Rezan Bingöl, Sernaz Katıkol, Şükran Soysal, Medine Doğan, Selime Ölük, Menice Doğan ve Rekiye Aksak Yönünden

11. 30/3/2011 tarihli ve 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun’un 47. maddesinin (3),48. maddesinin (1) ve (2) numaralı fıkraları uyarınca bireysel başvuruda, kamu gücünün neden olduğu iddia edilen ihlale dair olayların tarih sırasına göre özeti yapılmalı, bireysel başvuru kapsamındaki hakların ne şekilde ihlal edildiği ve buna ilişkin gerekçeler ve deliller açıklanmalıdır (Veli Özdemir, B. No: 2013/276, 9/1/2014, §§ 19, 20).

12. Somut olayda başvurucular Hamdi Baybars, Zeynep Gönül, Fikriye Yavuz, Makbule Oğrak, Şükrü Doğan, Abdulaziz Doğan, Gazal Aksak, Hüseyin Doğan, Rezan Bingöl, Sernaz Katıkol, Şükran Soysal, Medine Doğan, Selime Ölük, Menice Doğan ve Rekiye Aksak'ın şikâyet konusu davada taraf olduklarına dair başvuruya dayanak belgelerden bir bilgiye ulaşılamadığı, başvurucular vekiline anılan duruma dair bilgi ve belgelerin sunulmasına ilişkin tebliğ edilen yazıya verilen cevapta ise söz konusu başvurucularla ilgili bir açıklamaya yer verilmediği görülmüştür. Dolayısıyla anılan başvurucular yönünden ihlal iddiasına ilişkin delillerini sunma ve temel hak ve özgürlüğünün ihlal edildiğine ilişkin açıklamalarda bulunma yönündeki yükümlülüğün yerine getirilmediği ve ileri sürülen iddiaların kanıtlanamadığı sonucuna ulaşılmıştır.

13. Açıklanan nedenlerle başvurunun, başvurucular Hamdi Baybars, Zeynep Gönül, Fikriye Yavuz, Makbule Oğrak, Şükrü Doğan, Abdulaziz Doğan, Gazal Aksak, Hüseyin Doğan, Rezan Bingöl, Sernaz Katıkol, Şükran Soysal, Medine Doğan, Selime Ölük, Menice Doğan ve Rekiye Aksak yönünden diğer kabul edilebilirlik koşulları bakımından incelenmeksizin açıkça dayanaktan yoksun olması nedeniyle kabul edilemez olduğuna karar verilmesi gerekir.

2. Diğer Başvurucular Yönünden

14. Açıkça dayanaktan yoksun olmadığı ve kabul edilemezliğine karar verilmesini gerektirecek başka bir neden de bulunmadığı anlaşılan makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiğine ilişkin iddianın kabul edilebilir olduğuna karar verilmesi gerekir.

B. Esas Yönünden

15. Medeni hak ve yükümlülüklerle ilgili uyuşmazlıklara ilişkin yargılamanın süresi tespit edilirken sürenin başlangıç tarihi olarak davanın ikame edildiği tarih; sürenin sona erdiği tarih olarak -çoğu zaman icra aşamasını da kapsayacak şekilde- yargılamanın sona erdiği, yargılaması devam eden davalar yönünden ise Anayasa Mahkemesinin makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiğine ilişkin şikâyetle ilgili kararını verdiği tarih esas alınır (Güher Ergun ve diğerleri, B. No: 2012/13, 2/7/2013, §§ 50, 52).

16. Başvuruya konu dava, bir kısım başvurucuların murislerinden intikalle takip etmekte oldukları bir uyuşmazlık olup bu yönüyle makul süre değerlendirmesi bakımından dikkate alınacak sürenin başlangıç anı, mirasçının yargılamaya katıldığı an değil somut olayda muris açısından değerlendirmeye esas alınan sürenin başlangıç anıdır (Gülseren Gürdal ve diğerleri, B. No: 2013/1115, 5/12/2013, § 51).

17. Medeni hak ve yükümlülüklerle ilgili uyuşmazlıklara ilişkin yargılama süresinin makul olup olmadığı değerlendirilirken yargılamanın karmaşıklığı ve kaç dereceli olduğu, tarafların ve ilgili makamların yargılama sürecindeki tutumu ve başvurucunun yargılamanın süratle sonuçlandırılmasındaki menfaatinin niteliği gibi hususlar dikkate alınır (Güher Ergun ve diğerleri, §§ 41-45).

18. Anılan ilkeler ve Anayasa Mahkemesinin benzer başvurularda verdiği kararlar dikkate alındığında somut olayda yaklaşık 32 yıllık yargılama süresinin makul olmadığı sonucuna varmak gerekir.

19. Açıklanan gerekçelerle Anayasa’nın 36. maddesinde güvence altına alınan makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiğine karar verilmesi gerekir.

20. Başvurucular, uzun süren yargılama nedeniyle taşınmazlarını kullanamadıklarını belirterek Anayasa’nın 35. maddesinde tanımlanan mülkiyet haklarının da ihlal edildiğini iddia etmişlerse de başvurucuların makul sürede yargılanma haklarının ihlal edildiği yönünde yukarıda yer verilen tespitler ışığında, mülkiyet haklarının ihlal edildiği yönündeki iddialarının ayrıca değerlendirilmesine gerek görülmemiştir.

C. 6216 Sayılı Kanun'un 50. Maddesi Yönünden

21. 6216 Kanun’un 50. maddesinin (1) numaralı fıkrası şöyledir:

“Esas inceleme sonunda, başvurucunun hakkının ihlal edildiğine ya da edilmediğine karar verilir. İhlal kararı verilmesi hâlinde ihlalin ve sonuçlarının ortadan kaldırılması için yapılması gerekenlere hükmedilir…”

22. Başvurucular, manevi tazminat talebinde bulunmuşlardır.

23. Somut olayda makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiği sonucuna varılmıştır.

24. İhlal tespitiyle giderilemeyecek olan manevi zararları karşılığında başvuruculara, bir kısım başvurucular murislerinin tüm mirasçılarının sayısı da dikkate alınarak karara ekli tabloda gösterilen miktarlarda manevi tazminat ödenmesine karar verilmesi gerekir.

25. Dosyadaki belgelerden tespit edilen 206,10 TL harç ve 1.800 TL vekâlet ücretinden oluşan toplam 2.006,10 TL yargılama giderinin başvuruculara müştereken ödenmesine karar verilmesi gerekir.

V. HÜKÜM

Açıklanan gerekçelerle;

A. 1. Başvurunun, başvurucular Hamdi Baybars, Zeynep Gönül, Fikriye Yavuz, Makbule Oğrak, Şükrü Doğan, Abdulaziz Doğan, Gazal Aksak, Hüseyin Doğan, Rezan Bingöl, Sernaz Katıkol, Şükran Soysal, Medine Doğan, Selime Ölük, Menice Doğan ve Rekiye Aksak yönünden açıkça dayanaktan yoksun olması nedeniyle KABUL EDİLEMEZ OLDUĞUNA,

2. Diğer başvurucular yönünden makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiğine ilişkin iddianın KABUL EDİLEBİLİR OLDUĞUNA,

B. Anayasa’nın 36. maddesinde güvence altına alınan makul sürede yargılanma hakkının İHLAL EDİLDİĞİNE,

C. Başvuruculara karara ekli tabloda gösterilen miktarlarda manevi tazminat ÖDENMESİNE, tazminata ilişkin diğer taleplerin REDDİNE,

D. 206,10 TL harç ve 1.800 TL vekâlet ücretinden oluşan toplam 2.006,10 TL yargılama giderinin BAŞVURUCULARA MÜŞTEREKEN ÖDENMESİNE,

E. Ödemenin, kararın tebliğini takiben başvurucunun Maliye Bakanlığına başvuru tarihinden itibaren dört ay içinde yapılmasına, ödemede gecikme olması hâlinde bu sürenin sona erdiği tarihten ödeme tarihine kadar geçen süre için yasal FAİZ UYGULANMASINA,

F. Kararın bir örneğinin Batman Kadastro Mahkemesine (E.2005/86) GÖNDERİLMESİNE,

G. Kararın bir örneğinin Adalet Bakanlığına GÖNDERİLMESİNE 12/4/2017 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.