TÜRKİYE CUMHURİYETİ
|
ANAYASA MAHKEMESİ
|
|
|
BİRİNCİ BÖLÜM
|
|
KARAR
|
|
MEHMET YILMAZ VE DİĞERLERİ BAŞVURUSU
|
(Başvuru Numarası: 2014/15593)
|
|
Karar Tarihi: 12/4/2017
|
|
BİRİNCİ BÖLÜM
|
|
KARAR
|
|
Başkan
|
:
|
Burhan ÜSTÜN
|
Üyeler
|
:
|
Hicabi DURSUN
|
|
|
Hasan Tahsin
GÖKCAN
|
|
|
Kadir ÖZKAYA
|
|
|
Yusuf Şevki
HAKYEMEZ
|
Raportör Yrd.
|
:
|
Ceren Sedef
EREN
|
Başvurucular
|
:
|
1. Mehmet
YILMAZ
|
|
|
2. M.Eyyüp AY
|
|
|
3. Mehmet AY
|
|
|
4. İsmail AY
|
|
|
5. Hemi BAĞDAŞ
|
|
|
6. Abdulvahap BAĞDAŞ
|
|
|
7. Mustafa
KÜÇÜKÇAY
|
|
|
8. Hasan
ÇAYLAR
|
|
|
9. Mehmet
Ali AY
|
|
|
10. Abdulkerim AY
|
|
|
11. Celal
ÇAYLAR
|
|
|
12. Hamit
YABIŞ
|
|
|
13. Güleser AY
|
|
|
14. Edul YILMAZ
|
|
|
15. Ali AY
|
|
|
16.
Abdulkadir AY
|
|
|
17. Sinan
KAYA
|
|
|
18. Kudret
ÇAYLAR
|
|
|
19. Arap AY
|
|
|
20. Mehmet
AY
|
|
|
21. Haci KAPÇAK
|
|
|
22. Mehmet
KAPÇAK
|
|
|
23.Halil
BAĞDAŞ
|
Vekilleri
|
:
|
Av. Resul
AYDIN
|
I. BAŞVURUNUN KONUSU
1. Başvuru, makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiği
iddiasına ilişkindir.
II. BAŞVURU SÜRECİ
2. Başvuru 18/9/2014 tarihinde yapılmıştır.
3. Başvuru, başvuru formu ve eklerinin idari yönden yapılan ön
incelemesinden sonra Komisyona sunulmuştur.
4. Komisyonca başvurunun kabul edilebilir olduğuna karar
verilmiştir.
5. Başvuru belgelerinin bir örneği bilgi için Adalet Bakanlığına
gönderilmiştir.
III. OLAY VE OLGULAR
6. Başvuru formu ve eklerinde ifade edildiği şekliyle ilgili
olaylar özetle şöyledir:
7. Başvurucular Mehmet Yılmaz, Hemi
Bağdaş, Abdulvahap Bağdaş, Mustafa Küçükçay, Hasan Çaylar, Mehmet Ali Ay, Abdulkerim
Ay, Hamit Yabış, Sinan Kaya, Haci
Kapçak, Mehmet Kapçak ve Halil Bağdaş'ın doğrudan
kendilerinin, başvurucu Kudret Çaylar'ın eşi ve
başvurucu Celal Çaylar'ın babası olan murislerinin,
başvurucu M. Eyyüp Ay'ın babası olan murisinin ve
başvurucular Mehmet Ay (T.C. Kimlik No: ***********), İsmail Ay,Edul Yılmaz, Ali Ay, Abdulkadir Ay, Arap Ay, ve Mehmet
Ay'ın (T.C. Kimlik No: ***********) babası, Güleser
Ay'ın ise eşi olan murislerinin 26/10/1989 tarihinde Siverek Kadastro
Mahkemesinde açtıkları kadastro tespitine itiraz davası, anılan Mahkemenin
kapatılmasıyla Şanlıurfa Kadastro Mahkemesine gönderilmiş ve söz konusu dava
yerel Mahkeme aşamasında derdest durumdadır.
IV. İNCELEME VE GEREKÇE
8. Mahkemenin 12/4/2017 tarihinde yapmış olduğu toplantıda
başvuru incelenip gereği düşünüldü:
9. Başvurucular, makul sürede yargılanma haklarının ihlal
edildiğini ileri sürmüşlerdir.
A. Esas Yönünden
10. Medeni hak ve yükümlülüklerle ilgili uyuşmazlıklara ilişkin
yargılamanın süresi tespit edilirken sürenin başlangıç tarihi olarak davanın
ikame edildiği tarih; sürenin sona erdiği tarih olarak -çoğu zaman icra
aşamasını da kapsayacak şekilde- yargılamanın sona erdiği, yargılaması devam
eden davalar yönünden ise Anayasa Mahkemesinin makul sürede yargılanma hakkının
ihlal edildiğine ilişkin şikâyetle ilgili kararını verdiği tarih esas alınır (Güher Ergun ve diğerleri, B. No: 2012/13,
2/7/2013, §§ 50, 52).
11. Başvuruya konu dava, bir kısım başvurucuların murislerinden
intikalle takip etmekte oldukları bir uyuşmazlık olup bu yönüyle makul süre değerlendirmesi
bakımından dikkate alınacak sürenin başlangıç anı, mirasçının yargılamaya
katıldığı an değil somut olayda muris açısından değerlendirmeye esas alınan
sürenin başlangıç anıdır (Gülseren Gürdal ve
diğerleri, B. No: 2013/1115, 5/12/2013, § 51).
12. Medeni hak ve yükümlülüklerle ilgili uyuşmazlıklara ilişkin
yargılama süresinin makul olup olmadığı değerlendirilirken yargılamanın
karmaşıklığı ve kaç dereceli olduğu, tarafların ve ilgili makamların yargılama
sürecindeki tutumu ve başvurucunun yargılamanın süratle sonuçlandırılmasındaki
menfaatinin niteliği gibi hususlar dikkate alınır (Güher Ergun ve diğerleri, §§ 41-45).
13. Anılan ilkeler ve Anayasa Mahkemesinin benzer başvurularda
verdiği kararlar dikkate alındığında somut olayda yaklaşık 27 yıllık yargılama
süresinin makul olmadığı sonucuna varmak gerekir.
14. Açıklanan gerekçelerle Anayasa’nın 36. maddesinde güvence
altına alınan makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiğine karar verilmesi
gerekir.
B. 6216 Sayılı Kanun'un
50. Maddesi Yönünden
15. 30/3/2011 tarihli ve 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin
Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun’un 50. maddesinin (1) numaralı
fıkrası şöyledir:
“Esas inceleme sonunda, başvurucunun hakkının
ihlal edildiğine ya da edilmediğine karar verilir. İhlal kararı verilmesi
hâlinde ihlalin ve sonuçlarının ortadan kaldırılması için yapılması gerekenlere
hükmedilir…”
16. Başvurucular, manevi tazminat talebinde bulunmuşlardır.
17. Somut olayda makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiği
sonucuna varılmıştır.
18. İhlal tespitiyle giderilemeyecek olan manevi zararları
karşılığında başvurucular Mehmet Yılmaz, Hemi Bağdaş,
Abdulvahap Bağdaş, Mustafa Küçükçay,
Hasan Çaylar, Mehmet Ali Ay, Abdulkerim Ay, Hamit Yabış, Sinan Kaya, Haci Kapçak,
Mehmet Kapçak ve Halil Bağdaş'a ayrı ayrı net 27.000
TL; başvurucu M. Eyyüp Ay'a net 9.000 TL;
başvurucular Celal Çaylar ve Kudret Çaylar'a ayrı
ayrı net 13.500 TL; başvurucular Mehmet Ay (T.C. Kimlik No:***********), İsmail
Ay,Edul Yılmaz, Ali Ay, Abdulkadir Ay, Arap Ay,
Mehmet Ay (T.C. Kimlik No: ***********) ve Güleser
Ay'a ise ayrı ayrı net 2.700 TLmanevi tazminat
ödenmesine karar verilmesi gerekir.
19. Dosyadaki belgelerden tespit edilen 206,10 TL harç ve 1.800
TL vekâlet ücretinden oluşan toplam 2.006,10 TL yargılama giderinin
başvuruculara müştereken ödenmesine karar verilmesi gerekir.
V. HÜKÜM
Açıklanan gerekçelerle;
A. Anayasa’nın 36. maddesinde güvence altına alınan makul sürede
yargılanma hakkının İHLAL EDİLDİĞİNE,
B. Başvurucular Mehmet Yılmaz, Hemi
Bağdaş, Abdulvahap Bağdaş, Mustafa Küçükçay, Hasan Çaylar, Mehmet Ali Ay, Abdulkerim
Ay, Hamit Yabış, Sinan Kaya, Haci
Kapçak, Mehmet Kapçak ve Halil Bağdaş'a ayrı ayrı net
27.000 TL; başvurucu M. Eyyüp Ay'a net 9.000 TL;
başvurucular Celal Çaylar ve Kudret Çaylar'a ayrı
ayrı net 13.500 TL; başvurucular Mehmet Ay (T.C. Kimlik No:***********), İsmail
Ay,Edul Yılmaz, Ali Ay, Abdulkadir Ay, Arap Ay,
Mehmet Ay (T.C. Kimlik No:***********) ve Güleser
Ay'a ise ayrı ayrı net 2.700 TL manevi tazminat ÖDENMESİNE, tazminata ilişkin
diğer taleplerin REDDİNE,
C. 206,10 TL harç ve 1.800 TL vekâlet ücretinden oluşan toplam
2.006,10 TL yargılama giderinin BAŞVURUCULARA MÜŞTEREKEN ÖDENMESİNE,
D. Ödemenin, kararın tebliğini takiben başvurucunun Maliye
Bakanlığına başvuru tarihinden itibaren dört ay içinde yapılmasına, ödemede
gecikme olması hâlinde bu sürenin sona erdiği tarihten ödeme tarihine kadar
geçen süre için yasal FAİZ UYGULANMASINA,
E. Kararın bir örneğinin Şanlıurfa Kadastro Mahkemesine (E.2013/24)
GÖNDERİLMESİNE,
F. Kararın bir örneğinin Adalet Bakanlığına GÖNDERİLMESİNE
12/4/2017 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.