I. BAŞVURUNUN KONUSU

1. Başvuru, yargı kararının uygulanmaması nedeniyle mülkiyet ve adil yargılanma haklarının; davanın uzun sürmesi nedeniyle de makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiği iddialarına ilişkindir.

II. BAŞVURU SÜRECİ

2. Başvuru 29/12/2014 tarihinde yapılmıştır.

3. Başvuru, başvuru formu ve eklerinin idari yönden yapılan ön incelemesinden sonra Komisyona sunulmuştur.

4. Komisyonca başvurunun kabul edilebilirlik incelemesinin Bölüm tarafından yapılmasına karar verilmiştir.

III. OLAY VE OLGULAR

5. Başvuru formu ve eklerinde ifade edildiği şekliyle ilgili olaylar özetle şöyledir:

6. Başvurucu, Yalova'nın Çiftlik köyü Kuruçeşme mevkiinde bulunan 3058 parsel sayılı A Blok 3. kat 23 numaralı bağımsız bölümün malikidir. Bu konut 17/8/1999 tarihinde yaşanan deprem nedeniyle hasar görmüştür.

7. Başvurucu, hizmet kusuruna dayalı olarak konutunda meydana gelen maddi zararın tazmini istemiyle Yalova Belediyesi (Belediye) ile Çevre ve Şehircilik Bakanlığı aleyhlerine Bursa 1. İdare Mahkemesinde 15/8/2000 tarihinde tam yargı davası açmıştır. Dava dilekçesinde 5.000 TL maddi tazminat talebinde bulunulmuştur.

8. Mahkeme 21/1/2001 tarihinde davayı süre aşımı yönünden reddetmiştir. Bu karar Danıştay Altıncı Dairesince bozulmuş, Mahkeme 5/10/2005 tarihinde ısrar kararı vermiştir. Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu 24/7/2007 tarihinde ısrar kararını bozmuştur.

9. Mahkeme 19/12/2012 tarihinde davanın kabulüne ve 5.000 TL tutarındaki maddi tazminatın davanın açıldığı tarihten itibaren kanuni faiziyle birlikte davalı idarelerce başvurucuya ödenmesine karar vermiştir.

10. Temyiz edilen karar Danıştay Altıncı Dairesi tarafından 4/2/2014 tarihinde onanmış, davalı Çevre ve Şehircilik Bakanlığının karar düzeltme talebi ise aynı Dairenin 10/11/2014 tarihli kararıyla reddedilmiştir.

11. Başvurucu, kararın uygulanması ve zararının giderilmesi talebiyle 30/9/2013 tarihinde Çevre ve Şehircilik Bakanlığına başvurmuş; talebine cevap verilmeyince Belediye ile Çevre ve Şehircilik Bakanlığı aleyhlerine 5/2/2014 tarihinde İstanbul 13. İcra Müdürlüğünde icra takibi başlatmıştır. İcra takibinde, 5.000 TL maddi tazminat ve 16.461,64 TL işlemiş faiz tutarlarına yargılama giderleri ile faizleri de eklenmekle birlikte toplam 23.799,19 TL talep edilmiştir.

12. Başvurucu 29/12/2014 tarihinde bireysel başvuruda bulunmuştur.

13. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı 26/9/2014 tarihinde icra dosyasına 5.559,38 TL ödeme yapıldığını bildirmiştir. Belediye de 29/4/2014 tarihinde icra dosyasına 11.889,60 TL tutarında bir ödeme yapmıştır.

IV. İLGİLİ HUKUK

14. Konu ile ilgili hukuk için bkz. Ferat Yüksel, B. No: 2014/13828, 12/9/2018, §§ 11-14.

V. İNCELEME VE GEREKÇE

15. Mahkemenin 28/11/2018 tarihinde yapmış olduğu toplantıda başvuru incelenip gereği düşünüldü:

A. Başvurucunun İddiaları

16. Başvurucu, alacağına ilişkin yargı kararının icra edilmemesi nedeniyle mülkiyet ve adil yargılanma haklarının; ayrıca söz konusu davanın uzun sürmesi nedeniyle de makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiğini ileri sürmüştür.

B. Değerlendirme

17. Bireysel başvurular sonrasında, 31/7/2018 tarihli ve 30495 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 25/7/2018 tarihli ve 7145 sayılı Kanun'un 20. maddesiyle 9/1/2013 tarihli ve 6384 sayılı Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine Yapılmış Bazı Başvuruların Tazminat Ödenmek Suretiyle Çözümüne Dair Kanun'a geçici madde eklenmiştir.

18. 6384 sayılı Kanun'a eklenen geçici maddeye göre yargılamaların uzun sürmesi ve yargı kararlarının geç veya eksik icra edilmesi ya da icra edilmemesi şikâyetiyle Anayasa Mahkemesine yapılan ve bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla Anayasa Mahkemesi önünde derdest olan bireysel başvuruların başvuru yollarının tüketilmemesi nedeniyle verilen kabul edilemezlik kararının tebliğinden itibaren üç ay içinde yapılacak müracaat üzerine Adalet Bakanlığı İnsan Hakları Tazminat Komisyonu Başkanlığı (Tazminat Komisyonu) tarafından incelenmesi öngörülmüştür.

19. Anayasa Mahkemesi, yargılamaların makul sürede sonuçlandırılmadığı ya da yargı kararlarının geç veya eksik icra edildiği yahut icra edilmediği iddiasıyla 31/7/2018 tarihinden önce gerçekleştirilen bireysel başvurulara ilişkin olarak Tazminat Komisyonuna başvuru imkânının getirilmesine ilişkin mevzuata önceki içtihadında yer vermiştir (Ferat Yüksel, §§ 11-14).

20. Ferat Yüksel kararında Anayasa Mahkemesi; yargılamaların makul sürede sonuçlandırılmadığı ya da yargı kararlarının geç veya eksik icra edildiği yahut icra edilmediği iddiasıyla 31/7/2018 tarihinden önce gerçekleştirilen bireysel başvurulara ilişkin olarak Tazminat Komisyonuna başvuru imkânının getirilmesine ilişkin yolu ulaşılabilir olma, başarı şansı sunma ve yeterli giderim sağlama kapasitesinin bulunup bulunmadığı yönlerinden inceleyerek bu yolun etkililiğini tartışmıştır (Ferat Yüksel, § 26).

21. Ferat Yüksel kararında özetle anılan başvuru yolunun kişileri mali külfet altına sokmaması ve başvuruda kolaylık sağlaması nedenleriyle ulaşılabilir olduğu, düzenleniş şekli itibarıyla ihlal iddialarına makul bir başarı şansı sunma kapasitesinden mahrum olmadığı, tazminat ödenmesine imkân tanıması ve/veya bu mümkün olmadığında başka türlü telafi olanakları sunması nedenleriyle potansiyel olarak yeterli giderim sağlama imkânına sahip olduğu hususunda değerlendirmelerde bulunulmuştur (Ferat Yüksel, §§ 27-34). Bu gerekçeler doğrultusunda Anayasa Mahkemesi, ilk bakışta ulaşılabilir olan ve ihlal iddialarıyla ilgilibaşarı şansı sunma ve yeterli giderim sağlama kapasitesi olduğu görülen Tazminat Komisyonuna başvuru yolu tüketilmeden yapılan başvurunun incelenmesinin bireysel başvurunun ikincil niteliği ile bağdaşmayacağı sonucuna vararak başvuru yollarının tüketilmemiş olması nedeniyle kabul edilemezlik kararı vermiştir (Ferat Yüksel, §§ 35, 36).

22. Mevcut başvuruda, söz konusu karardan ayrılmayı gerektiren bir durum bulunmamaktadır.

23. Açıklanan gerekçelerle başvurunun diğer kabul edilebilirlik koşulları yönünden incelenmeksizin başvuru yollarının tüketilmemesi nedeniyle kabul edilemez olduğuna karar verilmesi gerekir.

VI. HÜKÜM

Açıklanan gerekçelerle;

A. Mülkiyet ve adil yargılanma haklarının ihlal edildiğine ilişkin iddialarınbaşvuru yollarının tüketilmemesi nedeniyle KABUL EDİLEMEZ OLDUĞUNA,

B. Yargılama giderlerinin başvurucu üzerinde BIRAKILMASINA 28/11/2018 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.