TÜRKİYE CUMHURİYETİ
|
ANAYASA MAHKEMESİ
|
|
|
BİRİNCİ BÖLÜM
|
|
KARAR
|
|
ABDURRAHMAN KOÇHAN VE NAVAF KOÇHAN BAŞVURUSU
|
(Başvuru Numarası: 2014/7045)
|
|
Karar Tarihi: 7/6/2017
|
|
BİRİNCİ BÖLÜM
|
|
KARAR
|
|
Başkan
|
:
|
Burhan ÜSTÜN
|
Üyeler
|
:
|
Nuri
NECİPOĞLU
|
|
|
Kadir ÖZKAYA
|
|
|
Rıdvan GÜLEÇ
|
|
|
Yusuf Şevki
HAKYEMEZ
|
Raportör Yrd.
|
:
|
Gökçe
GÜLTEKİN
|
Başvurucular
|
:
|
1.
Abdurrahman KOÇHAN
|
|
:
|
2. Navaf KOÇHAN
|
I. BAŞVURUNUN KONUSU
1. Başvuru, makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiği
iddiasına ilişkindir.
II. BAŞVURU SÜRECİ
2. Başvuru 22/5/2014 tarihinde yapılmıştır.
3. Başvurular, başvuru formu ve eklerinin idari yönden yapılan
ön incelemesinden sonra Komisyona sunulmuştur.
4. Komisyonca başvurunun kabul edilebilir olduğuna, esas
incelemesinin Bölüm tarafından yapılmasına karar verilmiştir.
5. Başvuru belgelerinin bir örneği bilgi için Adalet Bakanlığına
gönderilmiştir.
III. OLAY VE OLGULAR
6. Başvuru formu ve eklerinde ifade edildiği şekliyle ilgili
olaylar özetle şöyledir:
7. 18/10/2008 tarihinde meydana gelen bir tartışma ile ilgili
olarak Kızıltepe Cumhuriyet Başsavcılığının 15/9/2010 tarihli iddianamesi ile
silahla tehdit, 10/7/1953 ve 6136 sayılı Ateşli Silahlar ve Bıçaklar ile Diğer
Aletler Hakkında Kanun'a muhalefet, silahla basit yaralama suçlarından
başvurucular hakkında kamu davası açılmıştır. Kızıltepe 1. Asliye Ceza
Mahkemesinin 29/3/2012 tarihli kararı ile başvurucu Abdurrahman Koçhan'ın silahla
tehdit ve 6136 sayılı Kanun'a muhalefet suçlarından hapis ve adli para
cezasıyla cezaladırılmasına ve cezanın ertelenmesine
-temyiz yolu açık olmak üzere- karar verilmiştir. Aynı kararla, başvurucu Navaf Koçhan'ın silahla basit yaralama suçundan adli para
cezasıyla cezalandırılmasına ve hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına
-itiraz yolu açık olmak üzere- karar verilmiştir. Başvurucu Navaf
Koçhan tarafından itiraz yoluna gidilmemiş ve karar kesinleşmiştir.
8. Başvurucu Abdurrahman Koçhan'ın temyizi üzerine hüküm,
Yargıtay 4. Ceza Dairesinin 28/9/2016 tarihli kararıyla düzeltilerek
onanmıştır.
IV. İNCELEME VE GEREKÇE
9. Mahkemenin 7/6/2017 tarihinde yapmış olduğu toplantıda
başvuru incelenip gereği düşünüldü:
10. Başvurucular makul sürede yargılanma hakkının ihlal
edildiğini ileri sürmüşlerdir.
A. Başvurucu Navaf Koçhan Yönünden
11. 30/3/2011 tarihli ve 6216
sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun’un
geçici 1. maddesinin (8) numaralı fıkrası uyarınca Anayasa Mahkemesinin zaman
bakımından yetkisinin başlangıcı 23/9/2012 tarihi olup bu tarihten sonra
kesinleşen nihai işlem ve kararlar aleyhine yapılan bireysel başvurular
incelenebilir (Zafer Öztürk, B.
No: 2012/51, 25/12/2012, § 17).
12. Somut olayda Kızıltepe 1. Asliye Ceza Mahkemesinin 29/3/2012
tarihli kararıyla başvurucunun adli para cezasıyla cezalandırılmasına ve hükmün
açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilmiştir Anılan karara itiraz
edilmemiş ve karar kesinleşmiştir. Başvuru konusu kararın 23/9/2012 tarihinden önce kesinleştiği
anlaşılmıştır.
13. Açıklanan gerekçelerle başvurunun bu kısmının diğer kabul
edilebilirlik koşulları yönünden incelenmeksizin zaman bakımından yetkisizlik nedeniyle kabul edilemez
olduğuna karar verilmesi gerekir.
B. Başvurucu Abdurrahman
Koçhan Yönünden
Esas Yönünden
14. Ceza yargılamasının süresi tespit edilirken sürenin
başlangıç tarihi olarak bir kişiye suç işlediği iddiasının yetkili makamlar
tarafından bildirildiği veya isnattan ilk olarak etkilendiği arama ve gözaltı
gibi birtakım tedbirlerin uygulandığı tarih; sürenin sona erdiği tarih olarak
suç isnadına ilişkin nihai kararın verildiği, yargılaması devam eden davalar
yönünden ise Anayasa Mahkemesinin makul sürede yargılanma hakkının ihlal
edildiğine ilişkin şikâyetle ilgili kararını verdiği tarih esas alınır (B.E., B. No: 2012/625, 9/1/2014, § 34)
15. Ceza yargılamasının süresinin makul olup olmadığı
değerlendirilirken yargılamanın karmaşıklığı ve kaç dereceli olduğu, tarafların
ve ilgili makamların yargılama sürecindeki tutumu ve başvurucunun yargılamanın
süratle sonuçlandırılmasındaki menfaatinin niteliği gibi hususlar dikkate
alınır (B.E., § 29).
16. Anılan ilkeler ve Anayasa Mahkemesinin benzer başvurularda
verdiği kararlar dikkate alındığında somut olayda yaklaşık sekiz yıllık
yargılama süresinin makul olmadığı sonucuna varmak gerekir.
17. Açıklanan gerekçelerle Anayasa’nın 36. maddesinde güvence
altına alınan makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiğine karar verilmesi
gerekir.
C. 6216 Sayılı Kanun'un
50. Maddesi Yönünden
18. 6216 sayılı Kanun’un 50. maddesinin (1) numaralı fıkrası
şöyledir:
“Esas inceleme sonunda, başvurucunun hakkının
ihlal edildiğine ya da edilmediğine karar verilir. İhlal kararı verilmesi
hâlinde ihlalin ve sonuçlarının ortadan kaldırılması için yapılması gerekenlere
hükmedilir…”
19. Başvurucu, manevi tazminat talebinde bulunmuştur.
20. Somut olayda makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiği
sonucuna varılmıştır.
21. İhlal tespitiyle giderilemeyecek olan manevi zararları
karşılığında başvurucuya net 8.400 TL manevi tazminat ödenmesine karar
verilmesi gerekir.
22. Dosyadaki belgelerden tespit edilen 206,10 TL harç ve 1.800
TL vekâlet ücretinden oluşan toplam 2.006,10 TL yargılama giderinin başvurucuya
ödenmesine karar verilmesi gerekir.
V. HÜKÜM
Açıklanan gerekçelerle;
A. Başvurucu Navaf Koçhan tarafından
ileri sürülen makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiğine ilişkin
iddianın zaman bakımından yetkisizlik
nedeniyle KABUL EDİLEMEZ
OLDUĞUNA,
B. Anayasa’nın 36. maddesinde güvence altına alınan makul sürede
yargılanma hakkının başvurucu Abdurrahman Koçhan yönünden İHLAL EDİLDİĞİNE,
C. Başvurucu Abdurrahman Koçhan'a net 8.400 TL manevi tazminat
ÖDENMESİNE, tazminata ilişkin diğer taleplerin REDDİNE,
D. 206,10 TL harçtan oluşan yargılama giderinin BAŞVURUCU
ABDURRAHMAN KOÇHAN'A ÖDENMESİNE,
E. Ödemenin, kararın tebliğini takiben başvurucuların Maliye
Bakanlığına başvuru tarihinden itibaren dört ay içinde yapılmasına, ödemede
gecikme olması hâlinde bu sürenin sona erdiği tarihten ödeme tarihine kadar
geçen süre için yasal FAİZ UYGULANMASINA,
F. Kararın bir örneğinin Kızıltepe 1. Asliye Ceza Mahkemesine
(E.2010/506, K.2012/271) GÖNDERİLMESİNE,
G. Kararın bir örneğinin Adalet Bakanlığına GÖNDERİLMESİNE
7/6/2017 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.