I. BAŞVURUNUN KONUSU

1. Başvuru, makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiği iddiasına ilişkindir.

II. BAŞVURU SÜRECİ

2. Başvurular 29/5/2014, 19/8/2014 ve 17/11/2014 tarihlerinde yapılmıştır.

3. Başvurular, başvuru formu ve eklerinin idari yönden yapılan ön incelemesinden sonra Komisyona sunulmuştur.

4. Komisyonca başvuruların kabul edilebilirlik incelemesinin Bölüm tarafından yapılmasına karar verilmiştir.

5. 2014/13505 ve 2014/17983 sayılı bireysel başvuru dosyaları konu yönünden hukuki irtibat nedeniyle 2014/7697 sayılı dosya üzerinde birleştirilmiştir.

6. Bölüm Başkanı tarafından başvurunun kabul edilebilirlik ve esas incelemesinin birlikte yapılmasına karar verilmiştir.

7. Başvuru belgelerinin bir örneği bilgi için Adalet Bakanlığına gönderilmiştir.

III. OLAY VE OLGULAR

8. Başvuru formu ve eklerinde ifade edildiği şekliyle ilgili olaylar özetle şöyledir:

9. Başvurucular İbrahim Savcı, Emine İlboğa, Zahra Düzgören, Ahmet Savcı, Zeynep Hazar, Hıdır Savcı, Zübeyde Yıldırım, Ayşe Hazar, Meryem Korhan ve Mehmet Savcı'nın babaları olan muris Halef Savcı ile başvurucular Mesut Sarıdağ,Şükran Sarıdağ, Türkan Sarıdağ, Cemil Sarıdağ, Musa Sarıdağ, Emine Kılıç ve Yüksel Sarıdağ'ın babaları, başvurucu Hıssa Sarıdağ'ın ise eşi olan muris Yusuf Sarıdağ'ın 21/7/1978 tarihinde Kızıltepe Kadastro Mahkemesinde açtıkları kadastro tespitine itiraz davası, anılan Mahkemenin kapatılmasıyla Mardin Kadastro Mahkemesine gönderilmiştir. Söz konusu dava, yerel Mahkeme aşamasında derdest durumdadır.

IV. İNCELEME VE GEREKÇE

10. Mahkemenin 22/3/2017 tarihinde yapmış olduğu toplantıda başvuru incelenip gereği düşünüldü:

11. Başvurucular, makul sürede yargılanma ve mülkiyet haklarının ihlal edildiğini ileri sürmüştür.

A. Kabul Edilebilirlik Yönünden

1. Başvurucular Halil Sarıdağ, İbrahim Sarıdağ, Nücüde Sarıdağ, Faruk Sarıdağ, Halime Balu, Zehra Sarıdağ, Ayşe Çınar, Sara Dönder, Hadice Sarıdağ, Mehmet Sarıdağ, Abdullah Sarıdağ, Meryem Sarıdağ, Mehmet Sarıdağ, Emine Sarıdağ ve Selman Sarıdağ Yönünden

12. 30/3/2011 tarihli ve 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun’un 47. maddesinin (3),48. maddesinin (1) ve (2) numaralı fıkraları uyarınca bireysel başvuruda,kamu gücünün neden olduğu iddia edilen ihlale dair olayların tarih sırasına göre özeti yapılmalı; bireysel başvuru kapsamındaki hakların ne şekilde ihlal edildiği ve buna ilişkin gerekçeler ve deliller açıklanmalıdır (Veli Özdemir, B. No: 2013/276, 9/1/2014, §§ 19, 20).

13.Somut olayda anılan başvurucular bireysel başvuru formlarında, şikâyet konusu yargılama sürecinde davacı olan Yusuf Sarıdağ ve Ali Sarıdağ'ın mirasçıları olduklarını ileri sürmelerine rağmen anılan şahısların mirasçıları olmadıkları, ayrıca sunulan belgelerden şikâyet konusu yargılama sürecine taraf olduklarının teyit edilemediği görüldüğünden söz konusu başvurucuların, ihlal iddiasına ilişkin delillerini sunma ve temel hak ve özgürlüğünün ihlal edildiğine ilişkin açıklamalarda bulunma yönündeki yükümlülüklerini yerine getirmedikleri, dolayısıyla ileri sürülen iddialarının kanıtlanamadığı sonucuna ulaşılmıştır.

14. Açıklanan nedenlerle başvurunun başvurucular Halil Sarıdağ, İbrahim Sarıdağ, Nücüde Sarıdağ, Faruk Sarıdağ, Halime Balu, Zehra Sarıdağ, Ayşe Çınar, Sara Dönder, Hadice Sarıdağ, Mehmet Sarıdağ, Abdullah Sarıdağ, Meryem Sarıdağ, Mehmet Sarıdağ, Emine Sarıdağ ve Selman Sarıdağ yönünden diğer kabul edilebilirlik koşulları bakımından incelenmeksizin açıkça dayanaktan yoksun olması nedeniyle kabul edilemez olduğuna karar verilmesi gerekir.

2. Diğer Başvurucular Yönünden

15. Diğer başvurucular yönünden açıkça dayanaktan yoksun olmadığı ve kabul edilemezliğine karar verilmesini gerektirecek başka bir neden de bulunmadığı anlaşılan makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiğine ilişkin iddianın kabul edilebilir olduğuna karar verilmesi gerekir.

B. Esas Yönünden

16. Medeni hak ve yükümlülüklerle ilgili uyuşmazlıklara ilişkin yargılamanın süresi tespit edilirken sürenin başlangıç tarihi olarak davanın ikame edildiği tarih; sürenin sona erdiği tarih olarak -çoğu zaman icra aşamasını da kapsayacak şekilde- yargılamanın sona erdiği, yargılaması devam eden davalar yönünden ise Anayasa Mahkemesinin makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiğine ilişkin şikâyetle ilgili kararını verdiği tarih esas alınır (Güher Ergun ve diğerleri, B. No: 2012/13, 2/7/2013, §§ 50, 52).

17. Başvuruya konu dava, başvurucuların murislerinden intikalle takip etmekte oldukları bir uyuşmazlık olup bu yönüyle makul süre değerlendirmesi bakımından dikkate alınacak sürenin başlangıç anı, mirasçının yargılamaya katıldığı an değil somut olayda muris açısından değerlendirmeye esas alınan sürenin başlangıç anıdır (Gülseren Gürdal ve diğerleri, B. No: 2013/1115, 5/12/2013, § 51).

18. Medeni hak ve yükümlülüklerle ilgili uyuşmazlıklara ilişkin yargılama süresinin makul olup olmadığı değerlendirilirken yargılamanın karmaşıklığı ve kaç dereceli olduğu, tarafların ve ilgili makamların yargılama sürecindeki tutumu ve başvurucunun yargılamanın süratle sonuçlandırılmasındaki menfaatinin niteliği gibi hususlar dikkate alınır (Güher Ergun ve diğerleri, §§ 41-45).

19. Anılan ilkeler ve Anayasa Mahkemesinin benzer başvurularda verdiği kararlar dikkate alındığında somut olayda yaklaşık 39 yıllık yargılama süresinin makul olmadığı sonucuna varmak gerekir.

20. Açıklanan gerekçelerle Anayasa’nın 36. maddesinde güvence altına alınan makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiğine karar verilmesi gerekir.

21. Başvurucular, uzun süren yargılama nedeniyle taşınmazlarını kullanamadıklarınıbelirterek Anayasa’nın 35. maddesinde tanımlanan mülkiyet haklarının da ihlal edildiğini iddia etmişlerse de başvurucuların makul sürede yargılanma haklarının ihlal edildiği yönünde yukarıda yer verilen tespitler ışığında mülkiyet haklarının ihlal edildiği yönündeki iddialarının ayrıca değerlendirilmesine gerek görülmemiştir.

C. 6216 Sayılı Kanun'un 50. Maddesi Yönünden

22. 6216 sayılı Kanun’un 50. maddesinin (1) numaralı fıkrası şöyledir:

“Esas inceleme sonunda, başvurucunun hakkının ihlal edildiğine ya da edilmediğine karar verilir. İhlal kararı verilmesi hâlinde ihlalin ve sonuçlarının ortadan kaldırılması için yapılması gerekenlere hükmedilir…”

23. Başvurucular, manevi tazminat talebinde bulunmuştur.

24. Somut olayda, makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiği sonucuna varılmıştır.

25. İhlal tespitiyle giderilemeyecek olan manevi zararları karşılığında -şikâyet konusu davadaki taraf sayısı, dava değeri ve başvurucular murislerinin tüm mirasçılarının sayısı da dikkate alındığında- başvurucular İbrahim Savcı, Emine İlboğa, Zahra Düzgören, Ahmet Savcı, Zeynep Hazar, Hıdır Savcı, Zübeyde Yıldırım, Ayşe Hazar, Meryem Korhan ve Mehmet Savcı'ya ayrı ayrı net 1.450 TL; başvurucular Mesut Sarıdağ,Şükran Sarıdağ, Türkan Sarıdağ, Cemil Sarıdağ, Musa Sarıdağ, Emine Kılıç, Yüksel Sarıdağ ve Hıssa Sarıdağ'a ise ayrı ayrı net 2.350 TL manevi tazminat ödenmesine karar verilmesi gerekir.

26. Dosyadaki belgelerden tespit edilen 206,10 TL harç bedelinin başvurucular İbrahim Savcı, Emine İlboğa, Zahra Düzgören, Ahmet Savcı, Zeynep Hazar, Hıdır Savcı, Zübeyde Yıldırım, Ayşe Hazar, Meryem Korhan ve Mehmet Savcı'ya müştereken; 206,10 TL harç bedelinin başvurucular Mesut Sarıdağ, Şükran Sarıdağ, Türkan Sarıdağ, Hıssa Sarıdağ ve Cemil Sarıdağ'a müştereken; yine 206,10 TL harç bedelinin Musa Sarıdağ, Emine Kılıç ve Yüksel Sarıdağ'a müştereken ödenmesine karar verilmesi gerekir.

27. Dosyadaki belgelerden tespit edilen 1.800 TL vekâlet ücretinin başvurucular İbrahim Savcı, Emine İlboğa, Zahra Düzgören, Ahmet Savcı, Zeynep Hazar, Hıdır Savcı, Zübeyde Yıldırım, Ayşe Hazar, Meryem Korhan, Mehmet Savcı, Mesut Sarıdağ, Şükran Sarıdağ, Türkan Sarıdağ, Hıssa Sarıdağ ve Cemil Sarıdağ'a müştereken; yine 1.800 TL vekâlet ücretinin başvurucular Musa Sarıdağ, Emine Kılıç ve Yüksel Sarıdağ'a müştereken ödenmesine karar verilmesi gerekir.

V. HÜKÜM

Açıklanan gerekçelerle;

A. 1. Başvurucular Halil Sarıdağ, İbrahim Sarıdağ, Nücüde Sarıdağ, Faruk Sarıdağ, Halime Balu, Zehra Sarıdağ, Ayşe Çınar, Sara Dönder, Hadice Sarıdağ, Mehmet Sarıdağ, Abdullah Sarıdağ, Meryem Sarıdağ, Mehmet Sarıdağ, Emine Sarıdağ ve Selman Sarıdağ yönünden başvurunun, açıkça dayanaktan yoksun olması nedeniyle KABUL EDİLEMEZ OLDUĞUNA,

 2. Diğer başvurucular yönünden makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiğine ilişkin iddianın KABUL EDİLEBİLİR OLDUĞUNA,

B. Diğer başvurucular yönünden Anayasa’nın 36. maddesinde güvence altına alınan makul sürede yargılanma hakkının İHLAL EDİLDİĞİNE,

C. Başvurucular İbrahim Savcı, Emine İlboğa, Zahra Düzgören, Ahmet Savcı, Zeynep Hazar, Hıdır Savcı, Zübeyde Yıldırım, Ayşe Hazar, Meryem Korhan ve Mehmet Savcı'ya ayrı ayrı net 1.450 TL; başvurucular Mesut Sarıdağ,Şükran Sarıdağ, Türkan Sarıdağ, Cemil Sarıdağ, Musa Sarıdağ, Emine Kılıç, Yüksel Sarıdağ ve Hıssa Sarıdağ'a ise ayrı ayrı net 2.350 TL manevi tazminat manevi tazminat ÖDENMESİNE, tazminata ilişkin diğer taleplerin REDDİNE,

D. 1. 206,10 TL harç bedelinin başvurucular İbrahim Savcı, Emine İlboğa, Zahra Düzgören, Ahmet Savcı, Zeynep Hazar, Hıdır Savcı, Zübeyde Yıldırım, Ayşe Hazar, Meryem Korhan ve Mehmet Savcı'ya müştereken; 206,10 TL harç bedelinin başvurucular Mesut Sarıdağ, Şükran Sarıdağ, Türkan Sarıdağ, Hıssa Sarıdağ ve Cemil Sarıdağ'a MÜŞTEREKEN; yine 206,10 TL harç bedelinin Musa Sarıdağ, Emine Kılıç ve Yüksel Sarıdağ'a MÜŞTEREKEN ÖDENMESİNE,

 2. 1.800 TL vekâlet ücretinin başvurucular İbrahim Savcı, Emine İlboğa, Zahra Düzgören, Ahmet Savcı, Zeynep Hazar, Hıdır Savcı, Zübeyde Yıldırım, Ayşe Hazar, Meryem Korhan, Mehmet Savcı, Mesut Sarıdağ, Şükran Sarıdağ, Türkan Sarıdağ, Hıssa Sarıdağ ve Cemil Sarıdağ'a MÜŞTEREKEN; yine 1.800 TL vekâlet ücretinin başvurucular Musa Sarıdağ, Emine Kılıç ve Yüksel Sarıdağ'a MÜŞTEREKEN ÖDENMESİNE,

E. Ödemenin, kararın tebliğini takiben başvurucunun Maliye Bakanlığına başvuru tarihinden itibaren dört ay içinde yapılmasına, ödemede gecikme olması hâlinde bu sürenin sona erdiği tarihten ödeme tarihine kadar geçen süre için yasal FAİZ UYGULANMASINA,

F. Kararın bir örneğinin Mardin Kadastro Mahkemesine (E.2013/71) GÖNDERİLMESİNE,

G. Kararın bir örneğinin Adalet Bakanlığına GÖNDERİLMESİNE 22/3/2017 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.