I. BAŞVURUNUN KONUSU

1. Başvuru, tam yargı davasında bilirkişinin belirlediği tazminat miktarının hukuki dayanak olmadan düşürülmesi nedeniyle adil yargılanma hakkının ihlal edildiği iddiasına ilişkindir.

II. BAŞVURU SÜRECİ

2. Başvuru 24/6/2015 tarihinde yapılmıştır.

3. Başvuru, başvuru formu ve eklerinin idari yönden yapılan ön incelemesinden sonra Komisyona sunulmuştur.

4. Komisyonca başvurunun kabul edilebilirlik incelemesinin Bölüm tarafından yapılmasına karar verilmiştir.

III. OLAY VE OLGULAR

5. Başvuru formu ve eklerinde ifade edildiği şekliyle olaylar özetle şöyledir:

6. Başvurucunun zorunlu askerlik görevini yerine getirmesi amacıyla yapılan son yoklamasında epilepsi hastası olduğu tespit edilmiştir.

7. Eskişehir Asker Hastanesi tarafından düzenlenen 22/11/2010 tarihli rapor uyarınca hakkında Epilepsi EEG normal sınırlarda, askerliğe elverişlidir kararı alınan başvurucu, Kasım 2011 celbinde Burdur 3. Piyade Eğitim Tugayına sevk edilerek zorunlu askerlik hizmetine başlamıştır.

8. 24/2/2012 tarihinde rahatsızlığını beyan etmesi üzerine revire sevk edilen başvurucu, tabur revirinde tedavi edilmiştir.

9. Başvurucu 26/3/2012 tarihinde epilepsi nöbeti geçirmiş ilk tedavisinin ardından bir müddet dinlendirilerek durumunun iyi olduğunu beyan etmesi üzerine motorlu intikal faaliyetine dâhil edilmiştir. İntikal sırasında ikinci kez nöbet geçiren başvurucunun durumu üstlerine bildirilmiştir. Tabur Komutanlığı tarafından Özalp Devlet Hastanesine sevk edilen başvurucu ilaç tedavisi görmüş ve bir süre dinlendirildikten sonra tabur revirine götürülerek müşahade altına alınmıştır. Tabur revirinde aynı gün içinde üçüncü kez nöbet geçiren başvurucu, Van Bölge Eğitim ve Araştırma Hastanesine sevk edilmiştir.

10. Başvurucu, Van Bölge ve Eğitim Araştırma Hastanesi bünyesinde beyin kanaması şüphesiyle ameliyat edilmiştir. Ameliyat sonrası yoğun bakıma alınan başvurucuya 30/3/2012 tarihli raporla epidural hemoraji epilepsi tanısı konularak bir ay yatak istirahati verilmiştir.

11. 16/4/2012 tarihinde Eskişehir Asker Hastanesine sevk edilen başvurucu hakkında 27/4/2012 tarihli rapor uyarınca kafatası ezici yaralanması tanısı ile askerliğe elverişli değildir kararı alınmıştır.

12. Başvurucu söz konusu rapor uyarınca terhis edilmesinin ardından 12/11/2012 tarihli dilekçesiyle, epilepsi rahatsızlığı bilinmesine karşın gerekli önlemlerin alınmaması nedeniyle askerlik görevi sırasında düşüp yaralandığını ve bu yaralanmada idarenin hizmet kusuru bulunduğunu belirterek maddi ve manevi zararlarının tazmini için Millî Savunma Bakanlığına başvuruda bulunmuştur.

13. Talep cevap verilmemek suretiyle zımnen reddedilmiştir.

14. Başvurucu zımnen ret üzerine uğradığını ileri sürdüğü 100.000 TL maddi ve 10.000 TL manevi zararın tazmini istemiyle Askeri Yüksek İdare Mahkemesi (AYİM) nezdinde tam yargı davası açmıştır.

15. AYİM İkinci Dairesi (Mahkeme) 17/12/2014 tarihinde kısmen kabul kısmen ret kararı vermiştir.

16. Kararda öncelikle yaralanma vakasının 26/3/2012 tarihinde intikal faaliyetlerine hazırlık sırasında doldur-boşalt yapılması için beklenirken meydana geldiği ve olayın oluşunda idarenin kusurunun bulunmadığı ancak zararlı sonuç ile askerî hizmet arasında illiyet bağı bulunduğu tespit edilmiştir. Zararın başvurucu üzerinde bırakılmayarak topluma yayılmasının hakkaniyet gereği olduğu belirtildikten sonra olayın oluş biçimi ve başvurucunun bünyesel durumu dikkate alınarak kusursuz sorumluluk ilkesi gereğince zararın karşılanması gerektiği vurgulanmıştır.Başvurucunun uğradığı iş gücü kaybı oranını belirlemek için yaptırılan bilirkişi incelemesi sonucu oluşan raporda uğranılan maddi zararın 29.182 TL olarak tespit edildiği belirtilmiştir. Ayrıca başvurucuya kamu kurumlarınca aylık bağlanmadığı veya yardım ödemesi yapılmadığı ifade edilmiştir. Başvurucunun zararı karşılanırken bünyesel durumunun da dikkate alınarak bilirkişi raporu doğrultusunda uygulama yapıldığı ve yaşanılan acı ve üzüntüyü karşılayabilmek amacıyla uygun miktarda manevi tazminata hükmedildiği hususlarının altı çizilmiştir. Sonuç olarak başvurucu lehine 20.000 TL maddi ve 5.000 TL manevi tazminata hükmedilmiş, fazlaya ilişkin istemin reddine karar verilmiştir.

17. Karar düzeltme istemi Mahkemenin 29/4/2015 tarihli hükmüyle reddedilmiştir.

18. Başvurucu nihai kararı 3/6/2015 tarihinde tebellüğ etmesinin ardından 24/6/2015 tarihinde bireysel başvuruda bulunmuştur.

IV. İNCELEME VE GEREKÇE

19. Mahkemenin 25/12/2018 tarihinde yapmış olduğu toplantıda başvuru incelenip gereği düşünüldü:

A. Başvurucunun İddiaları

20. Başvurucu; AYİM üyesi hâkimlerin başvurucunun sağlık durumu hakkında değerlendirme yapacak tıbbi bilgiye sahip olmadığını, bu nedenle bünyesel durum sebebiyle yapıldığı belirtilen indirimin hukuki dayanaktan yoksun olduğunu, keyfî karar verildiğini belirterek adil yargılanma hakkı ve eşitlik ilkesinin ihlal edildiğiniileri sürmektedir.

B. Değerlendirme

21. Anayasa Mahkemesi, olayların başvurucu tarafından yapılan hukuki nitelendirmesi ile bağlı olmayıp olay ve olguların hukuki tavsifini kendisi takdir eder (Tahir Canan, B. No: 2012/969, 18/9/2013, § 16). Şikâyetlerin özü mahkeme tarafından hukuka aykırı karar verildiği iddialarına yönelik olduğundan şikâyetin yargılamanın sonucu itibarıyla adil olmadığı iddiası kapsamında değerlendirilmesi uygun görülmüştür.

22. Anayasa’nın 148. maddesinin dördüncü fıkrasında, kanun yolunda gözetilmesi gereken hususlara ilişkin şikâyetlerin bireysel başvuruda incelenemeyeceği belirtilmiştir. Bu kapsamda ilke olarak mahkemeler önünde dava konusu yapılmış maddi olay ve olguların kanıtlanması, delillerin değerlendirilmesi, hukuk kurallarının yorumlanması ve uygulanması ileuyuşmazlıkla ilgili varılan sonucun adil olup olmaması bireysel başvurukonusu olamaz. Ancak bireysel başvuru kapsamındaki hak ve özgürlüklere müdahale teşkil eden, bariz takdir hatası veya açık bir keyfîlik içeren tespit ve sonuçlar bu kapsamda değildir (Ahmet Sağlam, B. No: 2013/3351, 18/9/2013, § 42).

23. Somut olayda iddia, savunma ve tüm dosya kapsamı incelenerek ilgili kısımları yukarıda belirtilen (bkz. § 16) gerekçe ile 17/12/2014 tarihinde hüküm kurulmuştur.

24. Yargılama sürecinde başvurucunun uğradığı maddi zararın tespiti amacıyla bilirkişi incelemesi yaptırılmış ve bilirkişinin ulaştığı miktar üzerinden takdiri bir düşüm yapılarak tazminata hükmedilmiştir. Kararın geneline bakıldığında mahkemenin bu belirlemeyi yaralanma olayının oluş biçimine, idarenin kusurlu olmamasına ve başvurucunun askerlik öncesinde de var olan rahatsızlığına dayandırdığı görülmektedir. Bu yorum ve değerlendirmeler, yukarıda anılan ilkeler (bkz. § 22) uyarınca uyuşmazlığı çözmekle görevli mahkemenin takdirinde olup bireysel başvuruda değerlendirmeye konu edilemeyecek niteliktedir.

25. Başvurucu tarafından ileri sürülen iddialar, delillerin değerlendirilmesi ve hukuk kurallarının yorumlanmasına ilişkin olup kararda bariz takdir hatası veya açık bir keyfîlik oluşturan bir durumun da bulunmadığı dikkate alındığında ihlal iddialarının kanun yolu şikâyeti niteliğinde olduğu anlaşılmaktadır.

26. Açıklanan gerekçelerle başvurunun kısmının diğer kabul edilebilirlik koşulları yönünden incelenmeksizin açıkça dayanaktan yoksun olması nedeniyle kabul edilemez olduğuna karar verilmesi gerekir..

V. HÜKÜM

Açıklanan gerekçelerle;

A. Adil yargılanma hakkının ihlal edildiğine ilişkin iddianın açıkça dayanaktan yoksun olması nedeniyle KABUL EDİLEMEZ OLDUĞUNA,

B. Yargılama giderlerinin başvurucu üzerinde BIRAKILMASINA 25/12/2018 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.