I. BAŞVURUNUN KONUSU

1. Başvuru, haksız olarak tutuklama kararı verilmesi ve tutukluluğun makul süreyi aşması nedenleriyle kişi hürriyeti ve güvenliği hakkının; eksik incelemeyle mahkûmiyet kararı verilmesi ve yargılamanın özel statülü mahkemece yapılması nedenleriyle adil yargılanma hakkının ihlal edildiği iddialarına ilişkindir.

II. BAŞVURU SÜRECİ

2. Başvurular 23/1/2015 tarihinde yapılmıştır.

3. Başvuru, başvuru formu ve eklerinin idari yönden yapılan ön incelemesinden sonra Komisyona sunulmuştur.

4. Komisyonca başvuruların kabul edilebilirlik incelemelerinin Bölüm tarafından yapılmasına karar verilmiştir.

5. 2015/1509, 2015/1781 numaralı bireysel başvuru dosyalarının aralarındaki hukuki bağlantı nedeniyle 2015/1781 numaralı bireysel başvuru dosyası ile birleştirilmesine; incelemenin 2015/1781 başvuru numaralı bireysel başvuru dosyası üzerinden yürütülmesine karar verilmiştir.

III. OLAY VE OLGULAR

6. Başvuru formu ve eklerinde ifade edildiği şekliyle ve Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi (UYAP) üzerinden ulaşılan bilgi ve belgelere göre ilgili olaylar özetle şöyledir:

7. İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığının (CMK 250. madde ile görevli) 15/9/2009 tarihli iddianamesiyle başvurucu Abdülselam Sultan hakkında terör örgütü üyesi olma isnadıyla, 24/1/2011 tarihli iddianamesiyle ise başvurucu Hakan Soytemiz hakkında terör örgütü üyesi olma ve resmî belgede sahtecilik isnatlarıyla kamu davaları açılmıştır. Anılan davalar, daha sonra İstanbul 9. Ağır Ceza Mahkemesi (CMK 250. madde ile görevli) (Mahkeme) nezdinde birleştirilmiştir.

8. Mahkemenin 2009/213 esasına kayıtlı yargılama neticesinde verilen 19/7/2013 tarihli kararla başvurucu Abdülselam Sultan'ın terör örgütüne yardım etme suçundan neticeten 3 yıl 1 ay 15 gün hapis cezasıyla, başvurucu Hakan Soytemiz'in ise terör örgütü üyesi olma suçundan neticeten 6 yıl 3 ay, resmî belgede sahtecilik suçundan ise neticeten 2 yıl 6 ay hapis cezasıyla cezalandırılmasına hükmedilmiştir.

9. Karar, Yargıtay 9. Ceza Dairesinin 22/12/2014 tarihli kararıyla başvurucu Hakan Soytemiz yönünden her iki suç açısından onanmış; başvurucu Abdülselam Sultan yönünden ise bozulmuştur.

10. Başvurucu Hakan Soytemiz nihai kararı 6/1/2015 tarihinde, başvurucu Abdülselam Sultan ise 24/12/2014 tarihinde öğrendiklerini beyan etmişlerdir.

11.Her iki bireysel başvuru 23/1/2015 tarihinde yapılmıştır.

12. Bireysel başvuru sonrasında, Yargıtay 9. Ceza Dairesinin 22/12/2014 tarihli Hakan Soytemiz yönünden her iki suç açısından verdiği onama kararına karşı Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığınca 12/3/2015 tarihinde itiraz yoluna başvurulmuştur. Yargıtay 16. Ceza Dairesi 30/4/2015 tarihli kararıyla Hakan Soytemiz hakkında her iki suç açısından verilen mahkûmiyet kararlarının onanmasına dair kararların kaldırılarak bozulmasına karar verildiği tespit edilmiştir.

13. Bozma kararları üzerine İstanbul 1. Ağır Ceza Mahkemesinin 2015/187 esasına kaydedilen yargılama neticesinde verilen 17/5/2017 tarihli kararla, başvurucu Abdülselam Sultan'ın terör örgütüne yardım etme suçundan neticeten 3 yıl 1 ay 15 gün hapis cezasıyla cezalandırılmasına; başvurucu Hakan Soytemiz'in ise terör örgütü üyesi olma suçundan beraatine, resmî belgede sahtecilik suçundan ise neticeten 1 yıl 8 ay hapis cezasıyla cezalandırılmasına, verilen kısa süreli hapsin ertelenmesine karar verildiği anlaşılmıştır. Anılan karar her iki başvurucunun müdafiine tefhim edilmiştir. Dosyanın Yargıtay nezdinde derdest olduğu görülmüştür.

IV. İNCELEME VE GEREKÇE

14. Mahkemenin 21/3/2018 tarihinde yapmış olduğu toplantıda başvuru incelenip gereği düşünüldü:

A. Başvurucuların İddiaları

15. Başvurucular, haksız olarak tutuklandıklarını, tutukluluklarının makul süreyi aştığını, lehe deliller toplanmadan haksız olarak mahkûm edildiklerini ve yargılamanın CMK 250. madde ile görevli mahkeme tarafından yapılması nedeniyle bağımsız ve tarafsız bir mahkeme tarafından yargılanmadıklarını ileri sürmüşlerdir.

B. Değerlendirme

16. 30/3/2011 tarihli ve 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun'un "Başvuru hakkının kötüye kullanılması" kenar başlıklı 51. maddesi şöyledir:

 "Bireysel başvuru hakkını açıkça kötüye kullandığı tespit edilen başvurucular aleyhine, yargılama giderlerinin dışında, ayrıca ikibin Türk Lirasından fazla olmamak üzere disiplin para cezasına hükmedilebilir."

17. Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü'nün (İçtüzük) "Başvuru hakkının kötüye kullanılması" kenar başlıklı 83. maddesi şöyledir:

 "Başvurucunun istismar edici, yanıltıcı ve benzeri nitelikteki davranışlarıyla bireysel başvuru hakkını açıkça kötüye kullandığının tespit edilmesi hâlinde başvuru reddedilir ve yargılama giderleri dışında, ilgilinin ikibin Türk Lirasından fazla olmamak üzere disiplin para cezasıyla cezalandırılmasına karar verilir."

18. İçtüzük'ün "Bireysel başvuru formu ve ekleri" kenar başlıklı 59. maddesinin (5) numaralı fıkrası şöyledir:

"Başvurucuların, adreslerinde veya başvuruyla ilgili koşullarda herhangi bir değişiklik meydana geldiğinde bunu Mahkemeye bildirmeleri zorunludur."

19. Anılan düzenlemelerde, genel olarak bir hakkın öngörüldüğü amaç dışında ve başkalarını zarara sokacak şekilde kullanılmasının hukuk düzenince himaye edilmeyeceğini ifade eden hakkın kötüye kullanılmasının bireysel başvuru alanında özel olarak ele alındığıaçıkça görülmektedir. Bu bağlamda bireysel başvuru usulünün amacına açıkça aykırı olan ve Anayasa Mahkemesinin başvuruyu gereği gibi değerlendirmesini engelleyen davranışların başvuru hakkının kötüye kullanılması olarak değerlendirilmesi mümkündür (S.Ö., B. No: 2013/7087, 18/9/2014, § 28; Mehmet Güven Ulusoy [GK], B. No: 2013/1013, 2/7/2015, § 31).

20. Bu kapsamda, başvurunun değerlendirilmesi sürecinde vuku bulan ve söz konusu değerlendirmeyi etkileyecek nitelikte yeni ve önemli gelişmeler hakkında Mahkemenin bilgilendirilmemesi suretiyle başvuru hakkında doğru bir kanaat oluşturulmasının engellenmesi durumunda başvuru hakkının kötüye kullanıldığı kabul edilebilecektir (S.Ö., § 29; Mehmet Güven Ulusoy, § 32).

21. Somut olayda, başvurucu Abdülselam Sultan tarafından bireysel başvuru formunda hakkındaki mahkûmiyet hükmünün Yargıtay 9. Ceza Dairesinin 22/12/2014 tarihli kararıyla onandığı bildirildiği hâlde, anılan hükmün Yargıtayca bozulduğu ve sonrasında İstanbul 1. Ağır Ceza Mahkemesinin 2015/187 esasına kayden başvurucunun yeniden mahkûmiyetine karar verildiği, dosyanın da Yargıtay incelemesinde olduğu (bkz. §§ 9, 13) görülmüştür.

22. Somut olayda, başvurucu Hakan Soytemiz hakkındaki her iki mahkûmiyet hükmünün onanmasına dair kararların Yargıtay 16. Ceza Dairesince kaldırıldığı, İstanbul 1. Ağır Ceza Mahkemesinin 2015/187 esasına kayden yapılan yargılama neticesinde başvurucu hakkında beraat ve verilen kısa süreli hapis cezasının ertelenmesine karar verildiği (bkz. §§ 12, 13) görülmüştür.

23. Başvurucular tarafından İçtüzük'ün 59. maddesinin (5) numaralı fıkrasında belirtilen yükümlülüğe açıkça aykırı olarak değinilen hususların hiçbirinden Anayasa Mahkemesinin bilgilendirilmediği anlaşılmıştır.

24. Bu itibarla başvuru sonrasında gerçekleşen ve başvurunun değerlendirilmesini etkileyecek nitelikteki bir konuda bilgi verilmeyerek Anayasa Mahkemesini yanıltıcı, öte yandan yeniden yargılamayla ilgili işlemlerin başlatılmasına yol açabilecek bir davranışın ortaya konduğu anlaşılmaktadır (Benzer yönde kararlar için bkz. Abdurrehman Uray, B. No: 2013/6140, 5/11/2014, § 38; S.Ö., § 29).

25. Açıklanan gerekçelerle başvurunun başvuru hakkının kötüye kullanılması nedeniyle reddine ve6216 sayılı Kanun'un 51. maddesi uyarınca her bir başvurucu hakkında takdiren 1.000 TL disiplin para cezasına hükmedilmesine karar verilmesi gerekir.

V. HÜKÜM

Açıklanan gerekçelerle;

A. Başvurunun başvuru hakkının kötüye kullanılması nedeniyle REDDİNE,

B. 6216 sayılı Kanun'un 51. maddesi uyarınca her bir başvurucunun 1.000 TL disiplin para cezasıyla CEZALANDIRILMASINA,

C. Yargılama giderlerinin başvurucular üzerinde BIRAKILMASINA 21/3/2018 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.