TÜRKİYE CUMHURİYETİ
|
ANAYASA MAHKEMESİ
|
|
|
BİRİNCİ BÖLÜM
|
|
KARAR
|
|
MEHMET KANDEMİR BAŞVURUSU
|
(Başvuru Numarası: 2016/1050)
|
|
Karar Tarihi: 8/2/2018
|
|
BİRİNCİ BÖLÜM
|
|
KARAR
|
|
Başkan
|
:
|
Burhan ÜSTÜN
|
Üyeler
|
:
|
Serruh KALELİ
|
|
|
Nuri NECİPOĞLU
|
|
|
Kadir ÖZKAYA
|
|
|
Rıdvan GÜLEÇ
|
Raportör
|
:
|
Akif YILDIRIM
|
Başvurucu
|
:
|
Mehmet KANDEMİR
|
Vekili
|
:
|
Av. Burcu KANDEMİR
|
I. BAŞVURUNUN
KONUSU
1. Başvuru, idari para cezasının iptali istemini
inceleyen hâkimliğin başvurucunun delil toplanması yönündeki taleplerini
dikkate almaması, böylelikle delillerin sunulması ve inceletilmesi noktasında
başvurucu aleyhine dezavantaj oluşturulması nedenleriyle adil yargılanma
hakkının ihlal edildiği iddiasına ilişkindir.
II. BAŞVURU
SÜRECİ
2. Başvuru 6/1/2016 tarihinde yapılmıştır.
3. Başvuru, başvuru formu ve eklerinin idari yönden
yapılan ön incelemesinden sonra Komisyona sunulmuştur.
4. Komisyonunca başvurunun kabul edilebilirlik
incelemesinin Bölüm tarafından yapılmasına karar verilmiştir.
III. OLAY VE
OLGULAR
5. Başvuru formu ve eklerinde ifade edildiği şekliyle
ilgili olaylar özetle şöyledir:
6. Başvurucu, avukatlık mesleğini icra etmektedir.
7. Çanakkale İl Emniyet Müdürlüğü Trafik Tescil Denetleme
Büro Amirliğince başvurucu hakkında 13/10/1983 tarihli ve 2918 sayılı
Karayolları Trafik Kanunu'nun 47/1-a maddesini ihlal ettiği gerekçesiyle 189 TL
idari para cezası kesilmiştir.
8. İdari para cezasına yapılan itiraz, Çanakkale Sulh
Ceza Hâkimliğince 23/10/2015 tarihinde kesin olarak reddedilmiştir.
9. Başvurucu, anılan karardan 7/12/2015 tarihinde
haberdar olmuş ve 6/1/2016 tarihinde bireysel başvuruda bulunmuştur.
10. Bireysel başvuru sonrasında Adalet Bakanlığının
23/3/2016 tarihli talebi üzerine Çanakkale Sulh Ceza Hâkimliğinin 23/10/2015
tarihli ve 2015/2288 Değişik İş sayılı kararına karşı kanun yararına bozma
yoluna gidilmiştir.
11. Anılan karar, Yargıtay 19. Ceza Dairesinin 22/05/2017
tarihli ve E.2016/5890, K.2017/4782 sayılı kararıyla bozulmuş; idari para
cezası kaldırılmıştır.
IV. İNCELEME VE
GEREKÇE
12. Mahkemenin 8/2/2018 tarihinde yapmış olduğu
toplantıda başvuru incelenip gereği düşünüldü:
A. Başvurucunun
İddiaları
13. Başvurucu; idari para cezasına itirazı inceleyen
Çanakkale Sulh Ceza Hâkimliğinin başta MOBESE kayıtları olmak üzere gerekli
delilleri toplamadığı, bu nedenle Anayasa'nın 36. maddesinde güvence altına
alınan adil yargılanma hakkının ihlal edildiğini ileri sürmüştür.
B. Değerlendirme
14. 30/3/2011 tarihli ve 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin
Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun'un "Başvuru hakkının
kötüye kullanılması" kenar başlıklı 51. maddesi şöyledir:
"Bireysel
başvuru hakkını açıkça kötüye kullandığı tespit edilen başvurucular aleyhine,
yargılama giderlerinin dışında, ayrıca ikibin Türk Lirasından fazla olmamak
üzere disiplin para cezasına hükmedilebilir."
15. Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü'nün (İçtüzük) "Başvuru
hakkının kötüye kullanılması" kenar başlıklı 83. maddesi şöyledir:
"Başvurucunun istismar edici, yanıltıcı ve benzeri nitelikteki
davranışlarıyla bireysel başvuru hakkını açıkça kötüye kullandığının tespit
edilmesi hâlinde başvuru reddedilir ve yargılama giderleri dışında, ilgilinin
ikibin Türk Lirasından fazla olmamak üzere disiplin para cezasıyla
cezalandırılmasına karar verilir."
16. İçtüzük'ün "Bireysel başvuru formu ve ekleri"
kenar başlıklı 59. maddesinin (5) numaralı fıkrası şöyledir:
"Başvurucuların, adreslerinde veya başvuruyla ilgili koşullarda
herhangi bir değişiklik meydana geldiğinde bunu Mahkemeye bildirmeleri
zorunludur."
17. Anılan düzenlemelerde, genel olarak bir hakkın
öngörüldüğü amaç dışında ve başkalarını zarara sokacak şekilde kullanılmasının
hukuk düzenince himaye edilmeyeceğini ifade eden hakkın kötüye kullanılmasının
bireysel başvuru alanında özel olarak ele alındığıaçıkça görülmektedir. Bu bağlamda
bireysel başvuru usulünün amacına açıkça aykırı olan ve Anayasa Mahkemesinin
başvuruyu gereği gibi değerlendirmesini engelleyen davranışların başvuru
hakkının kötüye kullanılması olarak değerlendirilmesi mümkündür (S.Ö.,
B. No: 2013/7087, 18/9/2014, § 28; Mehmet Güven Ulusoy [GK], B. No:
2013/1013, 2/7/2015, § 31).
18. Bu kapsamda başvurunun değerlendirilmesi sürecinde
vuku bulan ve söz konusu değerlendirmeyi etkileyecek nitelikte yeni ve önemli
gelişmeler hakkında Anayasa Mahkemesinin bilgilendirilmemesi suretiyle başvuru
hakkında doğru bir kanaat oluşturulmasının engellenmesi durumunda başvuru
hakkının kötüye kullanıldığı kabul edilebilecektir (S.Ö., § 29; Mehmet
Güven Ulusoy, § 32).
19. Somut olayda Anayasa Mahkemesinin incelemesini
tamamlamadan önce Yargıtay 19. Ceza Dairesi, başvuruya konu kararın bozulmasına
ve idari para cezasının kaldırılmasına karar vermiştir (bkz. § 11).
Başvurucuya, anılan Yargıtay kararı 18/8/2017 tarihinde tebliğ edilmiştir. Buna
karşın başvurucu, İçtüzük'ün 59. maddesinin (5) numaralı fıkrasında belirtilen
yükümlülüğe açıkça aykırı olarak bozma kararına dair herhangi bir bildirimde
bulunmamıştır.
20. Bu itibarla başvuru sonrasında gerçekleşen ve
başvurunun değerlendirilmesini etkileyecek nitelikteki bir konuda bilgi verilmeyerek
Anayasa Mahkemesini yanıltıcı, öte yandan yeniden yargılamayla ilgili
işlemlerin başlatılmasına yol açabilecek bir davranışın ortaya konduğu
anlaşılmaktadır (Benzer yöndeki bir karar için bkz. Ş.K., B. No:
2014/1312, 8/6/2017, §§ 17-24).
21. Açıklanan nedenlerle başvurunun başvuru hakkının
kötüye kullanılması nedeniyle reddine ve 6216 sayılı Kanun'un 51. maddesi
uyarınca başvurucu aleyhine takdiren 500 TL disiplin para cezasına
hükmedilmesine karar verilmesi gerekir.
V. HÜKÜM
Açıklanan gerekçelerle;
A. Başvurunun başvuru hakkının kötüye kullanılması
nedeniyle REDDİNE,
B. 6216 sayılı Kanun'un 51. maddesi uyarınca başvurucunun
500 TL disiplin para cezası ile CEZALANDIRILMASINA,
C. Yargılama giderlerinin başvurucu üzerinde
BIRAKILMASINA 8/2/2018 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.