I. BAŞVURUNUN KONUSU

1. Başvuru, tutuklu olan başvurucunun sağlık hizmetlerine erişim sağlayamaması nedeniyle kötü muamele yasağının ihlal edildiği iddiasına ilişkindir.

II. BAŞVURU SÜRECİ

2. Başvuru 11/2/2016 tarihinde yapılmıştır.

3. Başvuru, başvuru formu ve eklerinin idari yönden yapılan ön incelemesinden sonra Komisyona sunulmuştur.

4. Ceza infaz kurumunda tutuklu bulunan başvurucu, Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü’nün (İçtüzük) 73. maddesi uyarınca tedavisinin başladığı hastanede ya da başka bir tam teşekküllü hastanede yatarak tedavisinin başlatılması konusunda tedbir kararı verilmesini talep etmiştir.

5. Komisyonca tedbir talebinin ve başvurunun kabul edilebilirlik incelemesinin Bölüm tarafından yapılmasına karar verilmiştir.

6. Bireysel başvuru yapılan tarihte Ankara Cumhuriyet Başsavcılığına (Savcılık) müzekkere yazılmış, gelen cevap sonrasında Birinci Bölüm tarafından 16/2/2016 tarihinde başvurucunun sağlık durumuna uygun olarak tedavisinin sağlanması için gerekli tedbirlerin alınması yönünde tedbir kararı verilmiştir.

III. OLAY VE OLGULAR

7. Başvuru formu ve eklerinde ifade edildiği şekliyle ve Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi (UYAP) aracılığıyla erişilen bilgi ve belgeler çerçevesinde olaylar özetle şöyledir:

A. Genel Bilgiler

8. Başvurucu 16/9/2015 tarihinde güvenlik güçleriyle girdiği silahlı çatışma sonucu yaralanmış, anılan çatışmada bir güvenlik görevlisi hayatını kaybetmiştir.

9. Başvurucu ağır yaralı olarak kaldırıldığı Van'daki özel bir hastanede tedavi altına alınmış; gerçekleştirilen ameliyat sonucunda sol akciğerini ve dalağını tamamen, karaciğerini ve kalın bağırsağını kısmen kaybetmiştir.

10. Başvurucunun tedavisine Van Yüzüncü Yıl Tıp Fakültesi Hastanesinde (Tıp Fakültesi) devam edilmiş, tedavi gördüğü hastanede yapılan sorgusu neticesinde Van 2. Sulh Ceza Hâkimliğinin 28/10/2015 tarihli kararıyla devletin birliğini ve ülke bütünlüğünü bozma ve kişiyi yerine getirdiği kamu görevi nedeniyle kasten öldürme suçlarından tutuklanmıştır.

11. Tıp Fakültesinde yapılan muayene sonucunda başvurucunun sol akciğerinden sıvı akışı tespit edildiğinden stent takılması gerektiği değerlendirilmiştir. Söz konusu cerrahi işlemin Van'da yapılması mümkün olmadığından başvurucunun Ankara Atatürk Göğüs Hastalıkları ve Göğüs Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesine (Ankara Atatürk Hastanesi) sevk edilmesine karar verilmiştir.

12. Başvurucunun nakli Van Cumhuriyet Başsavcılığı aracılığıyla 14/12/2015 tarihinde gerçekleştirilmiş; başvurucu, Sincan 2 Numaralı F Tipi Yüksek Güvenlik Ceza İnfaz Kurumuna (Sincan İnfaz Kurumu) konulmuştur.

13. Başvurucu 13/1/2016 tarihinde Ankara Atatürk Hastanesinde muayene edilmiş ise de hastanede sadece tüberküloz hastası olan mahkûmların tedavisinin yapıldığı, bu nedenle başvurucunun Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesine (Ankara Numune Hastanesi) başvurması gerektiği gerekçesiyle tedavisi yapılmamıştır.

14. Ankara Numune Hastanesinde 20/1/2016 tarihinde muayene edilen başvurucu hakkında şu şekilde rapor düzenlenmiştir:

 “Hasta Ekim 2015’de ateşli silahla yaralanma nedeniyle Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Cerrahisi Kliniğinde sol prümonöktorm operasyonu geçirmiştir. Bu ameliyatın bir komplikasyonu olarak sol piyotoraks gelişmiştir. Hastanın Ankara Sanatoryum Hastanesinden taburcu olmadığı bildirilmiştir. Hastanın bu rahatsızlığının Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Cerrahisinde tedavi ve takibi yapılabileceğinden dolayı hastanın ameliyat olduğu merkeze gönderilmesi uygundur.”

15. Başvurucu vekilleri 25/1/2016 tarihinde Adalet Bakanlığı Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğüne (Genel Müdürlük), 2/2/2016 tarihinde ise Ankara Cumhuriyet Başsavcılığına başvurarak ceza infaz kurumunda kalma koşullarının uygun olup olmadığının tespiti için tam teşekkülü bir hastaneden sağlık kurulu raporu aldırılması ve acilen yatarak tedavisine başlanması talebinde bulunmuştur. Savcılık aynı tarihte başvurucunun acil olarak hastaneye sevkine ve tedavisinin yapılmasına karar vermiştir.

16. 4/2/2016 tarihinde tekrar Ankara Numune Hastanesine sevk edilen başvurucunun akciğer filmi çekilmiştir. Başvurucunun anlatımına göre muayene eden doktor; acil ameliyata ihtiyacının olmadığını, bu aşamada öncelikle ödemin kurutulması için antibiyotik tedavisi gerektiğini, tedavinin ise Van’da yapılabileceğini söylemiştir.

17. Başvurucu 8/2/2016 tarihinde tekrar Genel Müdürlükten Van’a naklini talep etmiştir.

18. Başvurucu 11/2/2016 tarihinde bireysel başvuruda bulunmuştur.

B. Tutulduğu Ceza İnfaz Kurumu Tarafından Gönderilen Belgeler

19. Sincan İnfaz Kurumunun 12/2/2016 tarihli yazısında başvurucunun sağlık durumu ve sunulan hizmetlerle ilgili bilgi verilmiştir. Yazının ilgili kısmı şu şekildedir:

"...Van Cumhuriyet Başsavcılığının 01/12/2015 gün ve 2015/11142 sayılı yazısı ile, Ankara Atatürk Göğüs Hastalıkları ve Göğüs Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesinde tetkik ve tedavisinin yapılması, tedavisi sonrasında ise geldiği ceza infaz kurumuna iadesi istenildiğinden, 14/12/2015 tarihinde 'misafir hükümlü/tutuklu' statüsünde Kurumumuz kayıtlarına alınarak Ankara Atatürk Göğüs Hastalıkları ve Göğüs Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesinde tetkik ve tedavilerine başlanıldığı, hastanenin sevki ile tedavisine Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi Göğüs Cerrahisi Polikliniğinde devam edildiği, yapılan tetkikler neticesinde, tutuklunun Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Cerrahisi Polikliniğinde 'sol Prümonöktorm operasyonu geçirdiği, bu ameliyatın bir komplikasyonu olarak göğsünde sol piyotoraks geliştiğinin' raporla tespit edildiği, hastanın bu rahatsızlığının tedavisinin Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Cerrahisi Polikliniğinde tedavi ve takibinin yapılabileceği, Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesinin 20/01/2016 tarihli sağlık durum raporu ile uygun görüldüğünden, tedavisi sonrası Kurumuna iade işlemlerinin başlatıldığı;

Adalet Bakanlığı Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğünün 29/01/2016 gün ve 57551099-207.06-E.605/12110 sayılı yazıları ekinde tutuklu avukatı Halil İbrahim Vargün'ün, tutuklunun 5275 Sayılı Kanunun 16 ncı maddesinin 3. fıkrası kapsamında infazın geri bırakılması ve tutuklunun Van F Tipi Yüksek Güvenlikli Ceza İnfaz Kurumuna sevkinden vazgeçilerek tam teşekküllü bir hastanede tedavisine devam olunması talebi üzerine, tutuklunun Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi sağlık kuruluna sevk planlamasının yapıldığı, ancak;

Tutuklunun 08/02/2016, 09/02/2016, 12/02/2016 tarihli dilekçeleri ile hastaneye gitmek istemediğini beyan ederek, bir an önce geldiği Kuruma iadesini talep ettiği, 11/02/2016 tarihinde alınan ifadesinde kendisine tedavi safahatı ve avukatının başvurusu hakkında bilgi verildiği, buna rağmen tutuklunun 'burada hiçbir hastaneye gitmek istemediğini, avukatları ile görüştüğünü ve taleplerinden haberdar olduğunu, acil olarak Van F Tipi Yüksek Güvenlikli Ceza İnfaz Kurumuna sevkini talep ettiğini' beyan ettiği;

Anlaşılmış olup;

Tutuklunun, getirildiği Van F Tipi Yüksek Güvenlikli Ceza İnfaz Kurumuna iade süreci devam etmektedir."

20. Sincan İnfaz Kurumunun yazısının ekinde başvurucunun 6/2/2016, 8/2/2016 ve 12/2/2016 tarihli dilekçe örnekleri bulunmaktadır. Başvurucu, dilekçelerinde Ankara'da tedavisinin yapılmayacağını anlaması sebebiyle Van'a acil olarak nakledilmesini talep etmiştir. Başvurucu 12/2/2016 tarihli dilekçesinde ise ayrıca hastaneye gitmek istemediğini de bildirmiştir.

21. Sincan İnfaz Kurumu 11/2/2016 tarihinde başvurucu vekillerinin 25/1/2016 tarihli Genel Müdürlüğe yazdığı talep dilekçesinin içeriği ve yapılacak işlemler hakkında bilgi vererek hastanelere sevk planlaması hakkında başvurucunun diyeceklerini sormuştur. Başvurucunun ifadesi şu şekildedir:

"Ben burada hiçbir hastaneye gitmek istemiyorum. Acilen sevkimin Van'a yapılmasını istiyorum. Ben avukatlarım ile zaten görüştüm. Avukatlarımın sevkimin durdurulmasına dair taleplerinden haberdarım. Avukatlarım da benim Van'a acilen gitmek istediğimi biliyorlar. Zaten bu dilekçeyi de ocak ayında vermişlerdi. Ben tedavimin Van'da yapılacağına inanıyorum. Başka bir çare olduğunu düşünmüyorum ve bir an önce acil olarak Van F Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumuna sevkimin gerçekleştirilmesini talep ediyorum."

22. İfadesinin alınması sonrasında Sincan İnfaz Kurumu tarafından 12/2/2016 tarihinde başvurucunun Van F Tipi Yüksek Güvenlikli Ceza İnfaz Kurumuna iadesine karar verilmiştir.

23. Anayasa Mahkemesinin tedbir kararı sonrasında başvurucunun 17/2/2016 tarihinde Ankara Numune Hastanesine sevki planlanmış fakat 17/2/2016 günü saat 07.30'da rahatsızlandığını beyan etmesi üzerine başvurucu, Sincan Dr. Nafiz Körez Devlet Hastanesine götürülmüştür. Söz konusu hastane tarafından yapılan muayene sonrasında başvurucu Ankara Numune Hastanesine sevk edilmiş ve tedavisine başlanmıştır.

24. Sincan İnfaz Kurumunun Savcılığa yazdığı 22/2/2016 tarihli başvurucu hakkındaki bilgilendirme yazısında şu ifadelere yer verilmiştir:

"...tutuklunun tedavi görmekte olduğu Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi yoğun bakım ünitesinden Ankara 29 Mayıs Devlet Hastanesi Yoğun Bakım Ünitesine sevki gerçekleşmiş daha sonra başka bir yoğun bakım ünitesine nakli esnasında fenalaşması üzerine Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Acil Servisine götürülerek müdahale edildiği, Saat:18:27' de tüm müdahalelere rağmen nabız ve ritm görülmediğinden eksitus kabul edildiği 19/02/2016 tarih ve 15268537 Başvuru numaralı Adli Rapor formundan anlaşılmış olup..."

25. UYAP üzerinden alınan nüfus kayıt örneğinden de başvurucunun 19/2/2016 tarihinde vefat ettiği görülmektedir.

IV. İNCELEME VE GEREKÇE

26. Mahkemenin 28/1/2021 tarihinde yapmış olduğu toplantıda başvuru incelenip gereği düşünüldü:

A. Başvurucunun İddiaları

27. Başvurucu, tedavi için nakledildiği Sincan İnfaz Kurumunda çeşitli hastanelere sevk edildiğini fakat hastanelerde etkili şekilde tedavisinin yapılmadığını, hayati tehlike arz eden ve sürekli kötüye giden durumuna rağmen yatarak tedavi olmak yerine infaz kurumu şartlarında tutulmaya devam edildiğini iddia etmiş; bu sebeplerle yaşam hakkı ve kötü muamele yasağının ihlal edildiğini ileri sürmüştür.

B. Değerlendirme

28. 30/3/2011 tarihli ve 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun'un "Bireysel başvuruların kabul edilebilirlik şartları ve incelenmesi" kenar başlıklı 48. maddesinin (5) numaralı fıkrası şöyledir:

"Kabul edilebilirlik şartları ve incelemesinin usul ve esasları ile ilgili diğer hususlar İçtüzükle düzenlenir."

29. İçtüzük'ün 80. maddesinin ilgili kısmı şöyledir:

"(1) Bölümler ya da Komisyonlarca yargılamanın her aşamasında aşağıdaki hâllerde düşme kararı verilebilir:

...

ç) Bölümler ya da Komisyonlarca saptanan herhangi bir başka gerekçeden ötürü, başvurunun incelenmesinin sürdürülmesini haklı kılan bir neden görülmemesi.

 (2) Bölümler ya da Komisyonlar; yukarıdaki fıkrada belirtilen nitelikteki bir başvuruyu, Anayasanın uygulanması ve yorumlanması veya temel hakların kapsamının ve sınırlarının belirlenmesi ya da insan haklarına saygının gerekli kıldığı hâllerde incelemeye devam edebilir."

30. Başvurucunun bireysel başvuru tarihinden sonra 19/2/2016 tarihinde yaşamını yitirdiği anlaşılmıştır. Başvurucunun ölümünden sonra başvuruya mirasçı olarak devam edilmek istendiğine dair bir talepte bulunulmadığı anlaşılmıştır. Başvurunun incelenmesinin sürdürülmesini haklı kılan bir neden bulunmamaktadır.

31. Açıklanan gerekçelerle başvurunun yapılmasından sonra başvurucunun ölümü nedeniyle düşme kararı verilmesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.

V. HÜKÜM

Açıklanan gerekçelerle;

A. Başvurunun başvurucunun ölümü nedeniyle DÜŞMESİNE,

B. Yargılama giderlerinin başvurucu üzerinde BIRAKILMASINA 28/1/2021 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.