TÜRKİYE CUMHURİYETİ
|
ANAYASA MAHKEMESİ
|
|
|
İKİNCİ BÖLÜM
|
|
KARAR
|
|
M. I. BAŞVURUSU
|
(Başvuru Numarası: 2017/5839)
|
|
Karar Tarihi: 10/5/2017
|
|
İKİNCİ BÖLÜM
|
|
KARAR
|
|
GİZLİLİK TALEBİ KABUL
Başkan
|
:
|
Engin
YILDIRIM
|
Üyeler
|
:
|
Serdar
ÖZGÜLDÜR
|
|
|
Osman Alifeyyaz PAKSÜT
|
|
|
Recep
KÖMÜRCÜ
|
|
|
M. Emin KUZ
|
Raportör
|
:
|
M. Serhat
MAHMUTOĞLU
|
Başvurucu
|
:
|
M. I.
|
Vekili
|
:
|
Av.
Abdulhalim YILMAZ
|
I. BAŞVURUNUN KONUSU
1. Başvuru, öldürülme veya kötü muameleye maruz kalma riski
bulunan ülkeye sınır dışı edilme kararı verilmesi nedeniyle kötü muamele
yasağının; idari gözetim altında tutulma nedeniyle kişi hürriyeti ve güvenliği
hakkının ihlal edildiği iddialarına ilişkindir.
II. BAŞVURU SÜRECİ
2. Başvuru 9/2/2017 tarihinde yapılmıştır.
3. Başvurucu, Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü’nün
(İçtüzük) 73. maddesi uyarınca sınır dışı işleminin yürütmesinin tedbiren durdurulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
4. İkinci Bölüm İkinci Komisyonunca tedbir talebinin Bölüm
tarafından karara bağlanması gerekli görüldüğünden İçtüzük'ün
73. maddesinin (2) numaralı fıkrası uyarınca başvurunun kabul edilebilirlik
incelemesinin Bölüm tarafından yapılmasına karar verilmiştir.
5. Bölüm tarafından 9/2/2017 tarihinde tedbir talebinin kabulüne
ve sınır dışı işleminin durdurulmasına karar verilmiştir.
6. Başvurucu tarafından 15/3/2017 tarihinde başvurudan feragat
edilmiştir.
III. OLAY VE OLGULAR
7. Başvuru formu ve eklerinde ifade edildiği şekliyle ilgili olaylar
özetle şöyledir:
8. Başvurucu, 1986 doğumlu olup Suriye vatandaşıdır.
9. Başvurucu, 2013 yılında yasal yollardan Türkiye'ye giriş
yapmıştır.
10. Başvurucu, ikamet ettiği İstanbul ilinde "tercüman ve
rehber" olarak çalışmaktadır.
11. İstanbul Valiliği İl Göç İdaresi Müdürlüğünün 20/1/2017
tarihli kararıyla, İstanbul Atatürk Havalimanı'nda yolcu karşılamak amacıyla
bulunan başvurucunun kamu güvenliği açısından tehdit oluşturduğu gerekçesiyle
idari gözetim altına alınmasına ve sınır dışı edilmesine karar verilmiştir.
12. Başvurucu, idare mahkemesinde sınır dışı kararının iptali
için açtığı davanın kararın uygulanmasını kendiliğinden durdurmadığını
belirterek 9/2/2017 tarihindebireysel başvuruda
bulunmuştur.
13. Başvurucu 15/3/2017 tarihli (el yazısıyla kaleme aldığı)
dilekçesiyle Lübnan'a gitmek istediğini ve bu nedenle bireysel başvurusundan
feragat ettiğini belirtmiştir.
14. Göç İdaresi tarafından Anayasa Mahkemesine gönderilen
15/3/2017 tarihli yazıda da başvurucunun talebi doğrultusunda Lübnan'a sınır
dışı edileceğinin kendisine bildirildiği anlaşılmıştır.
IV. İNCELEME VE GEREKÇE
15. Mahkemenin 10/5/2017 tarihinde yapmış olduğu toplantıda
başvuru incelenip gereği düşünüldü:
A. Başvurucunun İddiaları
16. Başvurucu, sınır dışı edilmesi hâlinde ülkesi Suriye'de
yaşamı ile maddi ve manevi varlığının tehlikeye düşebileceğini, haksız olarak
idari gözetim altında tutulduğunu belirterek yaşam hakkı, kötü muamele yasağı
ile kişi hürriyeti ve güvenliği hakkının ihlal edileceğini ileri sürmüş; adli
yardım, kamuya açık belgelerde kimliğinin gizli tutulması, sınır dışı işleminin
durdurulması ve idari gözetim kararının kaldırılması taleplerinde bulunmuştur.
B. Değerlendirme
1. Adli Yardım Talebi
17. Anayasa Mahkemesinin Mehmet
Şerif Ay (B. No: 2012/1181, 17/9/2013) kararında belirtilen ilkeler
dikkate alınarak, geçimini önemli ölçüde güçleştirmeksizin yargılama
giderlerini ödeme gücünden yoksun olduğu anlaşılan başvurucunun açıkça
dayanaktan yoksun olmayan adli yardım talebinin kabulüne karar verilmesi
gerekir.
2. Sınır Dışı İşlemi
18. 30/3/2011 tarihli ve 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin
Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun'un “Kararlar” kenar başlıklı 50. maddesinin (5) numaralı fıkrası
şöyledir:
“Davadan
feragat hâlinde, düşme kararı verilir.”
19. İçtüzük'ün “Düşme kararı” kenar başlıklı 80.
maddesinin (1) numaralı fıkrasının ilgili kısmı ve (2) numaralı fıkrası
şöyledir:
“(1) Bölümler ya da
komisyonlarca yargılamanın her aşamasında aşağıdaki hallerde düşme kararı verilebilir:
a) Başvurucunun davadan açıkça feragat etmesi
…
(2) Bölümler ya da Komisyonlar; yukarıdaki
fıkrada belirtilen nitelikteki bir başvuruyu, Anayasanın uygulanması ve
yorumlanması veya temel hakların kapsamının ve sınırlarının belirlenmesi ya da
insan haklarına saygının gerekli kıldığı hâllerde incelemeye devam
edebilir."
20. Başvurucu 15/3/2017 tarihinde, Anayasa Mahkemesine yaptığı
bireysel başvurudan Lübnan'a gitmek istediğini belirterek feragat etmiştir.
Nitekim Göç İdaresi de başvurucunun talebi doğrultusunda Lübnan'a sınır dışı
edileceğini belirtmiştir. Somut olayda başvurudan feragat edilmesine rağmen
başvurunun incelenmesinin sürdürülmesini haklı kılan bir neden de
bulunmamaktadır.
21. Açıklanan nedenlerle başvurucunun başvurudan feragat ettiği
anlaşıldığından başvurunun kabul edilebilirlik şartları yönünden
incelenmeksizin feragat nedeniyle
düşmesine karar verilmesi gerekir.
V. HÜKÜM
Açıklanan gerekçelerle,
A. Adli yardım talebinin KABULÜNE,
B. Başvurucunun kamuya açık belgelerde kimliğinin gizli
tutulması talebinin KABULÜNE,
C. Başvurunun feragat
nedeniyle DÜŞMESİNE,
D. 9/2/2017 tarihli kararla uygulanan tedbirin
SONLANDIRILMASINA,
E. Yargılama giderlerinin tahsilinin başvurucunun mağduriyetine
neden olacağı anlaşılmakla 12/1/2011 tarihli ve 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri
Kanunu’nun 339. maddesinin (2) numaralı fıkrası uyarınca başvurucunun yargılama
giderlerini ödemekten TAMAMEN MUAF TUTULMASINA,
F. Kararın bir örneğinin İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi Genel
Müdürlüğüne GÖNDERİLMESİNE 10/5/2017 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.