TÜRKİYE CUMHURİYETİ
ANAYASA MAHKEMESİ
BİRİNCİ BÖLÜM
KARAR
MEHMET KADRİ TURAN VE ÜMİT TURAN BAŞVURUSU
(Başvuru Numarası: 2018/38096)
Karar Tarihi: 29/6/2022
Başkan
:
Hasan Tahsin GÖKCAN
Üyeler
Muammer TOPAL
Yusuf Şevki HAKYEMEZ
Selahaddin MENTEŞ
İrfan FİDAN
Raportör
Ayhan KILIÇ
Başvurucular
1. Mehmet Kadri TURAN
2. Ümit TURAN
Başvurucular Vekili
Av. Fadıl YILDIZ
I. BAŞVURUNUN KONUSU
1. Başvuru, yargılamanın uzun sürmesi nedeniyle makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiği iddiasına ilişkindir.
II. BAŞVURU SÜRECİ
2. Başvuru 20/12/2018 tarihinde yapılmıştır. Komisyonca başvurunun kabul edilebilirlik incelemesinin Bölüm tarafından yapılmasına karar verilmiştir.
III. OLAY VE OLGULAR
3. Başvuru formu ve eklerinde ifade edildiği şekliyle ilgili olaylar özetle şöyledir:
4. Başvuru formunda başvurucuların murisi olduğu öne sürülen H.T.nin tarafı olduğu ve 16/3/1955 yılında Mazıdağı Asliye Hukuk Mahkemesinde açılan tapu iptali ve tescil davasında yargılama Derik Kadastro Mahkemesinde derdesttir.
IV. İNCELEME VE GEREKÇE
5. Anayasa Mahkemesinin 29/6/2022 tarihinde yapmış olduğu toplantıda başvuru incelenip gereği düşünüldü:
A. Başvurucuların İddiaları
6. Başvurucular, yargılamanın makul süre içinde tamamlanmaması nedeniyle makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiğini ileri sürmüştür. Başvurucular ayrıca davanın uzaması sebebiyle mülkleri üzerinde tasarrufta bulunamadıklarını, bu nedenle mülkiyet hakkının da ihlal edildiğini iddia etmiştir.
B. Değerlendirme
7. 30/3/2011 tarihli ve 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun'un "Bireysel başvuru hakkına sahip olanlar" kenar başlıklı 46. maddesinin (1) numaralı fıkrası ile (2) numaralı fıkrasının ikinci cümlesi şöyledir:
"(1) Bireysel başvuru ancak ihlale yol açtığı ileri sürülen işlem, eylem ya da ihmal nedeniyle güncel ve kişisel bir hakkı doğrudan etkilenenler tarafından yapılabilir.
(2)...Özel hukuk tüzel kişileri sadece tüzel kişiliğe ait haklarının ihlal edildiği gerekçesiyle bireysel başvuruda bulunabilir."
8. 6216 sayılı Kanun’un 46. maddesinin (1) numaralı fıkrası uyarınca bireysel başvuru ancak ihlale yol açtığı ileri sürülen işlem, eylem ya da ihmal nedeniyle güncel ve kişisel bir hakkı doğrudan etkilenenler tarafından yapılabilir.
9. Buna göre bir kişinin Anayasa Mahkemesine bireysel başvuruda bulunabilmesi için üç temel ön koşulun birlikte bulunması gerekmektedir. Bunlar, başvuruya konu edilen kamu gücü eylem veya işleminden ya da ihmalinden başvurucunun güncel bir hakkı nedeniyle kişisel olarak ve doğrudan etkilenmesidir. Bu çerçevede ortaya çıkan sonuç nedeniyle başvurucunun mağdur olduğunu ileri sürmesi gerekir (Onur Doğanay, B. No: 2013/1977, 9/1/2014, § 42).
10. Somut olayda başvurucular, yargılamanın tarafı olan H.T.nin mirasçıları olduğunu ileri sürmüştür. Başvuru formuyla birlikte ibraz edilen Mazıdağı Tapulama Mahkemesinin 20/5/1987 tarihli kararından H.T.nin davanın tarafı olduğu anlaşılmıştır. Ancak başvurucuların H.T.nin mirasçıları olduğuna dair bir belge başvuru dosyasına ibraz edilmemiştir. Ayrıca başvurucuların bireysel başvuruya konu davaya taraf olduğunu gösteren bir belge de başvuru formuna eklenmemiştir. Bu durumda başvurucuların mağdur statüsünün bulunduğunu ortaya koyamadıkları kanaatine varılmıştır.
11. Açıklanan gerekçelerle başvurunun diğer kabul edilebilirlik şartları yönünden incelenmeksizin kişi yönünden yetkisizlik nedeniyle kabul edilemez olduğuna karar verilmesi gerekir.
V. HÜKÜM
Açıklanan gerekçelerle;
A. Başvurunun kişi bakımından yetkisizlik nedeniyle KABUL EDİLEMEZ OLDUĞUNA,
B. Yargılama giderlerinin başvurucuların üzerinde BIRAKILMASINA 29/6/2022 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.