TÜRKİYE CUMHURİYETİ
ANAYASA MAHKEMESİ
İKİNCİ BÖLÜM
KARAR
BİLGİ ÇETİN VE MUHİTTİN YÖRÜKOĞLU BAŞVURUSU
(Başvuru Numarası: 2020/32423)
Karar Tarihi: 19/11/2025
Başkan
:
Basri BAĞCI
Üyeler
Engin YILDIRIM
Yıldız SEFERİNOĞLU
Kenan YAŞAR
Metin KIRATLI
Raportör
Ayça GANİDAĞLI DEMİRCİ
Başvurucular
1. Bilgi ÇETİN
2. Muhittin YÖRÜKOĞLU
I. BAŞVURUNUN ÖZETİ
1. Başvuru, vesayet altında bulunan kişi adına araç alınması için izin verilmesi talebinin reddedilmesi nedeniyle mülkiyet hakkının ihlal edildiği iddiasına ilişkindir.
2. Karşıyaka 3. Sulh Hukuk Mahkemesi (Mahkeme) 20/11/2018 tarihinde başvurucu Muhittin Yörükoğlu'nun kısıtlanmasına ve Bilgi Çetin'in vasi olarak atanmasına karar vermiştir.
3. Başvurucu vasisi 11/1/2019 tarihinde kısıtlının ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla kısıtlı adına araç almak için izin ve yetki verilmesini talep etmiştir.
4. Mahkeme 11/1/2019 tarihinde talebi reddetmiştir. Kararın gerekçesinde; ileride doğabilecek kaza ve diğer olumsuzluklarda vasinin, ruhsat sahibi olarak zarara uğrayacağı ve bazı sorumluluklar altına girebileceğine değinilmiştir. Başvurucu vasisi karara itiraz etmiştir. Karşıyaka 1. Asliye Hukuk Mahkemesi 1/2/2019 tarihinde itirazı reddetmiştir.
5. Başvurucu vasisi 4/9/2020 tarihinde tekrar başvurucu kısıtlının ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla kısıtlı adına araç almak için izin ve yetki verilmesini talep etmiştir. Mahkeme 7/9/2020 tarihinde aynı talep ile ilgili daha önce başvuruda bulunulduğu ve talebin reddine karar verildiği gerekçesiyle hüküm kurulmasına yer olmadığına kesin olarak karar vermiştir.
6. Başvurucular, nihai hükmü 9/9/2020 tarihinde öğrendikten sonra 7/10/2020 tarihinde bireysel başvuruda bulunmuştur. Başvurucu Muhittin Yörükoğlu 11/1/2023 tarihinde vefat etmiştir. Aynı zamanda vasi olan Bilgi Çetin, başvurucunun tek mirasçısı olarak 16/7/2025 tarihinde bireysel başvuruya mirasçı sıfatıyla devam edeceğini bildirmiştir.
7. Başvurunun kabul edilebilirlik incelemesinin Bölüm tarafından yapılmasına karar verilmiştir.
II. DEĞERLENDİRME
8. Başvurucu vasisi, kısıtlı adına yeni bir araç alımı talebinin gerekçesiz olarak reddedildiğini iddia etmiştir. Özel Tüketim Vergisi istisnası çerçevesinde kısıtlıyı borçlandırmadan kısıtlının ihtiyaçlarını karşılamak üzere araç satın alınmasını talep ettiğini, karşılıksız kazandırmaya konu araç yönünden kısıtlının Anayasa'nın 35. maddesi anlamında korunması gereken menfaatinin bulunduğunu belirtmiştir. Başvurucu vasisi, satın alınacak aracın kullanılması sırasında üçüncü kişilere verilecek zarardan ve diğer olumsuzluklardan ruhsat sahibi olarak vasinin sorumlu olabileceğine ilişkin mahkeme gerekçesinin yerinde olmadığını, "diğer olumsuzluklardan" kastedilenin açık olmadığını kaydetmiştir. Başvurucu vasisi bu gerekçelerle mülkiyet hakkı ve adil yargılanma hakkının ihlal edildiğini ileri sürmüştür.
9. Başvurucu Muhittin Yörükoğlu başvurunun incelenmesi sırasında 11/1/2023 tarihinde vefat etmiş, mirasçısı Bilgi Çetin başvuruya devam etmek istediğini bildirmiştir.
10. Anayasa Mahkemesi olay ve olguları somut başvuru ile benzer nitelikte olan Aynur Bakırcı ([1. B.], B. No: 2016/935, 24/10/2019) kararında uygulanacak anayasal ilkeleri belirlemiştir. Bu çerçevede somut olayda ihlal iddiasına konu olaylardan hak ve menfaatinin menfi yönde etkilendiği belirtilen kısıtlı Muhittin Yörükoğlu'nun bireysel başvuru incelemesi sırasında vefatı üzerine başvurunun incelenmesinin sürdürülmesini haklı kılan bir nedenin bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Bu doğrultuda başvurunun düşmesine karar verilmesi gerekir.
III. HÜKÜM
Açıklanan gerekçelerle;
A. Başvurunun başvurucu Muhittin Yörükoğlu'nun ölümü nedeniyle DÜŞMESİNE,
B. Yargılama giderlerinin başvurucular üzerinde BIRAKILMASINA 19/11/2025 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.