I. BAŞVURUNUN ÖZETİ

1. Başvuru, ceza davasında başvurucunun (sanığın) hazır bulunma talebi reddedilerek ses ve görüntü aktarımı suretiyle duruşmaya uzaktan katılımının sağlanması nedeniyle adil yargılanma hakkının ihlal edildiği iddiasına ilişkindir.

2. Konya Cumhuriyet Başsavcılığının iddianamesi ile başvurucu hakkında Fetullahçı Terör Örgütü/Paralel Devlet Yapılanması (FETÖ/PDY) silahlı terör örgütüne üye olma suçundan kamu davası açılmıştır. Konya 2. Ağır Ceza Mahkemesince (Mahkeme) görülen duruşma dört celse sürmüş, başvurucu celselerin tamamına Ses ve Görüntü Bilişim Sistemi (SEGBİS) vasıtası ile katılmıştır. Mahkeme, başvurucunun silahlı terör örgütü üyeliği suçundan hapis cezasıyla cezalandırılmasına karar vermiştir.

3. Başvurucunun, istinaf talebinin esastan reddi üzerine yaptığı temyiz başvurusunda (Kapatılan) Yargıtay 16. Ceza Dairesi hükmün bozulmasına karar vermiştir. Bozma sonrası tek celsede sonlandırılan duruşmada başvurucunun tekrar silahlı terör örgütü üyeliği suçundan hapis cezasıyla cezalandırılmasına karar verilmiştir. Başvurucu mahkûmiyet kararının verildiği bu celseye de SEGBİS vasıtasıyla katılmıştır.

4. Başvurucu, gerekçeli temyiz dilekçesinde -diğerlerinin yanı sıra- bozma sonrası yapılacak duruşmalarda bizzat hazır bulunarak savunma yapma talebini celse arasında (5/11/2019 tarihli dilekçesi ile) Mahkemeye ilettiği hâlde talebi hakkında herhangi bir değerlendirmede bulunulmadan duruşmaya SEGBİS vasıtasıyla katılmak zorunda bırakılması nedeniyle savunma hakkının kısıtlandığını belirtmiştir. Hüküm, kanun yolu denetiminden geçerek kesinleşmiştir.

5. Başvurucu, nihai kararı 5/11/2020 tarihinde öğrenmiş, 11/11/2020 tarihinde bireysel başvuruda bulunmuştur.

6. Komisyon; adli yardım talebinin kabulüne, duruşmada hazır bulunma hakkı dışındaki şikâyetlerin kabul edilemez olduğuna, anılan hakka ilişkin şikâyetlerin kabul edilebilirlik incelemesinin Bölüm tarafından yapılmasına karar vermiştir.

7. Başvuru formu ve ekleri incelendiğinde başvuruya dayanak yapılan belgelerde eksiklik bulunduğunun tespit edilmesi üzerine başvurucu vekilinden bu eksikliğin giderilmesi talep edilmiştir. Eksiklik giderim talep yazısında, başvurucunun huzurda (fiziken) dinlenilmesine ilişkin olarak Mahkemeye sunduğu 5/11/2019 tarihli dilekçenin Anayasa Mahkemesine gönderilmesi istenilmiştir. Söz konusu belge, Anayasa Mahkemesine gönderilmemiştir.

8. Ulusal Elektronik Tebligat Sistemi (UETS) üzerinden başvurucu vekiline gönderilen eksikliğe ilişkin bildirim 31/1/2023 tarihinde tebliğ edilmiştir.

II. DEĞERLENDİRME

9. Başvurucu, duruşmalara bizzat katılamaması nedeniyle savunma hakkının kısıtlandığını ileri sürmüştür.

10. 30/3/2011 tarihli ve 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun’un 47. maddesinin (6) ve Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü'nün (İçtüzük) 66. maddesinin (3) numaralı fıkralarında, başvuru evrakında herhangi bir eksiklik bulunması hâlinde bu eksikliğin giderilmesi için başvurucu veya varsa vekiline on beş günü geçmemek üzere bir süre verileceği ve geçerli bir mazeret olmaksızın bu sürede eksikliğin tamamlanmaması hâlinde başvurunun reddine karar verileceği öngörülmüştür. Ayrıca İçtüzük'ün 66. maddesinin (2) numaralı fıkrasında da eksikliklerin tamamlattırılmasına dair yazıda başvurucuya, verilen kesin sürede eksiklikleri geçerli bir mazereti olmaksızın tamamlamadığı takdirde başvurusunun reddine karar verileceğinin bildirileceği ifade edilmiştir (Mehmet Encu ve diğerleri, B. No: 2014/11864, 24/2/2016, §§ 26-30).

11. Somut olayda başvurucunun başvuru formunda belirttiği 5/11/2019 tarihli mahkeme huzurunda dinlenilme talebini içeren dilekçesinin en geç on beş gün içinde Anayasa Mahkemesine sunulması gerektiğine dair eksiklik bildiriminin 31/1/2023 tarihinde başvurucunun vekiline tebliğ edildiği fakat başvurucunun veya vekilinin belirlenen eksikliği tamamlamadığı anlaşılmıştır.

12. Eksiklik bildiriminin süresinde tamamlanmaması hâlinde bu husus, başvurunun usulüne uygun yapılıp yapılmadığı yönünden bireysel başvurunun her aşamasında resen gözetilmelidir. Bu bağlamda eksikliklerin gideriminin süresinde yapılması başvurunun esastan incelenebilmesi için ön koşuldur.

13. Açıklanan gerekçelerle başvurucunun, eksiklik bildiriminin tebliğ edildiği tarihten itibaren on beş günlük kesin sürede geçerli bir mazeret olmaksızın başvurunun incelenmesi için gerekli ve temel nitelikteki eksik belgeyi sunmadığı anlaşıldığından başvurunun reddine karar verilmesi gerekir.

III. HÜKÜM

Açıklanan gerekçelerle;

A. Başvurunun geçerli mazeret olmaksızın eksikliğin süresinde giderilmemesi nedeniyle REDDİNE,

B. 12/1/2011 tarihli ve 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 339. maddesinin (2) numaralı fıkrası uyarınca tahsil edilmesi mağduriyetine neden olacağından adli yardım talebi kabul edilen başvurucunun yargılama giderlerini ödemekten TAMAMEN MUAF TUTULMASINA 19/7/2023 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.