I. BAŞVURUNUN ÖZETİ

1. Başvuru, hakkaniyete uygun yargılama yapılmaması nedeniyle adil yargılanma hakkının ihlal edildiği iddiasına ilişkindir.

2. Siverek Cumhuriyet Başsavcılığı, başvurucu hakkında başlattığı soruşturma sonucunda başvurucunun resmî belgede sahtecilik ve dolandırıcılık suçlarını işlediği iddiasıyla iddianame düzenlemiştir. Siverek Ağır Ceza Mahkemesi (Mahkeme) iddianameyi kabul ederek yargılamaya başlamıştır. Yargılama sonucunda Mahkeme, dolandırıcılık suçundan açılan kamu davasının zamanaşımı süresinin dolması nedeniyle düşmesine, resmî belgede sahtecilik suçundan ise başvurucunun mahkûmiyetine karar vermiştir. Kararın temyiz edilmesi üzerine Yargıtay 11. Ceza Dairesi (Daire) düşme kararını onamış, resmî belgede sahtecilik suçundan verilen mahkumiyet kararını bozmuştur.

3. Bozma sonrası yapılan yargılama sonucunda Mahkeme, resmî belgede sahtecilik suçundan başvurucunun yeniden mahkûmiyetine karar vermiştir. Başvurucu, karara karşı temyiz yoluna başvurmuş; Daire mahkûmiyet kararını onamıştır. Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı onama kararına karşı başvurucu lehine itirazda bulunmuştur. Daire itiraz üzerine yaptığı inceleme sonucunda onama kararının kaldırılmasına ve hükmün bozulmasına karar vermiştir.

4. Bozma üzerine yapılan yargılamada Mahkeme önceki kararında direnmiştir. Yargıtay Ceza Genel Kurulu (Genel Kurul) 11/4/2019 tarihinde direnme kararını yerinde bulmayarak mahkeme kararının bozulmasına karar vermiştir.

5. Genel Kurulun bozma kararından sonra Mahkeme, resmî belgede sahtecilik suçuna ilişkin kamu davasında dava zamanaşımı süresinin dolması nedeniyle davanın düşmesine karar vermiştir. Başvurucu, bu kararı temyiz etmiş; Daire, düşme kararını kesin olarak onamıştır.

6. Başvurucu nihai kararı 28/3/2021 tarihinde öğrendikten sonra 9/4/2021 tarihinde bireysel başvuruda bulunmuştur.

7. Başvurunun kabul edilebilirlik ve esas incelemesinin Bölüm tarafından yapılmasına karar verilmiştir.

II. DEĞERLENDİRME

8. Başvurucu; disiplin soruşturmasında dinlenen tanıkların beyanlarının hükme esas alındığını, yeterli delil olmadan mahkûmiyetine karar verildiğini, yargılama sürecinde mağdur olduğunu belirtmiştir. Ayrıca temyiz incelemesinde onama ve bozma kararı veren üyelerin aynı olduğunu, yargılamanın adil yürütülmediğini, adil yargılanma hakkının ihlal edildiğini ileri sürmüştür. Adalet Bakanlığı (Bakanlık) görüşünde; başvurunun kanun yolu şikâyeti niteliğinde olduğu, mahkeme kararının yeterli gerekçe içerdiği bildirilmiştir. Başvurucu, Bakanlık görüşüne karşı başvuru formunda belirttiği iddialarını yinelemiştir.

9. Başvurucunun yargılamaya ilişkin şikâyeti adil yargılanma hakkının güvencelerinden biri olan hakkaniyete uygun yargılanma hakkı kapsamında incelenmiştir.

10. 30/3/2011 tarihli ve 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun’un “Bireysel başvuru hakkına sahip olanlar” kenar başlıklı 46. maddesinde kimlerin bireysel başvuru yapabileceği sayılmıştır. Anılan maddenin (1) numaralı fıkrasına göre bir kişinin Anayasa Mahkemesine bireysel başvuruda bulunabilmesi için üç temel ön koşulun birlikte bulunması gerekmektedir. Bu ön koşullar başvurucunun kamu gücünün eylem veya işleminden ya da ihmalinden dolayı güncel bir hakkının ihlal edildiği iddiasında bulunması, iddia ettiği ihlalden kişinin kişisel olarak ve doğrudan etkilenmesi ve bunların sonucunda başvurucunun mağdur olduğunu iddia etmesidir (Fetih Ahmet Özer, B. No: 2013/6179, 20/3/2014, § 24).

11. Bir başvurunun kabul edilebilir olduğuna karar verilebilmesi için başvurucunun mağdur olduğunu ileri sürmesi yeterli olmayıp iddia edilen ihlalden doğrudan etkilendiğini, bir başka ifadeyle mağduriyetini kanıtlaması gerekir. Bu itibarla mağdur olduğu zannı veya şüphesi mağdurluk statüsünün kabulü için yeterli değildir (Ayşe Hülya Potur, B. No: 2013/8479, 6/6/2014, § 24).

12. Diğer yandan bir şüpheli hakkında yürütülen ceza soruşturmasının kovuşturmaya yer olmadığına dair kararla sonuçlanması veya açılan davanın ertelenmesi, düşürülmesi ya da sanığın beraatine hükmedilmesi hâlinde -makul sürede yargılanma hakkına ilişkin iddialara halel gelmemek şartıyla- bu kişilerin adil yargılanma hakkının ihlali nedeniyle mağdur olduklarının kabulü mümkün değildir. Ancak bu durum, soruşturma veya kovuşturmaların yukarıda belirtilen sonuçlarının adil yargılanma hakkı dışındaki haklara etkisinin incelenmesine engel teşkil etmez (Mustafa Kamil Uzuner ve Mustafa Kadir Gül, B. No: 2013/3371, 9/3/2016, § 52).

13. Somut olayda başvurucu hakkında kamu davası açılmış ise de öngörülen zamanaşımı sürelerinin dolması nedeniyle nihai olarak davanın düşmesine karar verilmiştir. Dolayısıyla başvurucunun bahse konu iddiaları bakımından mağdur sıfatı bulunmamaktadır.

14. Açıklanan gerekçelerle başvurunun diğer kabul edilebilirlik koşulları yönünden incelenmeksizin kişi bakımından yetkisizlik nedeniyle kabul edilemez olduğuna karar verilmesi gerekir.

III. HÜKÜM

Açıklanan gerekçelerle;

A. Adil yargılanma hakkının ihlal edildiğine ilişkin iddianın kişi bakımından yetkisizlik nedeniyle KABUL EDİLEMEZ OLDUĞUNA,

B. Yargılama giderlerinin başvurucu üzerinde BIRAKILMASINA 30/4/2024 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.