I. BAŞVURUNUN ÖZETİ

1. Başvuru, mazeret olmaksızın kesintisiz on gün göreve gelmeme sonucu tesis edilen görevden çekilmiş sayılma işlemine karşı açılan davanın reddi nedeniyle hakkaniyete uygun yargılanma hakkının ihlal edildiği iddiasına ilişkindir.

2. Başvurucu, Türkiye Kamu Hastaneleri bünyesinde hemşire olarak çalışmaktayken 17.06.2013-08.07.2013 tarihleri arasında izinsiz ve özürsüz olarak göreve gitmediği gerekçesiyle 14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 94. maddesi gereğince görevden çekilme isteğinde bulunmuş sayılmıştır.

3. Başvurucu işlemin iptali için 18/2/2014 tarihinde dava açmıştır. Van 1. İdare Mahkemesinde görülen davada mahkeme 30/12/2014 tarihli kararıyla,başvurucunun göreve gelmediği 17/6/2013 tarihinden itibaren (10) gün yatak istirahati raporu aldığı, dolayısıyla başvurucunun işe gelmediği belirtilen tarihlerden bir kısmında istirahat raporunun bulunduğu ve sağlık yönünden mazeretli olduğunun anlaşıldığı, raporun bittiği tarih olan 27/6/2013 tarihi ile işe tekrar başladığı 8/7/2013 tarihi arasında 11 günlük sürenin bulunduğu fakat bu sürenin de dört gününün hafta sonuna denk geldiği, yedi gününün ise çalışma gününe rastladığı, başvurucunun toplam yedi gün işe gelmediği sonucuna ulaşarak işlemin iptaline karar vermiştir. İdare karar aleyhine 31/3/2015 tarihindetemyiz kanun yoluna başvurmuştur.

4. Danıştay On Altıncı Dairesi 14/6/2016 tarihli kararı ile "görevin terk edilmesi ve bu terkin kesintisiz 10 gün devam etmesi halinde" ifadesinden, sürenin hesabında hafta sonu tatillerinin dikkate alınmamasının anlaşılması hâlinde kesintisiz olarak on gün göreve gelmeme durumunun fiilen mümkün olamayacağı, bu nedenle sürenin hesabında hafta sonu tatillerinin de dikkate alınması gerektiği gerekçesiyle kararı bozmuştur. Karar düzeltme talebi, aynı daire tarafından reddedilmiştir.

5. Van 1. İdare Mahkemesi bozma ilamına uymuş ve bozma ilamındaki gerekçelerle 11/10/2017 tarihli kararı ile davanın reddine karar vermiştir. Başvurucu, temyiz kanun yoluna başvurmuştur. Danıştay Onikinci Dairesi 20/11/2019 tarihli kararı ile mahkeme kararını oyçokluğu ile onamıştır. Karar düzeltme talebi, aynı daire tarafından 17/2/2021 tarihinde reddedilmiş ve karar kesinleşmiştir.

6. Başvurucu, nihai hükmü 26/4/2021 tarihinde öğrendikten sonra 26/5/2021 tarihinde süresinde bireysel başvuruda bulunmuştur. Komisyon makul sürede yargılanma hakkı yönünden başvurunun başvuru yollarının tüketilmemesi nedeniyle kabul edilemez olduğuna, hakkaniyete uygun yargılanma hakkı yönünden kabul edilebilirlik incelemesinin Bölüm tarafından yapılmasına karar vermiştir.

II. DEĞERLENDİRME

7. Başvurucu; 657 sayılı Kanun'un 94. maddesinin diğer maddelerle ilişkisinin gözetilmediğini, aynı yasanın 99. maddesinde cumartesi ve pazar günlerinin tatil günleri olarak düzenlendiğini, maddenin aleyhe yorumlandığını, Danıştay dairelerinin bu yöndeki yorumunun istikrarlı olmadığını, adil yargılanma hakkının ihlal edildiğini ileri sürmüştür.

8. Adalalet Bakanlığı (Bakanlık) görüşünde, Sağlık Bakanlığının yazısı sunulmuş ve yapılacak incelemede Anayasa ve ilgili mevzuat hükümleri ile somut olayın kendine özgü koşullarının da dikkate alınması gerektiği belirtilmiştir. Başvurucu, Bakanlık görüşüne karşı beyanda bulunmamıştır.

9. Anayasa Mahkemesi, olayların başvurucu tarafından yapılan hukuki nitelendirmesi ile bağlı olmayıp olay ve olguların hukuki tavsifini kendisi takdir eder (Tahir Canan [1. B.], B. No: 2012/969, 18/9/2013, § 16). Başvurunun, ihlal iddialarının mahiyeti gereği hakkaniyete uygun yargılanma hakkı kapsamında incelenmesi gerektiği değerlendirilmiştir.

10. 6216 sayılı Kanun’un 48. maddesinin (2) numaralı fıkrasında açıkça dayanaktan yoksun başvuruların Mahkemece kabul edilemezliğine karar verilebileceği belirtilmiştir. Anayasa’nın 148. maddesinin dördüncü fıkrasında ise açıkça dayanaktan yoksun başvurular kapsamında değerlendirilen kanun yolunda gözetilmesi gereken hususlara ilişkin şikâyetlerin bireysel başvuruda incelenemeyeceği kurala bağlanmıştır (Ahmet Sağlam [2. B.], B. No: 2013/3351, 18/9/2013, §41).

11. Anılan kurallar uyarınca, ilke olarak derece mahkemeleri önünde dava konusu yapılmış maddi olay ve olguların kanıtlanması, delillerin değerlendirilmesi, hukuk kurallarının yorumlanması ve uygulanması ile derece mahkemelerince uyuşmazlıkla ilgili varılan sonucun esas yönünden adil olup olmaması bireysel başvuru incelemesine konu olamaz. Bunun tek istisnası, derece mahkemelerinin tespit ve sonuçlarının adaleti ve sağduyuyu hiçe sayan tarzda açık bir keyfîlik içermesi ve bu durumun kendiliğinden bireysel başvuru kapsamındaki hak ve özgürlükleri ihlal etmiş olmasıdır. Bu çerçevede, kanun yolu şikâyeti niteliğindeki başvurular açıkça keyfîlik bulunmadıkça Anayasa Mahkemesince incelenemez (Necati Gündüz ve Recep Gündüz [1. B.], B. No: 2012/1027, 12/2/2013, § 26).

12. Somut olayda başvurucu, on gün boyunca kesintisiz bir biçimde işe gelmediği gerekçesiyle 657 sayılı Kanun'un 94. maddesi gereğince görevden çekilmiş sayılmıştır.Mahkeme, sürenin hesabında hafta sonu tatil günlerinin düşülmesi gerektiği ve dolayısıyla kanundaki şartların oluşmadığı gerekçesiyle davayı kabul etmiştir. Danıştay ise hafta sonu tatillerinin dikkate alınmaması hâlinde kesintisiz olarak on gün göreve gelmeme durumunun fiilen mümkün olamayacağı, bu nedenle sürenin hesabında hafta sonu tatillerinin de dikkate alınması gerektiği gerekçesine dayanmaktadır.

13. 657 sayılı Kanun'un 94. maddesinin birinci fıkrasının ikinci cümlesinde, mezuniyetsiz veya kurumlarınca kabul edilen mazereti olmaksızın memurun görevini terk etmesi ve bu terkin kesintisiz on gün devam etmesi hâlinde, yazılı müracaat şartı aranmaksızın memurun çekilme isteğinde bulunmuş sayılmasına ilişkin hüküm öngörülmüştür.

14. Somut olayda çözümlenmesi gereken husus 657 sayılı Kanun'un 94. maddesinde yer alan 10 günlük sürenin hesabında tatil günlerinin dâhil edilmesine ilişkin yorumun bariz takdir hatası ya da açıkça keyfîlik içerip içermediği noktasında toplanmaktadır. Danıştay On İkinci Dairesinin konu ile ilgili içtihatları incelendiğinde, sürenin hesabında hafta sonu tatillerinin de dikkate alınması gerektiği görüşünde olduğu ve bu görüşünü istikrarlı bir biçimde uyguladığı görülmüştür (bkz. Danıştay On İkinci Dairesinin E.2009/2959, K.2013/1947; E.2016/7237, K.2018/1052; E.2016/7280, K.2018/2666; E.2016/9853, K.2019/2792; E.2019/6648, K.2023/993; E.2020/564, 2024/962).

15. Kanun metninde kesintisizlik aranırken "iş günü" olup olmaması yönünden bir ayrım yapılmamıştır. Buna göre Danıştay On İkinci Dairesi, içtihatlarında; hafta sonunun gün hesabına dâhil edilmemesi durumunda bu maddenin uygulanamayacağı şeklinde yorum yapmıştır. Danıştay On İkinci Dairesinin bu yorumunda bariz takdir hatası veya açık bir keyfîlik oluşturan bir hususun bulunmadığı, yargılamanın hakkaniyetinin zedelenmediği sonucuna varılmıştır. Dolayısıyla adil yargılanma hakkı kapsamındaki hakkaniyete uygun yargılanma hakkının ihlal edilmediği açıktır.

16. Açıklanan gerekçelerle başvurununaçıkça dayanaktan yoksun olması nedeniyle kabul edilemez olduğuna karar verilmesi gerekir.

III. HÜKÜM

Açıklanan gerekçelerle;

A. Hakkaniyete uygun yargılanma hakkının ihlal edildiğine ilişkin iddianın açıkça dayanaktan yoksun olması nedeniyle KABUL EDİLEMEZ OLDUĞUNA,

B. Yargılama giderlerinin başvurucu üzerinde BIRAKILMASINA 24/6/2025 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.