I. BAŞVURUNUN ÖZETİ

1. Başvuru, usulün öngördüğü anlamda oluşturulmuş kısa karar bulunmadan sadece hükmün tefhim edildiği tarih dikkate alınarak istinaf başvurusunun süre yönünden reddedilmesi nedeniyle mahkemeye erişim hakkının ihlal edildiği iddiasına ilişkindir.

2. Başvurucu, alacaklısı olduğu kişi aleyhine Ezine İcra Müdürlüğünde (İcra Müdürlüğü) kambiyo senetlerine mahsus icra takibi başlatmıştır. Takibe itiraz edilmiş, Ezine İcra Hukuk Mahkemesinde (Mahkeme) 1/6/2020 tarihinde takibin iptali davası açılmıştır.

3. Mahkeme 16/10/2020 tarihli duruşmada davanın kabulüne, takibin iptaline karar vermiş; tarafların yüzlerine karşı gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren on gün içinde istinaf kanun yolunun açık olduğunu belirtmiştir.

4. Mahkeme 13/12/2020 tarihinde gerekçeli kararı yazmıştır. Kararda, kambiyo senedinde keşideci haricinde atılan imzanın aval kabul edildiği bu durumda somut olayda alacaklı ile borçlu sıfatının birleştiği anlaşılmakla davanın kabulü ile takibin iptaline karar verildiği ifade edilmiştir. Taraflara, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren on günlük yasal süre içinde istinaf kanun yolunun açık olduğu kararda belirtilmiştir.

5. Gerekçeli karar 27/12/2020 tarihinde başvurucu vekiline tebliğ edilmiş, başvurucu 30/12/2020 tarihinde istinaf başvuru harçlarını yatırmış 6/1/2021 tarihinde de istinaf başvuru dilekçesini sunmuştur.

6. Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi 24/2/2021 tarihli kararla istinaf isteminin süreden reddine karar vermiştir. Karar gerekçesinde; ilk derece mahkemesi kararının 16/10/2020 tarihinde tarafların yüzüne karşı verildiği, başvurucunun 30/12/2020 tarihinde istinaf başvuru harcını yatırdığı ve 6/1/2021 tarihinde de istinaf başvuru dilekçesini sunduğu belirtilmiştir. 9/6/1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu'nun 363. maddesine göre istinaf başvuru süresinin tefhim veya tebliğden itibaren on gün olduğu, tefhimle başlatılan sürelerin tebliğle başlatılmasının mümkün olmadığını vurgulamıştır. Başvurucunun on günlük yasal süre içerisinde gerekçeli istinaf dilekçesini vermediği belirtilerek istinaf isteminin reddine karar verilmiştir. Karar, başvurucu vekili tarafından Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi (UYAP) üzerinden 30/3/2021 tarihinde okunmuştur.

7. Başvurucu 30/4/2021 tarihinde bireysel başvuruda bulunmuştur.

8. Başvurunun kabul edilebilirlik incelemesinin Bölüm tarafından yapılmasına karar verilmiştir.

II. DEĞERLENDİRME

9. Anayasa Mahkemesinin Hüseyin Aşkan (B. No: 2017/15649, 21/7/2020) kararında otuz günlük süre kuralının bireysel başvurunun ön şartlarından biri olduğu ve bu sürenin başlangıç tarihinin tespitinde kanun hükmü gereği öğrenme tarihinin esas alınacağı belirtilmiş; bireysel başvuru süresinin işlemeye başlaması yönünden nihai kararın gerekçesinin tebliğinin öğrenme şekillerden biri olduğu, bununla birlikte başka şekillerde de öğrenmenin söz konusu olabileceği ifade edilmiştir (Hüseyin Aşkan, §§ 20-23).

10. Bu doğrultuda anılan kararda; kullanıcıların Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi (UYAP) üzerinden yaptıkları işlemlerin (doküman oluşturma, düzenleme, imzalama, açma, okuma ve yazdırma gibi) kayıt altına alındığı evrak işlem kütüğünün Anayasa Mahkemesi tarafından incelenmesi sonucunda nihai kararın açılarak okunduğuna ilişkin bir işlemin tespiti hâlinde bu işlemi yapan ilgililerin işlem sırasında nihai kararın sonucunu öğrendiklerinin kabul edileceği, böyle bir durumda bireysel başvuru süresinin de bu tarihten itibaren başlatılması gerektiği belirtilmiştir (Hüseyin Aşkan, §§ 26-29).

11. Somut başvuruda nihai karar olan 24/2/2021 tarihli Bölge Adliye Mahkemesi kararına ilişkin olarak UYAP evrak işlem kütüğü üzerinde yapılan incelemede ilgili kararın başvurucu vekili tarafından ilk kez 30/3/2021 tarihinde açılarak okunduğu tespit edilmiştir. Dolayısıyla bireysel başvuru süresinin bu tarihten itibaren işlemeye başladığının kabul edilmesi gerekir.

12. Bu itibarla bireysel başvuru konusu yargılama sürecine ilişkin nihai karardan 30/3/2021 tarihinde haberdar olduğu anlaşılan başvurucunun bu tarihten itibaren otuz gün içinde ve en geç 29/4/2021 tarihine kadar bireysel başvuruda bulunması gerekirken otuz günlük bireysel başvuru süresinden sonra, 30/4/2021 tarihinde yaptığı bireysel başvurunun süre aşımı nedeniyle kabul edilemez olduğuna karar verilmesi gerekir.

III. HÜKÜM

Açıklanan gerekçelerle;

A. Başvurunun süre aşımı nedeniyle KABUL EDİLEMEZ OLDUĞUNA,

B. Yargılama giderlerinin başvurucu üzerinde BIRAKILMASINA 12/6/2024 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.