I. BAŞVURUNUN ÖZETİ

1. Başvuru, yayımlanan bir kitapta yer alan ifadelerden dolayı açılan tazminat davasının reddedilmesi nedeniyle hakkaniyete uygun yargılanma hakkının ihlal edildiği iddiasına ilişkindir.

2. H.H.K.nın yazdığı "Atatürk ve Cumhuriyete Kuşatma-Yahuda" isimli kitap 16/2/2018 tarihinde yayımlanmıştır.

3. Ulusal basında yer alan farklı gazetelerde köşe yazıları yayımlanan H.H.K. hâlen internet üzerinde yayın yapan "Parlamento Haber" adlı haber sitesinin imtiyaz sahibi ve genel yayın yönetmenidir. Ayrıca yakın tarih ve güncel siyaset alanlarında yayımlanan ondan fazla kitabı bulunan yazar, eserlerinde genel olarak bazı teorilerden bahsetmektedir.

4. Başvurucu "Atatürk ve Cumhuriyete Kuşatma-Yahuda" isimli kitapta geçen bazı ifadeler nedeniyle kitabı yayımlayan şirket ve yazar aleyhine Ankara 4. Asliye Hukuk Mahkemesinde (Asliye Hukuk Mahkemesi) 50.000 TL talepli manevi tazminat davası açmıştır. Kitapta yer verilen tazminat davasına konu ifadeler şöyledir:

"... Ergenekon ve balyoz sürecinde kumpası kuran ekipte olduğu iddialarının yanı sıra, babasının işid el-kaide ya da el nusra terör örgütleri tarafından Suriye iç savaşında kullanılan sarin gazını temin eden kişi olduğu istihbarat koridorlarında dillendiriliyor. Babası [İ.A.] AKP sıralarından milletvekilliği görevinde bulundu. Kürtçü oldukları biliniyor. Balyoz çakma planının hazırlayıcıları arasında olduğu iddialar arasında."

5. Başvurucunun babası M.İ.A. 2002 ile 2011 yılları arasında Adalet ve Kalkınma Partisinin Diyarbakır milletvekili olarak yasama faaliyetlerinde bulunmuştur. Başvurucu da 2015 ile 2023 yılları arasında üç dönem anılan Partinin Ankara milletvekili olarak görev yapmıştır.

6. Asliye Hukuk Mahkemesi 12/2/2019 tarihinde, kitapta yer alan başvurucuyla ilgili ifadelerin medya organlarında daha önce yayımlandığı, kullanılan dilin kesinlik ifade etmediği, başvurucunun siyasi kimliğine bağlı olarak sert eleştirilere katlanması gerektiği gerekçesiyle davanın reddine karar vermiştir. Karar gerekçesinin ilgili kısmı şu şekildedir:

"...dosyaya sunulan medyada yayınlanan yazların incelenmesinde davalının kitabında davacılara atfen yazdığı bahsi geçen bilgilerin medya organlarında yayınlanmış olduğu, davalının da kitabında davacılar hakkında yazdığı bölümün sonunda '... İddialar arasında' şeklinde yazdığı anlaşılmıştır. Kaldı ki davacılar siyasi kimliği olan milletvekilliği yapmış kişilerdir. Davacıların siyasi kişilik olması da dikkate alındığında sert eleştirilere katlanması gerekir. Somut olayda, davalı yayınevinin yayınladığı 'Atatürk ve Cumhuriyete kuşatma - Yahuda' isimli kitapta yer alan ifadelerin hakaret kastı taşımadığı, davacının kişilik haklarına saldırı oluşturmadığı, basın ve ifade özgürlüğü kapsamında değerlendirilmesi gerektiği, yazılan kitabın içerik ve anlam olarak hakaret kastı taşımadığı..."

7. Başvurucunun istinaf kanun yoluna başvurduğu karar Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 25. Hukuk Dairesince incelenmiştir. Bölge Adliye Mahkemesi 13/1/2021 tarihinde dava konusu kitapta geçen başvuruya konu ifadelerin ifade ve basın özgürlüğü kapsamında kalması nedeniyle istinaf başvurusunun esastan reddine karar vermiştir.

8. Bölge Adliye Mahkemesi kararı 23/2/2021 tarihinde başvurucuya tebliğ edilmiştir. Başvurucu 8/3/2021 tarihinde bireysel başvuruda bulunmuştur. Başvurunun kabul edilebilirlik ve esas incelemesinin Bölüm tarafından yapılmasına karar verilmiştir.

9. Öte yandan Aydınlık gazetesinde ve bu gazeteye ait www.aydınlıkgazete.com isimli internet sayfasında 2013 yılının Ocak ayında farklı tarihlerde altı ayrı haber ve yazı yayımlanmıştır. O.A. ile yapılan söyleşide verilen bilgilere dayandırılan haber ve yazılarda geçen ifadelerden dolayı başvurucunun babası M.İ.A.ya karşı hakaret ve iftira suçlarının işlendiğinden bahisle bir yargılama yapılmıştır. İstanbul 2. Asliye Ceza Mahkemesinde (Asliye Ceza Mahkemesi) görülen davada adı geçen O.A.nın hakaret ve iftira suçlarından mahkûmiyetine karar verilmiş, mahkûmiyet kararı Yargıtayın 12/9/2022 tarihli onama ilamıyla kesinleşmiştir.

II. DEĞERLENDİRME

10. Başvurucu, "Atatürk ve Cumhuriyete Kuşatma-Yahuda" isimli kitapta geçen ihtilaflı ifadelerin O.A.nın gerçeğe aykırı açıklamalarına dayandığını iddia etmiş; O.A.nın anılan beyanları nedeniyle hakaret ve iftira suçundan mahkûmiyetine karar verilmesine rağmen tazminat davasının reddedilmesi nedeniyle adil yargılanma hakkının ihlal edildiğini iddia etmiştir.

11. Anayasa’nın 148. maddesinin dördüncü fıkrasında, kanun yolunda gözetilmesi gereken hususlara ilişkin şikâyetlerin bireysel başvuruda incelenemeyeceği belirtilmiştir. Bu kapsamda ilke olarak mahkemeler önünde dava konusu yapılmış maddi olay ve olguların kanıtlanması, delillerin değerlendirilmesi, hukuk kurallarının yorumlanması ve uygulanması ile uyuşmazlıkla ilgili varılan sonucun adil olup olmaması bireysel başvuru konusu olamaz. Ancak bireysel başvuru kapsamındaki hak ve özgürlüklere müdahale teşkil eden, bariz takdir hatası veya açık keyfîlik içeren tespit ve sonuçlar bu kapsamda değildir (Ahmet Sağlam [2. B.], B. No: 2013/3351, 18/9/2013, § 42).

12. Başvuru konusu olayda başvurucunun ileri sürdüğü iddiaların yargılama mercilerince delillerin değerlendirilmesine ve hukuk kurallarının yorumlanmasına ilişkin olduğu, mahkeme kararında bariz takdir hatası veya açık bir keyfîlik oluşturan bir durumun da bulunmadığı dikkate alındığında ihlal iddialarının kanun yolu şikâyeti niteliğinde olduğu anlaşılmıştır.

13. Açıklanan gerekçelerle başvurunun açıkça dayanaktan yoksun olması nedeniyle kabul edilemez olduğuna karar verilmesi gerekir.

III. HÜKÜM

Açıklanan gerekçelerle;

A. Adil yargılanma hakkının ihlal edildiğine ilişkin iddianın açıkça dayanaktan yoksun olması nedeniyle KABUL EDİLEMEZ OLDUĞUNA,

B. Yargılama giderlerinin başvurucu üzerinde BIRAKILMASINA 13/3/2025 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.