I. BAŞVURUNUN ÖZETİ

1. Başvuru, koşullu salıverilmenin geri alınması kararının hukuka aykırı olarak uygulanması nedeniyle kişi hürriyeti ve güvenliği hakkının ihlal edildiği iddialarına ilişkindir.

A. Başvurucu Hakkındaki Şartlı Tahliye Kararının Geri Alınması Süreci

2. Başvurucu; Bursa 4. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından silahla yağma, bıçak veya diğer aletleri izinsiz olarak bulundurma suçlarından hapis cezasına mahkûm edilmiştir. Başvurucunun cezasının infazı devam etmekte iken Bodrum Denetimli Serbestlik Müdürlüğünün kararı uyarınca iyi hâlli olduğu anlaşılan başvurucu hakkında 2/10/2016 tarihinde Bodrum Ağır Ceza Mahkemesi tarafından 11/2/2014 tarihinden itibaren şartlı tahliye kararı verilmiştir. Başvurucu hak ederek tahliye tarihi olan 22/5/2026 tarihine kadar denetim süresine tabi tutulacaktır.

3. Sonrasında Muğla 4. Asliye Ceza Mahkemesi başvurucu hakkında 12/7/2017 tarihinde işyeri dokunulmazlığını ihlal etme suçundan 1 yıl 15 gün hapis cezasına, mala zarar verme suçundan 4 ay 5 gün hapis cezasına, hırsızlık suçundan ise 6 yıl 21 ay 22 gün hapis cezasına hükmetmiştir. Yargılamaya konu suçların koşullu salıverilme ile bihakkın tahliye tarihleri arasında işlenmiş olması nedeniyle başvurucu hakkındaki koşullu salıverilme kararının geri alınması için karar kesinleştiğinde ilgili mahkemeye bildirimde bulunulmasına da hükmedilmiştir.

4. Bunun üzerine Bursa 4. Ağır Ceza Mahkemesi 4/4/2018 tarihli ek kararıyla, 13/12/2004 tarihli ve 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun'un 107. maddesinin (12) numaralı fıkrası gereğince, başvurucunun 25/10/2016 tarihinde yeni bir suç işlediği gerekçesiyle Bodrum Ağır Ceza Mahkemesinin 2/10/2016 tarihli koşullu salıverilme kararının geri alınmasına, aynı Kanun'un 107. maddesinin (13) numaralı fıkrası uyarınca ikinci suç tarihi olan 25/10/2016 tarihinden bihakkın tahliye tarihine kadar olan ceza süresinin aynen infazına karar vermiştir. Başvurucunun itirazı Bursa 5. Ağır Ceza Mahkemesince 11/6/2018 tarihinde reddedilmiştir.

5. Yeni durum uyarınca düzenlenen müddetnameye göre başvurucu bakımından bihakkın tahliye tarihi 13/2/2028 olarak belirlenmiştir. Bir başka suçtan hükümlü olarak 24/4/2017 tarihinde ceza infaz kurumuna alınan başvurucunun 3.496 günlük hapis cezasının aynen infazına ise 19/7/2018 tarihinde başlanmıştır. Başvurucunun başka suçlardan da hapis cezasına mahkûm edilmesine ilişkin kararlar bulunmakta olup başvurucu hükümlü olarak hâlen ceza infaz kurumundadır.

6. Başvurucu 11/1/2021 tarihli dilekçeyle Muğla 4. Asliye Ceza Mahkemesinden infazının durdurulmasını talep etmiştir. Muğla 4. Asliye Ceza Mahkemesi başvurucunun talebini 19/1/2021 tarihli ek kararıyla reddetmiştir.

7. Başvurucunun itirazını inceleyen Muğla 3. Ağır Ceza Mahkemesi 8/2/2021 tarihinde, talebin koşullu salıverilmenin geri alınmasına ilişkin olması nedeniyle karar vermeye görevli mercinin infaz hâkimliği olduğu gerekçesiyle Muğla 4. Asliye Ceza Mahkemesinin 19/1/2021 tarihli ek kararının kaldırılarak talebin değerlendirilmesi için dosyanın infaz hâkimliğine gönderilmesine karar vermiştir. Aydın İnfaz Hâkimliği 14/10/2021 tarihinde vermiş olduğu kararla başvurucunun talebini reddetmiştir.

8. Başvurucunun itirazı Aydın 1. Ağır Ceza Mahkemesince 5/11/2021 tarihinde reddedilmiştir.

B. Tazminat Davası Süreci

9. Başvurucu 23/2/2022 tarihli dilekçeyle 4/12/2004 tarihli ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu'nun 141. maddesi uyarınca tazminat davası açmıştır.

10. Muğla 1. Ağır Ceza Mahkemesi 18/3/2022 tarihinde başvurucunun talebinin infaz aşamasına ilişkin olması nedeniyle 5271 sayılı Kanun'un 141. maddesi kapsamına girmediği gerekçesiyle talebin reddine karar vermiştir. Başvurucunun itirazı Muğla 2. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından 15/4/2022 tarihinde reddedilmiştir.

11. Ret kararı başvurucuya 20/4/2022 tarihinde tebliğ edilmiş olup başvurucu 12/5/2022 tarihinde bireysel başvuruda bulunmuştur.

12. Komisyon başvurucunun adli yardım talebinin kabulüne, yargılama giderlerini ödemekten geçici olarak muaf tutulmasına, ayrıca başvurunun kabul edilebilirlik ve esas incelemesinin Bölüm tarafından yapılmasınakarar vermiştir.

II. DEĞERLENDİRME

13. Başvurucu; Muğla Asliye Ceza Mahkemesinin yetkisi olmadan ve hatalı olarak hakkındaki koşullu salıverilme kararını geri alması nedeniyle 40 ay fazladan kapalı ceza infaz kurumunda kaldığını, sonrasında bu hatalı kararın kaldırıldığını, bu nedenle zarara uğradığını belirterek kişi hürriyeti ve güvenliği hakkının, adil yargılanma hakkının ve diğer bazı anayasal haklarının ihlal edildiğini iddia etmiştir.

14. Adalet Bakanlığı (Bakanlık) görüşünde; Muğla 3. Ağır Ceza Mahkemesinin kararında, başvurucunun itirazına bakmakla görevli mahkemenin infaz hâkimliği olması nedeniyle Muğla Asliye Ceza Mahkemesinin kararının kaldırılmasına karar verildiğinin, başvurucunun ileri sürdüğü hususlarla ilgili olarak verilmiş bir karar olmadığının yapılacak incelemede gözetilmesi gerektiği bildirilmiştir. Başvurucu, Bakanlık görüşüne karşı beyanda bulunmamıştır.

15. Başvurucunun talebinin koşullu salıverilmenin geri alınması kararının hatalı uygulanmasına ilişkin olması nedeniyle karar vermeye görevli mercinin infaz hâkimliği olduğu gerekçesiyle Muğla 4. Asliye Ceza Mahkemesinin 19/1/2021 tarihli ek kararı kaldırılarak talebin değerlendirilmesi için dosyanın infaz hâkimliğine gönderilmesine karar verilmiştir. Başvurucunun bağımsız ve tarafsız mahkemede yargılanma hakkının ihlal edildiğine ilişkin iddiası bakımından yapılan değerlendirmede, bahse konu kararın Muğla Asliye Ceza Mahkemesince verilmediği anlaşılmakla söz konusu şikâyetin incelenmesine gerek bulunmadığı görülmüştür. Bu nedenle başvurucunun iddiaları kişi hürriyeti ve güvenliği hakkı kapsamında incelenmiştir.

16. Bireysel başvuruların, 30/3/2011 tarihli ve 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun'un 47. maddesinin (5) numaralı fıkrası ile Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü'nün 64. maddesinin (1) numaralı fıkrası uyarınca, başvuru yollarının tüketildiği tarihten, başvuru yolu öngörülmemiş ise ihlalin öğrenildiği tarihten itibaren otuz gün içinde yapılması gerekmektedir.

17. Başvurucunun iddialarının özünün başvurucunun ceza infaz kurumunda kaldığı sürenin hatalı olarak hesaplanması olduğu ve 16/5/2001 tarihli ve 4675 sayılı İnfaz Hâkimliği Kanunu'nun 4. maddesi uyarınca bu konuda karar vermeye yetkili merciin İnfaz Hâkimliği olduğu gözetildiğinde, bireysel başvurunun İnfaz Hâkimliği kararına yapılan itiraza ilişkin olarak itiraz merci olan Aydın 1. Ağır Ceza Mahkemesince verilen kararın öğrenildiği tarihten itibaren otuz gün içinde yapılması gerekmektedir. Hâlbuki başvurucu, başvuruya konu iddia bakımından etkisiz bir yol olan 5271 sayılı Kanun'un 141. maddesi uyarınca açtığı tazminat davası sonrasında bireysel başvuruda bulunmuştur.

18. Açıklanan gerekçelerle, başvurunun süre aşımı nedeniyle kabul edilemez olduğuna karar verilmesi gerekir.

III. HÜKÜM

Açıklanan gerekçelerle;

A. Kişi hürriyeti ve güvenliği hakkının ihlal edildiğine ilişkin iddianın süre aşımı nedeniyle KABUL EDİLEMEZ OLDUĞUNA,

B. 12/1/2011 tarihli ve 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 339. maddesinin (2) numaralı fıkrası uyarınca tahsil edilmesi mağduriyetine neden olacağından adli yardım talebi kabul edilen başvurucunun yargılama giderlerini ödemekten TAMAMEN MUAF TUTULMASINA 6/6/2024 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.