TÜRKİYE CUMHURİYETİ
ANAYASA MAHKEMESİ
İKİNCİ BÖLÜM
KARAR
AYHAN KARAMAN BAŞVURUSU
(Başvuru Numarası: 2013/2801)
Karar Tarihi: 7/1/2016
Başkan
:
Engin YILDIRIM
Üyeler
Serdar ÖZGÜLDÜR
Celal Mümtaz AKINCI
Muammer TOPAL
M. Emin KUZ
Raportör
Fatma KARAMAN ODABAŞI
Başvurucu
Ayhan KARAMAN
Vekili
Av. Bünyamin TÜRKMENOĞLU
I. BAŞVURUNUN KONUSU
1. Başvuru, genel arazi kadastrosuna konu olan taşınmaza ilişkin açılan tapu iptali ve tescil davasında kadastro çalışmalarından sonra yürürlüğe giren kanun hükümlerinin uygulanması ve esasa girilmeksizin davanın hak düşürücü süre yönünden reddedilmesi nedenleriyle mülkiyet hakkının ihlal edildiği iddiasına ilişkindir.
II. BAŞVURU SÜRECİ
2. Başvuru 22/4/2013 tarihinde Konya 5. Asliye Hukuk Mahkemesi vasıtasıyla yapılmıştır. Başvuru formu ve eklerinin idari yönden yapılan ön incelemesi neticesinde başvurunun Komisyona sunulmasına engel teşkil edecek bir eksikliğinin bulunmadığı tespit edilmiştir.
3. İkinci Bölüm Üçüncü Komisyonunca 10/12/2013 tarihinde, başvurunun kabul edilebilirlik incelemesinin Bölüm tarafından yapılmasına karar verilmiştir.
4. Bölüm tarafından 31/03/2014 tarihinde, başvurunun kabul edilebilirlik ve esas incelemesinin birlikte yapılmasına karar verilmiştir.
5. Başvuru belgelerinin bir örneği bilgi için Adalet Bakanlığına (Bakanlık) gönderilmiştir. Bakanlık, görüşünü 30/5/2014 tarihinde Anayasa Mahkemesine sunmuştur. Başvurucu, Bakanlık görüşüne karşı beyanda bulunmamıştır.
III. OLAY VE OLGULAR
A. Olaylar
6. Başvuru formu ve ekleriyle Ulusal Yargı Ağı Projesi (UYAP) aracılığıyla erişilen bilgi ve belgeler çerçevesinde olaylar özetle şöyledir:
7. Konya ili Kadınhanı ilçesi Çeşmecik köyü 112 ada 1 parselde bulunan taşınmaz, 22/2/2005 tarihli ve 5304 sayılı Kanun ile değişik 21/6/1987 tarihli ve 3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun 4. maddesine göre 2006 yılında yapılan kadastro çalışmaları sırasında orman vasfıyla Hazine adına tespit edilmiş ve buna ilişkin tutanak 1/9/2006 ile 2/10/2006 tarihleri arasında ilan edilerek itirazsız 3/10/2006 tarihinde kesinleşmiştir.
8. Başvurucu, Çeşmecik köyü 112 ada 1 parsel içinde kalan iki adet taşınmazın nizasız ve fasılasız olarak uzun yıllardır ekilip sürüldüğü, olağanüstü kazandırıcı zamanaşımına dayalı olarak iktisap koşullarının oluştuğu gerekçesiyle 3402 sayılı Kanun’a dayalı olarak tapu iptali ve tescil istemiyle 9/2/2011 tarihinde Kadınhanı Sulh Hukuk Mahkemesinde dava açmıştır.
9. Mahkemece, 25/7/2011 tarihli ve E.2011/50, K.2011/185 sayılı karar ile dava konusu taşınmazın değerinin sulh hukuk mahkemesinin görev sınırını aştığı gerekçesiyle davanın görevsizlik nedeniyle reddine, dosyanın kesinleşmeyi müteakip istek hâlinde görevli Kadınhanı Asliye Hukuk Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
10. Dosyanın gönderildiği Kadınhanı Asliye Hukuk Mahkemesi 30/11/2011 tarihli ve E.2011/346, K.2011/636 sayılı kararı ile davanın hak düşürücü süre nedeniyle reddine karar vermiştir.
11. Başvurucunun temyizi üzerine Yargıtay 20. Hukuk Dairesinin 28/5/2012 tarihli ve E.2012/1395, K.2012/8028 sayılı ilamı ile dava açma süresinin 3402 sayılı Kanun’un 5304 sayılı Kanun’la değişik 4. maddesine göre otuz gün olduğu gerekçesine yer verilerek, İlk Derece Mahkemesinin gerekçesi yerinde görülmese de neticesi itibarıyla doğru olan hüküm oyçokluğuyla onanmıştır.
12. Başvurucunun karar düzeltme istemi, aynı Dairenin 11/2/2013 tarihli ve E.2012/12969, K.2013/1066 sayılı ilamı ile oyçokluğu ile reddedilmiştir.
13. Nihai karar 18/3/2013 tarihinde başvurucuya tebliğ edilmiş olup başvurucu 22/4/2013 tarihinde bireysel başvuruda bulunmuştur.
B. İlgili Hukuk
14. 5304 sayılı Kanun ile değişik 3402 sayılı Kanun’un 4. maddesi, 3402 sayılı Kanun’un 11. maddesi, 12. maddesinin üçüncü fıkrası, 16. maddesinin (D) bendi, 15/1/2009 tarihli ve 5831 sayılı Kanun ile 31/8/1956 tarihli ve 6831 sayılı Orman Kanunu’nun 7. maddesinin birinci fıkrasının sonuna eklenen cümle, 22/5/1987 tarihli ve 3373 Kanun ile değişik 6831 sayılı Kanun’un 11. maddesinin 1. fıkrası.
IV. İNCELEME VE GEREKÇE
15. Mahkemenin 7/1/2016 tarihinde yapmış olduğu toplantıda başvuru incelenip gereği düşünüldü:
A. Başvurucunun İddiaları
16. Başvurucu; genel arazi kadastrosuna konu olan taşınmaza ilişkin açılan tapu iptali ve tescil davasında kadastro çalışmalarından sonra yürürlüğe giren 5831 sayılı Kanun ile 6831 sayılı Kanun’un 7. maddesinin birinci fıkrasının sonuna eklenen hükmün geriye yürüyecek şekilde uygulandığını, olağanüstü kazandırıcı zamanaşımı yoluyla taşınmaz iktisap koşulları oluşmasına rağmen bu hususta gerekli araştırma yapılmadığını, tespit tutanaklarının kesinleşmesinden sonra on yıllık süre içerisinde dava açılması mümkün iken hak düşürücü süre yönünden davanın reddedildiğini belirterek mülkiyet hakkının ihlal edildiğini ileri sürmüştür.
B. Değerlendirme
17. 30/3/2011 tarihli ve 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun’un “Bireysel başvuru usulü” kenar başlıklı 47. maddesinin (5) numaralı fıkrası şöyledir:
“Bireysel başvurunun, başvuru yollarının tüketildiği tarihten; başvuru yolu öngörülmemişse ihlalin öğrenildiği tarihten itibaren otuz gün içinde yapılması gerekir.”
18. Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü’nün (İçtüzük) “Başvuru süresi ve mazeret” başlıklı 64. maddesinin (1) numaralı fıkrası şöyledir:
“Bireysel başvurunun, başvuru yollarının tüketildiği tarihten, başvuru yolu öngörülmemişse ihlalin öğrenildiği tarihten itibaren otuz gün içinde yapılması gerekir.”
19. Bireysel başvurunun kabul edilebilirlik koşullarından olan başvuru süresine riayet edilmesi şartı, bireysel başvuru incelemesinin her aşamasında resen dikkate alınması gereken bir başvuru koşuludur (Taner Kurban, B. No: 2013/1582, 7/11/2013, § 19).
20. Bireysel başvuruların, 6216 sayılı Kanun'un 47. maddesinin (5) numaralı fıkrası ile İçtüzük'ün 64. maddesinin (1) numaralı fıkrası uyarınca başvuru yollarının tüketildiği tarihten, başvuru yolu öngörülmemiş ise ihlalin öğrenildiği tarihten itibaren otuz gün içinde Anayasa Mahkemesine doğrudan veya diğer mahkemeler yahut yurt dışı temsilcilikler vasıtasıyla yapılması gerekmektedir (Yasin Yaman, B. No: 2012/1075, 12/2/2013, §§ 18, 19).
21. Başvuru konusu olayda, genel arazi kadastrosu sırasında orman vasfı ile Hazine adına tespit gören parselin sınırları içinde kalan iki adet taşınmazın olağanüstü kazandırıcı zamanaşımı yoluyla iktisap koşullarının oluştuğu iddiasıyla açılan tapu iptali ve tescil davası sonunda Kadınhanı Asliye Hukuk Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir. Temyiz üzerine Yargıtay 20. Hukuk Dairesince hüküm oyçokluğu ile onanmış, karar düzeltme talebi ise yine oyçokluğu ile reddedilmiştir.
22. Başvurucu vekili, başvuru formunda Yargıtay 20. Hukuk Dairesinin 11/2/2013 tarihli karar düzeltme talebinin reddine ilişkin ilamının 18/4/2013 tarihinde öğrenildiğini belirtmiş; eksikliğin giderilmesi bildirimi üzerine sunduğu 23/5/2013 tarihli dilekçesinde ise gerekçeli kararın kesinleşme şerhli suretinin 18/4/2013 tarihinde alınması suretiyle karar düzeltme talebinin reddine ilişkin karardan haberdar olunduğunu bildirmiştir. Ulusal Yargı Ağı Projesi (UYAP) sistemi üzerinde yapılan incelemede ise Yargıtay 20. Hukuk Dairesinin 11/2/2013 tarihli ilamının başvurucuya 18/3/2013 tarihinde tebliğ edilmiş olduğu tespit edilmiştir. Bu durumda başvurucu, karar düzeltme talebinin reddine ilişkin nihai kararın tebliğinden itibaren otuz günlük başvuru süresi geçtikten sonra 22/4/2013 tarihinde başvuruda bulunmuştur. Dolayısıyla başvuruda süre aşımı bulunduğu sonucuna varılmıştır.
23. Açıklanan nedenlerle ihlale neden olduğu iddia edilen karara ilişkin olarak otuz gün geçtikten sonra yapılan başvurunun diğer kabul edilebilirlik şartları yönünden incelenmeksizin süre aşımı nedeniyle kabul edilemez olduğuna karar verilmesi gerekir.
V. HÜKÜM
A. Başvurunun süre aşımı nedeniyle KABUL EDİLEMEZ OLDUĞUNA,
B. Yargılama giderlerinin başvurucu üzerinde BIRAKILMASINA
7/1/2016 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.