TÜRKİYE CUMHURİYETİ
ANAYASA MAHKEMESİ
İKİNCİ BÖLÜM
KARAR
EMİN ŞİRİN BAŞVURUSU
(Başvuru Numarası: 2013/6762)
Karar Tarihi: 8/5/2014
Başkan
:
Alparslan ALTAN
Üyeler
Serdar ÖZGÜLDÜR
Osman Alifeyyaz PAKSÜT
Muammer TOPAL
M. Emin KUZ
Raportör
Yunus HEPER
Başvurucu
Emin ŞİRİN
Vekili
Av. Celal ÜLGEN
I. BAŞVURUNUN KONUSU
1. Başvurucu, milletvekili olduğu dönemdeki yasama faaliyetlerinin ceza davasında yargılama konusu yapıldığını bu nedenle Anayasa’nın yasama dokunulmazlığını düzenleyen 83. maddesinin ihlal edildiğini ileri sürmüştür.
II. BAŞVURU SÜRECİ
2. Başvuru, 4/9/2013 tarihinde Anayasa Mahkemesine doğrudan yapılmıştır. Dilekçe ve eklerinin idari yönden yapılan ön incelemesi neticesinde Komisyona sunulmasına engel bir eksikliğin bulunmadığı tespit edilmiştir.
3. İkinci Bölüm Birinci Komisyonunca 28/2/2014 tarihinde kabul edilebilirlik incelemesinin Bölüm tarafından yapılmasına, dosyanın Bölüme gönderilmesine karar verilmiştir.
III. OLAY VE OLGULAR
A. Olaylar
4. Başvuru formu ve eklerinde ifade edildiği şekliyle olaylar özetle şöyledir:
5. Başvurucu, 2002-2007 yılları arasında 22. dönem İstanbul milletvekili olarak görev yapmıştır.
6. Başvurucu hakkında, İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığının 8/3/2009 tarihli iddianamesiyle kamu davası açılmıştır.
7. TMK 10. Maddesi ile Yetkili İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesinde yapılan yargılama sonucunda Mahkemenin 5/8/2013 tarihli kararı ile başvurucunun, Ergenekon Silahlı Terör Örgütü üyesi olmak suçundan 7 yıl 6 ay hapis cezası ile cezalandırılmasına karar verilmiştir.
8. İlk Derece Mahkemesi kararının temyiz edilmesi üzerine dosya halen Yargıtay incelemesinde bulunmaktadır.
B. İlgili Hukuk
9. 26/9/2004 tarih ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 314. maddesinin (4) numaralı fıkrası; 12/4/1991 tarih ve 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu’nun 5. maddesi.
IV. İNCELEME VE GEREKÇE
10. Mahkemenin 8/5/2014 tarihinde yapmış olduğu toplantıda, başvurucunun 11/10/2013 tarih ve 2013/7562 numaralı bireysel başvurusu incelenip gereği düşünüldü:
A. Başvurucunun İddiaları
11. Başvurucu, 2002-2007 yılları arasında milletvekili olduğunu, bu dönemdeki yasama faaliyetlerinin İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesinde görülen ve kamuoyunda Ergenekon Davası olarak bilinen ceza davasında yargılama konusu yapılmasının Anayasa’nın yasama dokunulmazlığını düzenleyen 83. maddesinin ihlali niteliğinde olduğunu ileri sürmüştür.
B. Değerlendirme
12. Anayasa’nın 148. maddesinin üçüncü fıkrasının son cümlesi şöyledir:
“Başvuruda bulunabilmek için olağan kanun yollarının tüketilmiş olması şarttır.”
13. 30/3/2011 tarih ve 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun’un 45. maddesinin (2) numaralı fıkrası şöyledir:
“İhlale neden olduğu ileri sürülen işlem, eylem ya da ihmal için kanunda öngörülmüş idari ve yargısal başvuru yollarının tamamının bireysel başvuru yapılmadan önce tüketilmiş olması gerekir.”
14. Anılan Anayasa ve Kanun hükümleri uyarınca Anayasa Mahkemesine bireysel başvuru, “ikincil nitelikte bir kanun yolu” olup bu yola başvurulmadan önce kural olarak olağan kanun yollarının tüketilmiş olması şarttır.
15. Temel hak ve özgürlüklere saygı, devletin tüm organlarının uyması gereken bir ilke olup bu ilkeye uygun davranılmadığı takdirde, ortaya çıkan ihlale karşı öncelikle yetkili idari mercilere ve derece mahkemelerine başvurulmalıdır.
16. Bireysel başvurunun ikincil niteliği gereği, başvurucunun, temel hak ve özgürlüklerin ihlal edildiği iddialarını öncelikle yetkili idari mercilere ve derece mahkemelerine usulüne uygun olarak iletmesi, bu konuda sahip olduğu bilgi ve kanıtları zamanında bu mercilere sunması, aynı zamanda bu süreçte dava ve başvurusunu takip etmek için gerekli özeni göstermiş olması gerekir. Bu şekilde olağan denetim mekanizmaları önünde ileri sürülüp takip edilmeyen temel hak ve özgürlüklerin ihlaline ilişkin iddialar, Anayasa Mahkemesi önünde bireysel başvuru konusu yapılamaz (B. No: 2012/1049, 16/4/2013, § 32).
17. Başvuru konusu olayda, Ergenekon Silahlı Terör Örgütü üyesi olduğu iddiasıyla yargılanan başvurucunun İlk Derece Mahkemesince 7 yıl 6 ay hapis cezası ile cezalandırıldığı ve kararın temyiz edildiği, bu itibarla da yargılamanın halen devam ettiği anlaşılmaktadır.
18. Açıklanan nedenlerle, derece mahkemeleri önünde usulüne uygun olarak başlatılmış ve devam eden başvuru yolları tüketilmeden temel hak ve özgürlüklerin ihlal edildiği iddiasının bireysel başvuru konusu yapıldığı anlaşıldığından, başvurunun, diğer kabul edilebilirlik şartları yönünden incelenmeksizin “başvuru yollarının tüketilmemiş olması” nedeniyle kabul edilemez olduğuna karar verilmesi gerekir.
V. HÜKÜM
Başvurunun, “başvuru yollarının tüketilmemiş olması” nedeniyle KABUL EDİLEMEZ OLDUĞUNA, yargılama giderlerinin başvurucu üzerinde bırakılmasına, 8/5/2014 tarihinde OY BİRLİĞİYLE karar verildi.