I. BAŞVURUNUN KONUSU

1. Başvuru, atanma işleminin iptali istemiyle açılan davada hukuka aykırı delillerin esas alınması nedeniyle adil yargılanma hakkının ihlal edildiği iddiasına ilişkindir.

II. BAŞVURU SÜRECİ

2. Başvuru 21/7/2014 tarihinde yapılmıştır.

3. Başvuru, başvuru formu ve eklerinin idari yönden yapılan ön incelemesinden sonra Komisyona sunulmuştur.

4. Komisyonca başvurunun kabul edilebilirlik incelemesinin Bölüm tarafından yapılmasına karar verilmiştir.

III. OLAY VE OLGULAR

5. Başvuru formu ve eklerinde ifade edildiği şekliyle olaylar özetle şöyledir:

6. Başvurucu Vedat Ayar 1961 doğumlu olup 1986 yılında öğretmen olarak mesleğe başlamıştır.

7. Başvurucu 1/11/2009 tarihli Eğitim Kurumları Müdürlük Sınavı'nı kazanmış, bir dönem müdür yardımcılığı yaptıktan sonra 12/2/2010 tarihinde Niğde'nin Ulukışla ilçesindeki Ulukışla Öğretmenevi ve Akşam Sanat Okuluna (Kurum) müdür olarak atanmıştır.

A. İptal Davası Öncesi Süreç

8. Başvurucu göreve başladıktan sonra 4/8/2010 tarihinde Kuruma yapılan denetimde nöbetçi idareci ve hizmetlilerin bulunmadığı, ilgisi olmayan vatandaşların konaklama yaptığı, Kurum personeli olmadığı hâlde bir vatandaşın Kurumda görevlendirildiği hususlarının tespit edilmesine yönelik tutanak tutulması neticesinde hakkında soruşturma başlatılmış ve 8/9/2010 tarihli işlemle başvurucuya uyarma cezası verilmiştir.

9. Başvurucu, belirtilen uyarma cezasının iptali istemiyle Aksaray İdare Mahkemesinde dava açmış; 15/3/2011 tarihli kararla, belirtilen tespitlerin başvurucunun disiplin cezası ile cezalandırılmasını gerektiren mahiyette olmadığı gerekçesiyle idare mahkemesi idari işlemin iptaline karar vermiştir.

10. Başvurucu, müdür olarak göreve başladıktan sonra Kurumun eski müdür vekili S.A. hakkında göreviyle ilgili usulsüz işlemler yaptığı iddiasıyla şikâyette bulunmuş; yapılan inceleme sonucu 29/2/2012 tarihli inceleme raporu neticesinde Eski Müdür Vekili S.A. hakkında dokuz ayrı fiil ve davranıştan dolayı soruşturma izni verilmesine karar verilmiştir.

11. 4/11/2011 tarihinde başvurucunun Ulukışla İlçe Millî Eğitim Müdürü G.O.A. ile Millî Eğitim Müdürlüğü makamında tartıştığı, makamda ve koridorda yüksek sesle bağırdığı gerekçesiyle başvurucu ve İlçe Millî Eğitim Müdürü hakkında adli ve idari soruşturma başlatılmıştır.

12. Başvurucunun müşteki/şüpheli sıfatıyla yer aldığı, tehdit ve hakaret suçlarından başlatılan soruşturmada Ulukışla Cumhuriyet Başsavcılığı (Başsavcılık) tarafından 8/10/2012 tarihinde kovuşturmaya yer olmadığı kararı verilmiştir.

13. Başvurucu 10/4/2012 tarihinde Kuruma denetime gelen görevlilerle tartışma yaşamış; Savcılığa intikal eden olayda müşteki/şüpheli sıfatıyla yer aldığı, yaralamaya teşebbüs ve iftira suçlarından başlatılan soruşturmada 1/9/2012 tarihli kararla Başsavcılık tarafından kovuşturmaya yer olmadığı kararı verilmiştir.

14. Başvurucu, İlçe Millî Eğitim Müdürü G.O.A. tarafından sık sık denetleme raporu istendiğini belirterek kendisine mobbing uygulandığı iddiasıyla 5/6/2012 tarihinde Savcılığa şikâyette bulunmuş ve Başsavcılık tarafından kovuşturmaya yer olmadığı kararı verilmiştir.

15. Başvurucu ve İlçe Millî Eğitim Müdürü G.O.A. hakkında başlatılan idari soruşturma neticesinde (bkz. § 11) düzenlenen 11/7/2012 tarihli raporda başvurucunun ve G.O.A.nın müdürlük görevinden alınarak kurumlara tecrübeli, liyakatli bir müdür atanması gerektiği kanaatine varılmıştır.

16. Başvurucu, hakkında yapılan soruşturma sonucu 7/8/2012 tarihli işlemle Niğde'nin Çiftlik ilçesindeki Çardak İlköğretim Okuluna öğretmen olarak atanmıştır.

B. Atanma İşleminin İptali İstemiyle Açılan Dava

17. Başvurucunun İlçe Millî Eğitim Müdürü ile makamında tartışması ve koridorda yüksek sesle bağırması neticesinde(bkz. § 11) konunun adli makamlara intikal etmesine neden olduğu ve Kurumun saygınlığına gölge düşürdüğü iddiaları üzerine Millî Eğitim Bakanlığınca denetçi görevlendirilmiş ve denetçiler tarafından 11/7/2012 tarihli soruşturma raporu düzenlenmiştir. Soruşturma raporunun başvurucu ile ilgili kısmı özetle şu şekilde olup raporda üç başlıkta inceleme yapılmıştır:

i. Disiplin Yönünden: Başvurucunun Kurumda sigortasız işçi çalıştırdığı, görevi ile ilgili iş ve işlemleri zamanında ve usulüne uygun yapmaması sebebiyle Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından kesilen idari para cezasını Kurumun bütçesinden ödediği fiil ve kusurlu davranışı dolayısıyla kınama cezası ile cezalandırılması gerektiği ancak söz konusu cezanın daha önce uygulanmış olması sebebiyle tekrar işlem tesisine gerek olmadığı; İlçe Milliî Eğitim Müdürü G.O.A. ile Millî Eğitim Müdürlüğü makamında tartıştığı, makamda ve koridorda yüksek sesle bağırdığı, konunun adli makamlara intikal etmesine ve Kurumun saygınlığına gölge düşürdüğü iddiasının sübuta ermesi ve söz konusu fiilin disiplin boyutu açısından kınama cezası ile cezalandırılması gerektiği,

ii. İdari Yönden: Öğretmenevi müdürlüğü görevine başladığı tarihten itibaren Kurumun önceki müdürü ve ilçedeki kişilerle olan ilişkileri ve hakkındaki yoğun şikâyetler, karşılıklı hakaret ve tehditler dolayısıyla İlçe İdare Kurulunun kararında belirtilen dokuz fiil ve davranışı dolayısıyla hakkında soruşturma izni verildiği ve Cumhuriyet Başsavcılığında hazırlık aşamasında olan (hakaret iddiası, edimin ifasına fesat karıştırma ve görevi kötüye kullanma) fiil ve isnatların mevcudiyeti sebebiyle gerek öğretmenler arasında gerek ilçede itibar ve güven duygusunu yitirmesi, İlçe Kaymakamı ve İlçe Millî Eğitim Müdürü ile olan olumsuz ilişkilerinin emniyet ve adli makamlar intikal etmiş olması, belirtilen nedenlerden dolayı öğretmenlerin gitmeye, konaklamaya çekindiği mekân hâline geldiği dikkate alındığında kamu yararı ve hizmet gereği öğretmenevinin güvenli ve huzurlu ortamına kavuşturularak asıl fonksiyonu olan öğretmenlere güvenli ve kaliteli hizmet verebilir hâle getirilmesinin sağlanması için başvurucunun müdürlük görevinin üzerinden alınmasında ve Kuruma tecrübeli, liyakatli bir müdür atanmasında zaruret olduğu,

iii. Mali Yönden: Şahsi kusurundan kaynaklanan ve öğretmenevi bütçesinden ödendiği anlaşılan borcun başvurucudan tahsil edilmesi gerektiği.

18. İlçe Millî Eğitim Müdürlüğü 1/4/2013 tarihli yazısıyla başvurucu hakkında disiplin yönünden uygulanması teklif edilen kınama cezasının daha önce uygulandığı için tekrar uygulanmamasına, mali yönden teklif edilen şahsi kusurdan kaynaklandığı belirtilen borcun faiziyle birlikte ödenmesine, 7/8/2012 tarihli il atama kararnamesiyle soruşturma raporunda idari yönden teklif edildiği şekliyle başvurucunun müdürlükten alınıp öğretmen olarak atanmasına karar verilmiştir.

19. Başvurucu, müdürlük görevinden alınma işleminin iptali istemiyle Aksaray İdare Mahkemesinde dava açmıştır.

20. Aksaray İdare Mahkemesi 22/3/2013 tarihli kararıyla davanın reddine karar vermiştir. Karar gerekçesinde; atama işleminin dayanağı olan soruşturma raporu ve eklerinin incelenmesinden başvurucunun üzerine atılı fiillerin sübut bulduğu sonucuna ulaşıldığı, bu filler nedeniyle müdürü bulunduğu öğretmenevinin asıl fonksiyonu olan öğretmenlere güvenli ve kaliteli hizmet verme amacına uygun olmadığı ifade edilmiştir. Başvurucunun müdürlük görevini layıkıyla yapamadığı da vurgulanmış ve anılan soruşturma raporuna dayanılarak müdürlük görevinden alınmak suretiyle öğretmen olarak atanması işleminde hukuka aykırılık bulunmadığı belirtilmiştir.

21. İtiraz talebi Konya Bölge İdare Mahkemesinin 30/1/2014 tarihli kararı ile reddedilmiştir.

22. Karar düzeltme talebi 23/5/2014 tarihli karar ile reddedilmiştir.

23. Bu karar, başvurucuya 20/6/2014 tarihinde tebliğ edilmiştir.

24.21/7/2014 tarihinde bireysel başvuruda bulunulmuştur.

IV. İNCELEME VE GEREKÇE

25. Mahkemenin 21/2/2018 tarihinde yapmış olduğu toplantıda başvuru incelenip gereği düşünüldü:

A. Başvurucunun İddiaları

26. Başvurucu; hükme esas alınan soruşturma raporunun hatalı olduğunu, raporun idari yönden başlıklı kısmında belirtilen dokuz fiil nedeniyle soruşturma izni verilmesi iddiasının eski öğretmenevi müdürüne yönelik olduğunu, Cumhuriyet Başsavcılığında hazırlık aşamasında olan (hakaret iddiası, edimin ifasına fesat karıştırma ve görevi kötüye kullanma) fiil ve isnatların mevcudiyeti iddiasına ilişkin de hakkında böyle bir soruşturma dosyası olmadığını, öğretmenlerin gitmeye konaklamaya çekindiği, sadece yolcuların konakladığı mekân hâline geldiği iddialarına ilişkin verilen kınama cezasının idare mahkemesince iptal edildiğini, hukuka aykırı olarak düzenlenmiş soruşturma raporu dikkate alınarak karar verildiğini, müdürlükten haksız olarak alınıp öğretmenliğe atandığını belirterek Anayasa'nın 36., 38. ve 40. maddelerinde düzenlenen haklarının ihlal edildiğini iddia etmiştir.

B. Değerlendirme

27. Anayasa Mahkemesi, olayların başvurucu tarafından yapılan hukuki nitelendirmesi ile bağlı olmayıp olay ve olguların hukuki tavsifini kendisi takdir eder (Tahir Canan, B. No: 2012/969, 18/9/2013, § 16). Başvurucunun iddialarının özünün hukuka aykırı olarak düzenlendiği iddia edilen soruşturma raporunun hükme esas alınması olduğu anlaşılmakla inceleme bu kapsamda yapılmıştır.

28. Anayasa’nın 148. maddesinin dördüncü fıkrasında, kanun yolunda gözetilmesi gereken hususlara ilişkin şikâyetlerin bireysel başvuruda incelenemeyeceği belirtilmiştir. Bu kapsamda ilke olarak mahkemeler önünde dava konusu yapılmış maddi olay ve olguların kanıtlanması, delillerin değerlendirilmesi, hukuk kurallarının yorumlanması ve uygulanması ile uyuşmazlıkla ilgili varılan sonucun adil olup olmaması bireysel başvuru konusu olamaz. Ancak bireysel başvuru kapsamındaki hak ve özgürlüklere müdahale teşkil eden, bariz takdir hatası veya açık bir keyfîlik içeren tespit ve sonuçlar bu kapsamda değildir (Ahmet Sağlam, B. No: 2013/3351, 18/9/2013, § 42).

29. Belirli bir davaya ilişkin olarak delilleri değerlendirme ve gösterilmek istenen delilin davayla ilgili olup olmadığına karar verme yetkisi esasen derece mahkemelerine aittir. Mevcut yargılamada sunulan delilin geçerli olup olmadığını, delil sunma ve inceleme yöntemlerinin yasaya uygun olup olmadığını denetlemek Anayasa Mahkemesinin görevi kapsamında olmayıp Anayasa Mahkemesinin görevi başvuru konusu yargılamanın bütünlüğü içinde adil olup olmadığının değerlendirilmesidir (Muhittin Kaya ve Muhittin Kaya İnşaat Taahhüt Madencilik Gıda Turizm Pazarlama Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti., B. No: 2013/1213, 4/12/2013, § 27).

30. Başvurucu, soruşturma raporunda hukuka aykırılıklar olduğunu ileri sürmüşse de Mahkeme karar gerekçesinde başvurucunun belirttiği hususlar dışındaki kısımları gerekçesine almış ve tek başına soruşturma izni verilmesini (bkz. § 10) veya ceza soruşturmasına ilişkin kısımları hükme esas almamıştır. Karar gerekçesinde soruşturma raporunda disiplin ve mali yönden(bkz. § 17) belirtilen hususlara yer verildiği gibi başvurucunun İlçe Millî Eğitim Müdürü ile yaşadığı tartışmalar ve olayların adli makamlara intikal etmesi hususları üzerinde de durulmuştur. Kaldı ki idari soruşturma başlatılmasının sebebi de başvurucunun İlçe Millî Eğitim Müdürüyle yaşadığı tartışmalar ve olayların büyümesidir. Netice olarak Mahkemece, başvurucunun İlçe Milli Eğitim Müdürüyle aralarındaki tartışmalara dayanılarak müdürlük görevini layıkıyla yapamadığı sonuç ve kanaatine varılmıştır.

31. Başvuru dosyasında; delillerin tartışılmadığına, eksik araştırma yapıldığına, başvurucuya delilleri sunma, inceletme ve itiraz etme hususlarında uygun olanakların sağlanmadığına ilişkin bir delil de bulunmamaktadır.

32. Açıklanan nedenlerle başvurucu tarafından ileri sürülen iddiaların kanun yolu şikâyeti niteliğinde olduğu, derece mahkemesi kararlarının bariz takdir hatası veya açık bir keyfilik de içermediği anlaşıldığından başvurunun bu kısmının da diğer kabul edilebilirlik koşulları yönünden incelenmeksizin açıkça dayanaktan yoksun olması nedeniyle kabul edilemez olduğuna karar verilmesi gerekir.

V. HÜKÜM

Açıklanan gerekçelerle;

A. Adil yargılanma hakkının ihlal edildiğine ilişkin iddianın açıkça dayanaktan yoksun olması nedeniyle KABUL EDİLEMEZ OLDUĞUNA,

B. Yargılama giderlerinin başvurucu üzerinde BIRAKILMASINA 21/2/2018 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.